Τη διακήρυξη «Μανιφέστο Εξάλειψης της Ηπατίτιδας C – Hepatitis C Elimination Manifesto» υπέγραψαν χθες οι Διεθνείς Οργανισμοί, European Liver Patients Association (ELPA), European Association for the Study of the Liver (EASL), Viral Hepatitis Prevention Board (VHPB), The Correlation Network, The International Center for Migration Health and Development (ICMHD), The World Hepatitis Alliance (WHA) και Hepatitis B and C Public Policy Association με στόχο την εξάλειψη του ιού της Ηπατίτιδας C (HCV μέχρι το 2030.
Τη διακήρυξη συνυπέγραψαν οι καθηγητές: Prof Jeffrey V. Lazarus, University of Copenhagen (Denmark), Prof Mark Thursz, Imperial College, London (UK), Prof Pierre Van Damme, Viral Hepatitis Prevention Board, Vaccine and Infectious Disease Institute, Antwerp (Belgium) και Prof Angelos Hatzakis, Athens University Medical School (Greece).
Οι υπογράφοντες της διακήρυξης ‘Hepatitis C Elimination Manifesto’ δεσμεύονται στο να καταστήσουν την Ηπατίτιδα C και την εξάλειψή της στην Ευρώπη μία σαφή προτεραιότητα για τη δημόσια υγεία, σε όλα τα επίπεδα. Επίσης, να διασφαλίσουν ότι οι ασθενείς, οι ομάδες της κοινωνίας των πολιτών και τα άλλα σχετικά ενδιαφερόμενα μέρη συμμετέχουν απευθείας στην ανάπτυξη και την εφαρμογή στρατηγικών για την εξάλειψη της ηπατίτιδας C, καθώς και να επιδείξουν ιδιαίτερη προσοχή στη σύνδεση ανάμεσα στην ηπατίτιδα C και στην κοινωνική περιθωριοποίηση. Επιπλέον, θα καθιερώσουν μία Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Ενημέρωσης για την ηπατίτιδα με στόχο την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση όλων για την ηπατίτιδα.
Αναφερόμενος στην υπογραφή του «Μανιφέστο» ο κ. Γιώργος Κύρτσος, μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου επεσήμανε ότι με τη βοήθεια όλων η εξάλειψη της Ηπατίτιδας C μπορεί να γίνει πράξη. Ενώ, ο διευθυντής του Γραφείου του υπουργού Υγείας κ. Πάνος Παπαδόπουλος, τόνισε ότι η επιτυχημένη διαπραγμάτευση με τις φαρμακευτικές εταιρείες έδωσε την ευκαιρία για πρόσβαση σε καινοτόμες θεραπείες 5.500 ασθενών με αποτέλεσμα το Υπουργείο Υγείας στις 28 Ιουλίου να ξεκινήσει την υλοποίηση του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για εκρίζωση της ηπατίτιδας C μέχρι το 2030 ενώ, στη συνέχεια το υπουργείο προχωρά και στη σύσταση Επιτροπής Παρακολούθησης του Εθνικού Σχεδίου Δράσης, η οποία θα ανακοινωθεί μέσα στις επόμενες μέρες.
Ο Νίκος Μανιός, πρόεδρος της Διαρκούς Επιτροπής Κοινωνικών Υποθέσεων, επεσήμανε ότι το Ελληνικό Κοινοβούλιο συνεχίζει να στηρίζει την προσπάθεια καταπολέμησης λοιμωδών νοσημάτων και δεσμεύεται για επανάληψη της Συνεδρίασης που πραγματοποιήθηκε στις 20/12/2016 με θέμα HIV και άλλα λοιμώδη νοσήματα που συνμεταδίδονται (ηπατίτιδα C, εξαρτήσεις ναρκωτικών ουσιών).
Ο καθηγητής Παθολογίας-Γαστρεντερολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Μελέτης του Ήπατος κ. Γιώργος Παπαθεοδωρίδης, είπε ότι είναι απαραίτητη η άμεση εφαρμογή του Εθνικού Σχεδίου στη χώρα μας και κυρίως η προώθηση του ασυμπτωματικού ελέγχου, σχεδιασμένη προσέγγιση των ομάδων υψηλού κινδύνου και η ενίσχυση των ηπατολογικών κέντρων με στόχο την υλοποίηση των απαραίτητων πρόσθετων δράσεων.
Με τη σειρά του ο πρόεδρος του Συλλόγου Ασθενών Ήπατος Ελλάδος “Προμηθέα” κ. Γιώργος Καλαμίτσης σημείωσε ότι για να φανούμε συνεπείς απέναντι στη δέσμευση προς τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας σχετικά με την εξάλειψη της νόσου μέχρι το 2030, οφείλουμε να υλοποιήσουμε κατάλληλες- στοχευμένες παρεμβάσεις με γνώμονα τις ανάγκες πρωτίστως των ευάλωτων πληθυσμιακών ομάδων, φέρνοντας ως παράδειγμα τους χρήστες ενδοφλέβιων ναρκωτικών ουσιών και τους κρατούμενους στα σωφρονιστικά καταστήματα. Όπως είπε, προτεραιότητα του ελληνικού κράτους πρέπει να είναι η διεύρυνση των κριτηρίων πρόσβασης, η αποζημίωση διαγνωστικών εξετάσεων καθώς και η ανίχνευση των χιλιάδων ασθενών που παραμένουν αδιάγνωστοι.
