Μετά από ένα πολύμηνο κρεσέντο επιβολής κυρώσεων, άσκησης οικονομικής πίεσης και μετωπικής σύγκρουσης στο ενεργειακό πεδίο, η Ευρωπαϊκή Ένωση χαλαρώνει την πίεση προς τη Ρωσία. Τουλάχιστον προς ώρας, η ΕΕ επιλέγει να κηρύξει ανακωχή στην ενεργειακή διαμάχη με τη Μόσχα, να κατευνάσει τους τόνους της αντιπαράθεσης που αν οδηγείτο στα άκρα, θα προκαλούσε ενεργειακό μπλακ άουτ στη Γηραιά Ηπειρο.
Υπό αυτό το πρίσμα, δηλαδή της χαλάρωσης των πιέσεων προς τη Ρωσία, ερμηνεύεται η απόφαση της Κομισιόν να αναθεωρήσει τη βασική γραμμή που ακολουθούν οι χώρες και οι επιχειρήσεις για την πληρωμή των προμηθειών του ρωσικού φυσικού αερίου. Εως τώρα οι Βρυξέλλες απέρριπταν τον μηχανισμό πληρωμής (μετατροπή ευρώ-δολαρίων σε ρούβλια), που πρότεινε η Μόσχα, αποτρέποντας τις ενδιαφερόμενες χώρες και ευρωπαϊκές ενεργειακές εταιρείες να τον ακολουθήσουν, υποστηρίζοντας ότι έτσι παραβιάζουν τις κυρώσεις προς τη Ρωσία. Η ΕΕ επιχείρησε, μάλιστα, να εμφανίσει μια ενιαία και συμπαγή απάντηση προς τη ρωσική απαίτηση, ωστόσο προέκυψαν ρωγμές και διαφορετικές προσεγγίσεις από χώρες, όπως για παράδειγμα από την Ουγγαρία αλλά και από ενεργειακές εταιρίες.
Οι Βρυξέλλες αποφάσισαν να αλλάξουν στρατηγική. Οι νέες οδηγίες που δίνει η Κομισιόν για τον μηχανισμό πληρωμής των προμηθειών φυσικού αερίου, είναι εντέχνως… ασαφείς και δίνουν το περιθώριο στους ενδιαφερόμενους να κάνουν χρήση του εν λόγω μηχανισμού. Η νέα διατύπωση της Κομισιόν δεν αναφέρει πως η ΕΕ συναινεί στον μηχανισμό μετατροπής σε ρούβλια, ωστόσο δεν το απαγορεύει ρητά, όπως γινόταν έως τώρα.
Η ΕΕ επιλέγει να κάνει τα στραβά μάτια απέναντι στις χώρες και στις εταιρείες που θα «ενταχθούν» στο συγκεκριμένο πλαίσιο και θα αποφύγουν τη διακοπή των προμηθειών φυσικού αερίου. Το ερώτημα που ευλόγως τίθεται είναι αν το πράττει εμφορούμενη από τη βούληση για εξομάλυνση του ενεργειακού πολέμου με τη Ρωσία ή τελείωσε από «πυρομαχικά», εξάντλησε το οπλοστάσιο των κυρώσεων-τουλάχιστον στην παρούσα φάση- και ως τούτου αναγκάζεται να κάνει ένα βήμα πίσω.
Τη νέα… γραμμή που όρισε η Κομισιόν θα ακολουθήσει και η Ελλάδα, η οποία αναμένεται τις επόμενες ημέρες να πληρώσει την Gazprom, χωρίς να παραβιάζει το πλαίσιο των ευρωπαϊκών κυρώσεων. Να θυμίσουμε ότι στις 20 με 25 Μαΐου εκπνέει η προθεσμία πληρωμής για τη ΔΕΠΑ, ενώ και οι ιδιώτες πάροχοι που προμηθεύονται αέριο από την Gazprom, αναμένεται να κάνουν χρήση των νέων οδηγιών.
Αποκλιμακώνονται οι τιμές φυσικού αερίου
Σε κάθε περίπτωση, όποιο και αν είναι το κίνητρο, το παραγόμενο αποτέλεσμα, για την αγορά ενέργειας και δη για τις ευρωπαϊκές τιμές του φυσικού αερίου, είναι άκρως θετικό. H νέα συνθήκη που διαμορφώνεται, που εν πολλοίς εξασφαλίζει την ομαλή ροή προμηθειών ρωσικού αερίου στην Ευρώπη, καθησυχάζει επενδυτές και συνολικά την αγορά, κάτι που αποτυπώνεται ανάγλυφα στις σημερινές τιμές. Για πρώτη φορά μετά από καιρό, η τιμή του ολλανδικού συμβολαίου TTF που αποτελεί σημείο αναφοράς για την Ευρώπη, υποχώρησε κάτω από τα 90 ευρώ ανά μεγαβατώρα.