Για να φτάσει ένα κοντέινερ με εμπορεύματα από τη Θεσσαλονίκη στη Βραζιλία χρειάζονται κατά μέσο όρο 36-38 ημέρες, με ενδιάμεσες στάσεις σε λιμάνια στην Τουρκία ή στον Πειραιά. Αντίστοιχα, από τον Πειραιά απαιτείται περίπου ένας μήνας, με το κόστος για ένα «εικοσάρι» μη ψυχόμενο εμπορευματοκιβώτιο (μήκους 20 ποδιών ή περίπου έξι μέτρων) να προσεγγίζει τα 2.000-2.200 ευρώ, και για ένα «σαραντάρι» τα 3.500, με πιθανά ενδιάμεσα λιμάνια σε Μάλτα, Ιταλία, Πορτογαλία και Τουρκία.
Οι αγορές της Λατινικής Αμερικής παρουσιάζουν εξαιρετικές ευκαιρίες για εξαγωγές: οι παγκόσμιες εισαγωγές της περιοχής αγγίζουν το 1,5 τρισ. ευρώ και οι δύο μεγαλύτερες οικονομίες του πλανήτη, οι ΗΠΑ και η Κίνα, έχουν αντιληφθεί την ευκαιρία και αποτελούν βασικές προμηθεύτριες των χωρών της Λατινικής Αμερικής, με πάνω από τα μισά εισαγόμενα προϊόντα να είναι αμερικανικής και κινεζικής προέλευσης. Μήπως όμως η Λατινική Αμερική βρίσκεται πολύ μακριά από την Ελλάδα, για να συμφέρει η πραγματοποίηση εξαγωγών στη χώρα, ιδίως σε μια περίοδο που η πανδημία ανέδειξε τις μεγάλες αρρυθμίες που μπορεί να προκληθούν στην εφοδιαστική αλυσίδα σε περιόδους κρίσεων, καθιστώντας τις πιο απομακρυσμένες αγορές δυνητικά πιο «επικίνδυνες»;
«Είναι γεγονός πως βιώνουμε μια εξαιρετικά δύσκολη και απρόβλεπτη περίοδο σε παγκόσμιο επίπεδο. Κι όταν το περιβάλλον είναι αμφίρροπο, οι επενδύσεις και τα "ανοίγματα" επιβραδύνονται. Ωστόσο, στο διάστημα αυτό οι επιχειρήσεις έχουν την ευκαιρία να διαμορφώσουν τη στρατηγική τους, να εντοπίσουν τις χώρες με αναπτυξιακές προοπτικές και να αξιοποιήσουν τις ευκαιρίες που παρουσιάζουν οι αγορές. Και η Λατινική Αμερική αποτελεί τέτοια περιοχή: μια ομάδα χωρών με σημαντικές προοπτικές για τις ελληνικές εξαγωγικές επιχειρήσεις. Άλλωστε, οι κάτοικοι των χωρών της Λατινικής Αμερικής παρουσιάζουν πολλά κοινά χαρακτηριστικά με τους Έλληνες σε θέματα κουλτούρας. Και σήμερα, εν έτει 2023, το διεθνές εμπόριο δεν γνωρίζει από αποστάσεις. Γι' αυτό και τα ελληνικά προϊόντα βρίσκονται σε κάθε γωνιά του πλανήτη» επισημαίνει, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο πρόεδρος του Συνδέσμου Εξαγωγέων- ΣΕΒΕ, Συμεών Διαμαντίδης.
Σε χαμηλά επίπεδα το εμπόριο
Πάντως, το ύψος του εμπορίου μεταξύ της Ελλάδας και των χωρών της Λατινικής Αμερικής κινείται σε χαμηλά επίπεδα. Σύμφωνα με τον κ.Διαμαντίδη, το 2022 ανήλθε σε 1,9 δισ. ευρώ, με τις ελληνικές εξαγωγές να διαμορφώνονται σε 698 εκατ. ευρώ και τις εισαγωγές σε 1,2 δισ. ευρώ. Σε ό,τι αφορά στις ελληνικές εξαγωγές, σημαντικότεροι προορισμοί είναι ο Παναμάς (203 εκατ. ευρώ, 29% μερίδιο), το Μεξικό (141 εκατ. ευρώ, 20% μερίδιο) και οι Μπαχάμες (91 εκατ., 13,1%). Σε επίπεδο προϊόντων, τα πετρελαιοειδή (243 εκατ. ευρώ, 35% μερίδιο), τα παρασκευάσματα φρούτων και λαχανικών (86 εκατ. ευρώ, 12% μερίδιο) και «άλλα προϊόντα» (74 εκατ. ευρώ, 11% μερίδιο) είναι οι σημαντικότερες κατηγορίες. Από την άλλη πλευρά, Βραζιλία, Αργεντινή, Ισημερινός και Μεξικό είναι οι σημαντικότεροι προμηθευτές της Ελλάδας με εισαγωγές αξίας 350 εκατ., 269 εκατ., 162 εκατ. και 116 εκατ. ευρώ αντίστοιχα. Τα προϊόντα που εισάγει η Ελλάδα από τη Λατινική Αμερική είναι κυρίως ζωοτροφές (αξίας 221 εκατ. ευρώ), φρούτα (αξίας 168 εκατ. ευρώ), καφέ, τσάι μάτε και μπαχαρικά (αξίας 122 εκατ. ευρώ), πετρελαιοειδή και σπόρους και διάφορους καρπούς (αξίας 119 εκατ. ευρώ αντίστοιχα).