Τέλος, ο κ. Άγγελος Χατζάκης, πρόεδρος του Hepatitis B and C Public Policy Association και Καθηγητής Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής, Εργαστήριο Υγιεινής, Επιδημιολογίας και Ιατρικής Στατιστικής, Ιατρική Σχολή – ΕΚΠΑ, ανέφερε ότι τα πρόσφατα δεδομένα για την Ελλάδα έχουν δείξει ότι η πολιτική εξάλειψης της ηπατίτιδας C θα οδηγήσει σε τεράστια εξοικονόμηση πόρων που θα ξοδεύονταν στο μέλλον για τη θεραπεία κιρρώσεων, ηπατοκυτταρικού καρκίνου και μεταμοσχεύσεων ήπατος.
Τα στοιχεία αναφορικά με την Ηπατίτιδα C στην Ευρώπη και στην Ελλάδα δείχνουν ότι:
Η ηπατίτιδα C αποτελεί σοβαρό πρόβλημα δημόσιας υγείας παγκοσμίως, καθώς έχει υψηλή νοσηρότητα και θνησιμότητα. Έως 180 εκατομμύρια άτομα έχουν προσβληθεί από τον ιό σε παγκόσμιο επίπεδο. Μεταξύ 350,000-500,000 άνθρωποι πεθαίνουν από αιτίες που σχετίζονται με τον ιό.
Στην Ευρώπη, οι θάνατοι από HCV ανά έτος είναι περισσότεροι από τους θανάτους από HIV.
Παρά τις προσπάθειες επιδημιολογικής επιτήρησης στην Ευρώπη, η λοίμωξη με τον HCV εξακολουθεί να παραμένει σε μεγάλο ποσοστό αδιάγνωστη και να εξαπλώνεται ως «σιωπηλή πανδημία» στην Ευρώπη, αφού οι ασθενείς συνήθως δεν εμφανίζουν συμπτώματα κατά τα πρώτα 20-30 έτη. Επιπρόσθετα, ειδικά με την εξέλιξη της νόσου σε προχωρημένα στάδια όπως η κίρρωση και ο καρκίνος, προστίθεται και αξιοσημείωτη οικονομική επιβάρυνση λόγω του κόστους της υγειονομικής περίθαλψης και της έμμεσης απώλειας παραγωγικότητας.
Στην Ελλάδα, 90.000-160.000 άτομα κατά προσέγγιση έχουν έρθει σε επαφή με τον HCV και 75.000 - 130.000 άτομα έχουν χρόνια ηπατίτιδα C. Πρόσφατη έρευνα καταδεικνύει ότι περίπου το 80% των ασθενών με ηπατίτιδα C δεν γνωρίζει ότι ζει με τη νόσο, ενώ υπολογίζεται ότι μόνο το 58% των διαγνωσμένων ασθενών έχει λάβει θεραπεία. (Παπαθεοδωρίδης, 2015)
Σύμφωνα με προβλεπτικά μοντέλα, εκτιμάται ότι ο αριθμός των κιρρώσεων και των HCV σχετιζόμενων θανάτων στην Ελλάδα το 2030 θα αυξανόταν κατά 25% και 23%, αντίστοιχα, σε σχέση με το 2015, εφόσον εξακολουθούσαμε να χρησιμοποιούμε τα παλαιότερα θεραπευτικά σχήματα με βάση την ιντερφερόνη. Αντίθετα, η ευρεία χορήγηση άμεσης δράσης αντιικών φαρμάκων (DAAs) αναμένεται να μειώσει σημαντικά τον αριθμό των κιρρώσεων και των HCV σχετιζόμενων θανάτων στην Ελλάδα στο μέλλον. (Γκούντας, 2017)
Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας: Η εξάλειψη της ηπατίτιδας C θα είναι εφικτή με στοχευμένες προσπάθειες
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, ο στόχος της εξάλειψης της ηπατίτιδας C θα είναι εφικτός εφόσον στοχευμένες προσπάθειες επιτύχουν να μειωθεί μέχρι το 2030 κατά 90% η επίπτωση και κατά 65% η θνητότητα από την HCV λοίμωξη σε μία καθορισμένη γεωγραφική περιοχή.
Όπως αναφέρει ο Π.Ο.Υ. η εξάλειψη της ηπατίτιδας C είναι πλέον δυνατή λόγω των πρόσφατων θεραπευτικών εξελίξεων, που μετέτρεψαν την HCV λοίμωξη σε ιάσιμη νόσο για την πλειονότητα των περιπτώσεων – τα ποσοστά ίασης σε ατομικό επίπεδο έχουν εξελιχθεί από <10% το 1991 (με την πρώτη εγκεκριμένη θεραπεία για την ηπατίτιδα C, την ιντερφερόνη) σε >95% το 2017 (με την έγκριση αρκετών DAAs) και παράλληλα το ποσοστό των διαγνωσμένων ασθενών που μπορούν ή επιθυμούν να λάβουν τη θεραπεία αυξήθηκε από περίπου 50% σε σχεδόν 100%.
Ωστόσο, η επίτευξη της εξάλειψης της ηπατίτιδας C απαιτεί, την ανάπτυξη ολιστικών προσεγγίσεων και στρατηγικών, με σκοπό τη βελτίωση της συνολικής ευαισθητοποίησης για τη νόσο, την αύξηση του προσυμπτωματικού ελέγχου και τη διασύνδεση των ανθρώπων που έχουν διαγνωστεί με το Σύστημα Υγείας.