Θέμα μελέτης της πιθανότητας δημιουργίας αγωγού, που θα μεταφέρει τα κοιτάσματα του Ισραήλ στην Ευρώπη μέσω Ελλάδας, έθεσε ο Ισραηλινός πρωθυπουργός, Μπενιαμίν Νετανιάχου στην χθεσινή πρώτη τριμερή συνάντηση, που πραγματοποιήθηκε στην Λευκωσία, με τον πρωθυπουργό , Αλέξη Τσίπρα , και τον Κύπριο πρόεδρο , Νίκο Αναστασιάδη.
Σε δηλώσεις, μετά την συνάντηση ο κ. Νετανιάχου χαρακτήρισε αυτό το σχεδιασμό ως «τολμηρό», ενώ ο Έλληνας πρωθυπουργός , Αλέξης Τσίπρας, αναφερόμενος στην πολύ μεγάλη σημασία της αξιοποίησης των κοιτασμάτων φυσικού αερίου της Κύπρου και του Ισραήλ, τόνισε ότι «βεβαίως, η Ελλάδα να παίξει το ρόλο της γέφυρας των δύο χωρών, που θα θελήσουν να αποκτήσουν άμεσα οφέλη από την αξιοποίηση των κοιτασμάτων δια της μεταφοράς τους προς την Ευρώπη δια μέσου της Ελλάδας».
Οι τρεις χώρες κατά την συνάντηση των ηγετών τους συμφώνησαν στην προώθηση κοινών έργων στον ενεργειακό τομέα και στην προώθηση της συνεργασίας σε άλλους τομείς .
Στην κοινή διακήρυξη , που υιοθέτησαν οι ηγέτες των τριών χωρών προβλέπονται κοινά έργα για την ενέργεια, τις θαλάσσιες μεταφορές, την καινοτομία, τις υδάτινες τεχνολογίες, τις μεταφορές, τον τουρισμό, την ασφάλεια και τις εμπορικές συνεργασίες. Στο πλαίσιο της τριμερούς συνάντησης κορυφής υπεγράφη από τους αρμόδιους υπουργούς συμφωνία για διαχείριση των υδάτινων πόρων. Επίσης, συμφωνήθηκε η δημιουργία υποθαλάσσιου ηλεκτρικού καλωδίου που θα συνδέει τα δίκτυα ηλεκτρισμού των τριών κρατών. Οι ηγέτες των τριών χωρών προχώρησαν στη σύσταση ειδικής Επιτροπής, αρμόδιας για την παρακολούθηση των όσων συμφωνήθηκαν , προκειμένου στην επόμενη συνάντηση, η οποία αναμένεται να πραγματοποιηθεί εντός εξαμήνου, να υπάρξουν πολύ συγκεκριμένα αποτελέσματα.
Η τριμερής συμφωνία Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ , είναι μια συμφωνία ιδιαίτερης οικονομικής και γεωπολιτικής σημασίας. Η συμφωνία αυτή, αποτελεί καρπό των ολοένα και συχνότερων επαφών του τελευταίου χρόνου και είναι η δεύτερη, μετά την τριμερή συμφωνία της Ελλάδας και της Κύπρου με την Αίγυπτο. Με την υπογραφή της συμφωνίας αυτής, ενισχύονται οι επωφελείς συνεργασίες και διαμορφώνονται νέοι αναπτυξιακοί όροι σε μια σειρά από οικονομικούς τομείς. Ταυτόχρονα αναβαθμίζεται ο ρόλος της Ελλάδας ως παράγοντα σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή. Το ίδιο ισχύει και για την Κυπριακή Δημοκρατία.
Ιδιαίτερα σημαντικός από τους τομείς της συνεργασίας είναι η ενέργεια, καθώς η ανακάλυψη κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στην Αν. Μεσόγειο δημιουργεί μια νέα δυναμική στην περιοχή και μπορεί να λειτουργήσει ως καταλύτης για σταθερότητα και συνεργασία.
Σε αυτό το πλαίσιο:
-Eπανεκκινεί το έργο του αγωγού φυσικού αερίου EastMed, το οποίο θα συνδέσει απ ευθείας τα κοιτάσματα αερίου της Ανατολικής Μεσογείου με τα ευρωπαϊκά δίκτυα. Ο EastMed αποτελεί έργο μεγάλης σημασίας για την οικονομία και την ενεργειακή ασφάλεια,
-Προωθούνται στρατηγικής σημασίας τριμερή ενεργειακά projects όπως το “EuroAsia Interconnector” που προβλέπει την καλωδιακή σύνδεση των τριών χωρών, για μεταφορά ηλεκτρικού ρεύματος στις αγορές ενέργειας της ηπειρωτικής Ευρώπης.
