Πολιτική

Η Μεσόγειος οδεύει προς εξουθένωση


Καμπανάκι κινδύνου κρούει το γαλλικό παράρτημα της περιβαλλοντικής οργάνωσης Παγκόσμιο Ταμείο για τη Φύση (WWF-France), σύμφωνα με το οποίο η Μεσόγειος οδεύει προς την εξουθένωση: Γνωρίζει μια πρωτοφανή οικονομική ανάπτυξη, η οποία απειλεί ήδη υποβαθμισμένα οικοσυστήματα και είδη που κινδυνεύουν.

Αυτή η ημίκλειστη θάλασσα, η οποία φιλοξενεί μεταξύ του 4% και του 18% των γνωστών θαλάσσιων ειδών, που κατανέμονται σε μια επιφάνεια που καλύπτει λιγότερο από το 1% των ωκεανών του κόσμου, αντιμετωπίζει μια «χωρίς προηγούμενο» αύξηση των ερευνών για πετρέλαιο και φυσικό αέριο.

Τα συμβόλαια για πετρελαϊκές έρευνες στη θάλασσα «αφορούν σήμερα περισσότερο από το 20% της Μεσογείου και ενδέχεται σύντομα να επεκταθούν στο διπλάσιο αυτής της επιφάνειας», εκτιμά σε έκθεσή της η WWF.

«Πρόκειται για τεράστιο μέγεθος, κυρίως όταν ξέρει κανείς τους σεισμικούς κινδύνους της περιοχής», υπογραμμίζει ο Πασκάλ Κανφέν, γενικός διευθυντής της WWF-Γαλλία. Σύμφωνα με τον ίδιο «ο πολλαπλασιασμός και η αύξηση του μεγέθους των οικονομικών δραστηριοτήτων στη ζώνη αυτή» θέτουν τη Μεσόγειο «στην οδό προς την εξουθένωση».

Τα σχέδια για την εκμετάλλευση υδρογονανθράκων και οι εξορυκτικές δραστηριότητες επεκτείνονται εδώ και πολλά χρόνια σε όλη τη Μεσόγειο.

Σύμφωνα με τη μη κυβερνητική οργάνωση, «η πετρελαϊκή παραγωγή στη θάλασσα ενδέχεται να αυξηθεί κατά 60% από το 2010 έως το 2020 στην περιοχή της Μεσογείου, περνώντας από 700.000 βαρέλια ημερησίως σε 1,12 εκατομμύριο βαρέλια ημερησίως».

Τα πετρελαϊκά αποθέματα της Μεσογείου αντιπροσωπεύουν το 4,6% των αποθεμάτων του πλανήτη, υπενθυμίζεται στην έκθεση.

Όσο για την παραγωγή αερίου στη θάλασσα, «θα μπορούσε να πενταπλασιαστεί μεταξύ του 2010 και του 2030, περνώντας από τους 55 εκατ. τόνους ετησίως στους 250 εκατ. τόνους ετησίως» σε όλη τη Μεσόγειο.

Σύμφωνα με τη MKO εκτός από τις έρευνες για πετρέλαιο και αέριο, όλοι οι παραδοσιακοί τομείς της θαλάσσιας οικονομίας, όπως οι μεταφορές, ο τουρισμός, οι υδατοκαλλιέργειες, «αναπτύσσονται με εκθετικούς ρυθμούς και αναμένεται ότι θα συνεχίσουν την ανάπτυξή τους στη διάρκεια των 20 επόμενων ετών, με εξαίρεση την επαγγελματική αλιεία».

Πεντακόσια εκατομμύρια τουρίστες το 2030

Οι θαλάσσιες μεταφορές αναμένεται ότι θα διπλασιαστούν έως το 2030. Και «οι αφίξεις διεθνών τουριστών στη Μεσόγειο αναμένεται να αυξηθούν κατά 60% μεταξύ του 2015 και του 2030 για να φθάσουν το όριο των 500 εκατομμυρίων το 2030».

Η ΜΚΟ, η οποία αναλύει τη θαλάσσια οικονομία των οκτώ μεσογειακών χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Γαλλία, Ελλάδα, Ισπανία, Ιταλία, Κροατία, Κύπρος, Μάλτα, Σλοβενία), προβλέπει επίσης «μια επέκταση» της μεταλλευτικής εκμετάλλευσης.

«Η εξέλιξη αυτή δημιουργεί έναν αυξανόμενο ανταγωνισμό μεταξύ των τομέων για μια περιορισμένη επιφάνεια και για περιορισμένους θαλάσσιους πόρους», κάτι που επιφέρει «νέες συνέπειες σε οικοσυστήματα που βρίσκονται ήδη υπό πίεση», υπογραμμίζει η WWF, η οποία προβλέπει συγκρούσεις ανάμεσα στην ανάπτυξη προγραμμάτων έρευνας και εξόρυξης υδρογονανθράκων και την τουριστική ανάπτυξη, όπως συμβαίνει αυτή τη στιγμή για παράδειγμα στην Κροατία και στις Βαλεαρίδες.

Τη στιγμή που «το 90% των αποθεμάτων των ψαριών πλήττεται από την υπεραλιεία», η WWF αναμένει επίσης «μια οπισθοχώρηση» της επαγγελματικής αλιείας στην περιοχή της Μεσογείου. Η ανάπτυξη δραστηριοτήτων όπως η μεταλλευτική εκμετάλλευση του θαλάσσιου βυθού και η εξόρυξη υδρογονανθράκων» είναι σαφές ότι θα συμβάλουν στην επιδείνωση» της κατάστασης.

Η ΜΚΟ η οποία αντιτίθεται «σε κάθε νέα εκμετάλλευση για πετρέλαιο και φυσικό αέριο στη θάλασσα», ζητεί κυρίως να δημιουργηθούν προστατευμένες θαλάσσιες περιοχές πέραν των χωρικών υδάτων, να ρυθμισθεί η θαλάσσια κυκλοφορία και να δημιουργηθούν μέσα για να αποφεύγονται οι συγκρούσεις με κήτη.

Σύμφωνα με τη WWF, η ΕΕ, η οποία έχει θέσει ως στόχο να επανέλθουν τα ευρωπαϊκά θαλάσσια ύδατα σε μια «καλή οικολογική κατάσταση» το αργότερο μέχρι το 2020, έχει να διαδραματίσει «έναν κρίσιμο ρόλο».

Η ΕΕ οφείλει να υπερασπιστεί «ένα όραμα που λαμβάνει υπόψη τη βιοποικιλότητα και τα οικοσυστήματα σε εθνικό επίπεδο καθώς και στην κλίμακα της μεσογειακής λεκάνης», υπογραμμίζει η θαλασσοπόρος Ιζαμπέλ Οτισιέ, πρόεδρος της WWF-France. «Χωρίς αυτό, θα είναι αδύνατο να επιτευχθούν οι περιβαλλοντικοί στόχοι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αν δεν διακυβεύονται ήδη».