Σε ποιους κλάδους υπάρχουν οι μεγαλύτερες ευκαιρίες για τις ελληνικές επιχειρήσεις; «Οι παγκόσμιες εισαγωγές της Λατινικής Αμερικής αγγίζουν τα 1,5 τρισ. ευρώ με το μερίδιο του Μεξικού, της Βραζιλίας και της Χιλής να αθροίζουν στο 65% (με μερίδιο 40%, 18% και 7% αντίστοιχα) και ουσιαστικά να συναποτελούν τις μεγαλύτερες αγορές με τις μεγαλύτερες προοπτικές. Αυτό αποδεικνύεται από το γεγονός ότι οι δύο μεγαλύτερες οικονομίες στον κόσμο, ΗΠΑ και Κίνα, προμηθεύουν πάνω από τα μισά προϊόντα που εισάγει η περιοχή. Πρόκειται δηλαδή για μια πολύ μεγάλη αγορά, στην οποία οι παραδοσιακά ισχυρές δυνάμεις έχουν έντονη παρουσία. Αυτό δείχνει τη δυναμική και τις προοπτικές. Οι εισαγωγές αφορούν κυρίως πετρελαιοειδή, μηχανήματα, οχήματα και πλαστικά. Ωστόσο, την τελευταία πενταετία ανοδική τάση παρουσιάζουν οι εισαγωγές σιδήρου και χάλυβα (αύξηση 85%), λιπασμάτων (αύξηση 182%), δημητριακών (αύξηση 88%) αλλά και διάφορων χημικών προϊόντων (αύξηση 67%)» σημειώνει ο κ. Διαμαντίδης και προσθέτει ότι πέραν των μεγάλων αγορών της περιοχής, όπως η Βραζιλία των 212 εκατ. κατοίκων και το Μεξικό των 128 εκατ. κατοίκων, σημαντικές προοπτικές παρουσιάζουν χώρες όπως η Χιλή, η Αργεντινή και ο Παναμάς.
Ο κ. Διαμαντίδης υπενθυμίζει ακόμα πως υπάρχουν αρκετά χαρακτηριστικά παραδείγματα ελληνικών επιχειρήσεων που κατάφεραν να επεκταθούν επιτυχώς στη Λατινική Αμερική. Η ΤΙΤΑΝ δραστηριοποιείται στην αγορά της Βραζιλίας από το 2016, μέσω της εξαγοράς της βραζιλιάνικης βιομηχανίας τσιμέντου «Cimento Apodi». Η ΔΩΔΩΝΗ έχει συνεργασία με την εταιρία «Silos», η οποία εισάγει προϊόντα της ελληνικής εταιρείας και τα διανέμει στις μεγαλύτερες αλυσίδες σούπερ μάρκετ στην Αργεντινή. Η εταιρία «Πρόδρομος Παυλίδης ΑΒΕΕ» πραγματοποιεί εξαγωγές κονσερβών ροδάκινου στην Αργεντινή και έχει συμμετοχή ποσοστού 40,5% στην αργεντινή βιομηχανία παραγωγή κομπόστας ροδάκινου, «Industrias Alimenticias Mendocinas SA». Έντονη δραστηριότητα στη Λατινική Αμερική έχει και η Palaplast, και συγκεκριμένα στη Χιλή και στο Μεξικό. Μάλιστα, το Μεξικό είναι μία πολύ σημαντική αγορά για την Palaplast, η οποία εδρεύει στη ΒΙΠΕ Σίνδου, καθώς διατηρεί μία συνεργασία 15 ετών. Η Palaplast αποστέλλει στο Μεξικό όλη την γκάμα των προϊόντων της στο αρδευτικό κομμάτι και, συνολικά, η χώρα αποτελεί τον τέταρτο σημαντικότερο προορισμό για τις εξαγωγές της ελληνικής εταιρείας.