Δεν απαιτούνται ειδικές γνώσεις ή εξειδίκευση επί των γεωενεργειακών θεμάτων, για να διαπιστώσει κάποιος πως η Ευρώπη «πυροβόλησε τα πόδια της», κηρύσσοντας τον οικονομικό-ενεργειακό πόλεμο κατά της Ρωσίας. Αυτή η ολομέτωπη και ευθεία αντιπαράθεση με τη «ρωσική αρκούδα» πλήττει πολλαπλώς και ισχυρώς τη Γηραιά Ήπειρο, η οποία εξαρχής εισήλθε στη μάχη με ένα τεράστιο μειονέκτημα: την ενεργειακή της εξάρτηση από τη Μόσχα.
Η Ρωσία φρόντισε να το εκμεταλλευτεί εις το έπακρον, κερδίζοντας έως τώρα στα σημεία και μάλιστα με διαφορά, την αναμέτρηση με την Ευρώπη. Μιλώντας με πυγμαχικούς όρους, θα έλεγε κάποιος πως η Μόσχα έχει στριμώξει στη γωνία τους Ευρωπαίους, οι οποίοι «ζαλισμένοι» από την ενεργειακή κρίση, τη διόγκωση του πληθωρισμού και τη διολίσθηση του ευρώ, ψάχνουν τρόπο για να αποφύγουν το νοκ άουτ. Αναζητούν λύση στο αδιέξοδο, όμως, οι πιθανότητες δεν είναι με το μέρος τους.
Έρμαιο των διαθέσεων της Μόσχας, που με τα ενεργειακά της «τερτίπια» εκτοξεύει τις τιμές του φυσικού αερίου και του ρεύματος σε δυσθεώρητα ύψη, η Ευρώπη μοιάζει παραδομένη στην τύχη της και ανήμπορη να σταματήσει ή έστω να περιορίσει το κακό. Δεν αποτελεί απλώς κοινό μυστικό εντός της ευρωπαϊκής κοινότητας, αλλά βασικό συμπέρασμα των μελετών, αναλύσεων και εκτιμήσεων, ότι η Γηραιά Ήπειρος θα έρθει αντιμέτωπη μ’ έναν ενεργειακό εφιάλτη που δεν μπορεί να ξορκίσει, εφόσον η Ρωσία διακόψει πλήρως ή περιορίσει αισθητά τις ροές φυσικού αερίου. Χώρες της Κεντρικής Ευρώπης, μεταξύ άλλων και η Γερμανία, που έχουν μεγάλη ενεργειακή εξάρτηση από τη Ρωσία, θα αντιμετωπίσουν σοβαρό πρόβλημα επάρκειας. Αυτό δεν ισχύει, τουλάχιστον σ’ αυτό το επίπεδο ζημίας, για την Ελλάδα και άλλες χώρες του Νότου, οι οποίες πάντως θα εκτεθούν στον κίνδυνο.
Ούτως ή άλλως αποδεικνύεται πως οι κρατικοί προϋπολογισμοί γράφονται και σβήνονται με βάση τα ενεργειακά δεδομένα, κάτι που φυσικά ισχύει και στη χώρα μας. Αν το σενάριο που «διαδίδει» η Μόσχα και ενστερνίζονται και δυτικοί αναλυτές, περί εκτόξευσης των τιμών του φυσικού αερίου στα 400 ευρώ, λάβει σάρκα και οστά, τότε είναι προφανές πως οι σχεδιασμοί των οικονομικών επιτελείων θα τιναχθούν στον αέρα.
Την ίδια ώρα, η ενεργειακή κρίση έχει «ποτίσει» με την αρνητική της επιρροή το ευρώ, το οποίο διολισθαίνει συνεχώς, φτάνοντας σε χαμηλά 20ετίας, ενώ ο πληθωρισμός παραμένει σε πολύ υψηλά επίπεδα, χωρίς να εμφανίζει περιθώρια ουσιαστικής αποκλιμάκωσης εντός του 2022. Ούτε η Ρωσία, προφανώς , έχει περάσει αλώβητη και χωρίς τραύματα τον εν εξελίξει πόλεμο με την Ευρώπη. Καυχιέται όμως και έχει να επιδείξει αφενός το εντυπωσιακό «turnaround» που έχει κάνει το ρούβλι τους τελευταίους μήνες κατά τους οποίους διεξάγεται ο πόλεμος στην Ουκρανία, και αφετέρου το ρεκόρ που έχουν καταγράψει οι τρέχουσες συναλλαγές της, χάρη στην έκρηξη των ενεργειακών εξαγωγών της.
Υπάρχει πρόσφορο έδαφος για πολιτική λύση;
Σε κάθε περίπτωση, η πλάστιγγα γέρνει εις βάρος της Ευρώπης. Αρκετοί είναι αυτοί που ισχυρίζονται πως η τελευταία οφείλει να εξετάσει κάθε πτυχή του σεναρίου της συνθηκολόγησης με τη Ρωσία, πείθοντας τον Ζελένσκι και την Ουκρανία να κινηθούν προς αυτή την κατεύθυνση. Πρελούδιο αυτής της νέας «θεώρησης» που κερδίζει έδαφος εντός της ΕΕ, υπήρξε το ταξίδι των Μακρόν, Σολτς και Ντράγκι στο Κίεβο και η συνάντηση με τον Ουκρανό πρόεδρο. Το μήνυμα, βεβαίως, πρέπει να σταλεί και στη Ρωσία, η οποία θα θελήσει να διαπραγματευτεί από θέση ισχύος, με ό,τι αυτό συνεπάγεται γεωπολιτικώς.
Νώντας Βλάχος