Χωρίς τυμπανοκρουσίες, η Ευρώπη αλλάζει γραμμή πλεύσης στα δημοσιονομικά. Μια μακρά περίοδος οδυνηρής λιτότητας φαίνεται να τελειώνει, καθώς οι κυβερνήσεις - από τις «λαϊκίστικες» έως τις πιο συντηρητικές - χαλαρώνουν τα λουριά. Οι Βρυξέλλες συναινούν και ενίοτε επικροτούν ή ακόμη «σιγοντάρουν». Εστω και με μεγάλη καθυστέρηση, η γραμμή της ελληνικής κυβέρνησης δικαιώνεται.
Διεθνείς οίκοι και αναλυτές επισημαίνουν ότι υπάρχει συνολική στροφή σε όλη την Ευρώπη, μια αλλαγή αντιλήψεων στις κυβερνώσες πολιτικές ελίτ, που ευθυγραμμίζονταν την προηγούμενη 10ετία με το γερμανικό δόγμα αυστηρής λιτότητας και δραστικής μείωσης των ελλειμμάτων. Τώρα ακούγεται «λιγότερο ενοχλητική» η σταθερή ελληνική άποψη-απαίτηση για λιγότερη λιτότητα και δημοσιονομική χαλάρωση προς όφελος της ανάπτυξης.
«Η Ευρώπη ανοίγει τις κάνουλες των δαπανών, καθώς τερματίζεται η λιτότητα», επιγράφουν οι Financial Times τη σχετική ανάλυση τους, με αφορμή τη συνεδρίαση του Eurogroup και την προχθεσινή έκθεση της Κομισιόν, όπου διατυπώνονται απαισιόδοξες προβλέψεις για την πορεία της ευρωπαϊκής οικονομίας.
Ο ορατός κίνδυνος
Η χαλάρωση των ευρωπαϊκών προϋπολογισμών είναι εμφανής εδώ και λίγο καιρό. Τώρα όμως αρχίζει να γίνεται βασική επιλογή των κυβερνήσεων στην προσπάθεια αποτροπής μιάς σοβαρής ύφεσης. Με την ευρωπαϊκή οικονομία να εμφανίζει απροσδόκητη οικονομική επιβράδυνση, ο κίνδυνος αυτός μεγαλώνει. Είναι ήδη ορατός στην Ιταλία και τη Γερμανία, σε λίγο θα εμφανισθεί και σε άλλες χώρες της Ευρωζώνης.
Οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης συναντώνται σήμερα στις Βρυξέλλες με πολύ μικρή ατζέντα θεμάτων. Θα εστιάσουν στην ανάλυση των τελευταίων οικονομικών προβλέψεων της Επιτροπής, που επιβεβαιώνουν την επιβράδυνση της ευρωπαϊκής οικονομίας.
Ως βασική αιτία επισημαίνεται η επιβράδυνση των οικονομιών της Γερμανίας και Ιταλίας, που θα έχουν ανάπτυξη 1,1% και 0,2% αντίστοιχα. Επισημαίνεται ότι η Κομισιόν αναθεώρησε οριακά προς τα κάτω και τις προβλέψεις της για την ανάπτυξη στην Ισπανία (έως 2,1%).
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανέφερε την περασμένη εβδομάδα ότι η διολίσθηση στην ύφεση πιθανότατα θα αποφευχθεί, εν μέρει ως αποτέλεσμα της «επεκτατικής δημοσιονομικής πολιτικής» των κρατών μελών.
Αναλυτές διεθνών οίκων και οικονομολόγοι συμφωνούν ότι η «προληπτική θεραπεία» με αύξηση των δημοσίων δαπανών προς τόνωση της οικονομίας, μπορεί να αποδώσει, απομακρύνοντας τον κίνδυνο.
Στο τέλος του περασμένου έτους, οι τρεις μεγαλύτερες οικονομίες της ευρωζώνης -Γερμανία, Γαλλία και Ιταλία- σχεδίαζαν αναπτυξιακά κίνητρα τουλάχιστον 0,4% του εθνικού εισοδήματος το 2019.
Αναμένεται ότι οι Βρυξέλλες θα παροτρύνουν τις κυβερνήσεις κι άλλων χωρών να προχωρήσουν σ’ αυτό το δρόμο. Θα δείξουν επίσης μεγαλύτερη απ' ότι συνήθως "ανεκτικότητα" σε πρωτοβουλίες της ελληνικής κυβέρνησης για κοινωνικά και αναπτυξιακά μέτρα που κινούνται στα όρια μνημονιακών δεσμεύσεων.