-Διερευνώνται οι δυνατότητες κατασκευής σταθμών μεταφοράς Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (LNG) στην Ελλάδα. Το θέμα αυτό έχει ενταχθεί και στην τριμερή συμφωνία Ελλάδας – Κύπρου - Αιγύπτου.
-Σε συνέχεια της Συμφωνίας του Παρισιού για το Κλίμα, θα διερευνηθούν οι δυνατότητες συνεργασίας στην τεχνολογία των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, που αποτελούν δυναμικά αναπτυσσόμενο τομέα της οικονομίας και αφορούν ιδιαίτερα ην Ελλάδα.
Η Ελλάδα και η Κύπρος θα εργαστούν και ως μέλη της ΕΕ, για την διασφάλιση χρηματοδοτικών πόρων στον τομέα της ενέργειας. Για την επιτάχυνση της συνεργασίας, συστάθηκε Κοινή Ομάδα Εργασίας, αποτελούμενη από τους Γενικούς Γραμματείς των αρμόδιων Υπουργείων των τριών χωρών.
Άλλοι τομείς στους οποίους εκτείνεται η συνεργασία, είναι ο τουρισμός, ο πολιτισμός, η διαχείριση των υδάτων, η τεχνολογία της αφαλάτωσης και η προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος. Ιδιαίτερα σημαντική είναι και η συνεργασία και η μεταφορά τεχνογνωσίας για υποστήριξη και ανάπτυξη νεοφυών επιχειρήσεων (start ups).
Παράλληλα με τα θέματα της συμφωνίας, υπήρξε συζήτηση και διάλογος για τις περιφερειακές εξελίξεις καθώς και για θέματα ασφάλειας. Η Ελλάδα και η Κύπρος αναλαμβάνουν να συμβάλλουν εποικοδομητικά στην ενίσχυση των σχέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης με το Ισραήλ. Αναλαμβάνουν επίσης να συμβάλλουν στην προώθηση του ρόλου της ΕΕ, για την επανέναρξη ουσιαστικών και αξιόπιστων συνομιλιών ανάμεσα στο Ισραήλ και την Παλαιστίνη.
Είναι σαφές ότι η ενίσχυση, ιδιαίτερα κατά τους τελευταίους μήνες, των σχέσεων της Ελλάδας με το Ισραήλ, δεν επηρεάζει την ιστορική θέση της χώρας μας για δίκαιη και βιώσιμη επίλυση του Παλαιστινιακού στο πλαίσιο των αποφάσεων του ΟΗΕ. Την ανάγκη για επίλυση του ζητήματος σε τέτοια κατεύθυνση, είχε την ευκαιρία να σημειώσει ο Αλέξης Τσίπρας, στις κοινές δηλώσεις που έκανε με τον Μπ. Νετανιάχου την πρώτη μέρα του ταξιδιού, σημειώνοντας, παράλληλα, ότι η πολιτική των εποικισμών που ασκεί το Ισραήλ, αποδυναμώνει την προοπτική για επανέναρξη του ισραηλινο - παλαιστινιακού διαλόγου. Εξ άλλου, στο πλαίσιο του ταξιδιού του κυβερνητικού κλιμακίου στην περιοχή, ο Υφυπουργός Εξωτερικών κ. Δ. Μάρδας μετέβη στην Παλαιστίνη κι συνομίλησε με κυβερνητικούς αξιωματούχους για τις περιφερειακές εξελίξεις και την ενίσχυση της ελληνο - παλαιστινιακής συνεργασίας.
Στην τριμερή συμφωνία, εκφράζεται και η πλήρης στήριξη στη διαπραγμάτευση για τη λύση του Κυπριακού στη βάση του διεθνούς δικαίου και των αποφάσεων του ΟΗΕ, που θα ενώνει το νησί με σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα και τις ελευθερίες όλων των Κυπρίων.
Η Ελλάδα και η Κύπρος μελετούν την διεύρυνση των δικτύων οικονομικής συνεργασίας στην ευρύτερη περιοχή, καθώς και την σύναψη τριμερών συμφωνιών και με άλλες χώρες, όπως η Παλαιστίνη, η Ιορδανία και η Βουλγαρία.