Το Συμβούλιο Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών παρέτεινε χθες Πέμπτη για έναν χρόνο την εντολή της αποστολής διατήρησης της ειρήνης στον Λίβανο (FINUL στα γαλλικά, UNIFIL στα αγγλικά), έπειτα από δύσκολες συνομιλίες για την ελευθερία κίνησης των κυανόκρανων.
Η ψηφοφορία προβλεπόταν αρχικά να διεξαχθεί την Τετάρτη, όμως αναβλήθηκε για να συνεχιστούν οι διαπραγματεύσεις, μερικές ώρες μετά τη λήξη –χθες Πέμπτη– της εντολής αυτής της δύναμης, που είναι παρούσα από το 1978 για να επιτηρεί την ουδέτερη ζώνη ανάμεσα στο Ισραήλ και τον Λίβανο — κράτη που, έπειτα από διάφορες ένοπλες συρράξεις, παραμένουν από τεχνική άποψη σε εμπόλεμη κατάσταση.
Η απόφαση, που υιοθετήθηκε με 13 ψήφους υπέρ και δυο αποχές (Ρωσία και Κίνα), «επεκτείνει την εντολή της FINUL ως την 31η Αυγούστου 2024», επαναλαμβάνοντας κατά μεγάλο μέρος τις διατυπώσεις της απόφασης που είχε υιοθετηθεί πριν από έναν χρόνο για την ελευθερία κίνησης των περίπου 10.000 κυανόκρανων, οι οποίες αμφισβητήθηκαν έκτοτε από την κυβέρνηση του Λιβάνου και από την ισχυρή φιλοϊρανική παράταξη Χεζμπολάχ.
Το κείμενο καλεί έτσι όλα τα μέρη να «εγγυηθούν ότι η ελευθερία κίνησης της FINUL σε όλες τις επιχειρήσεις της και η πρόσβαση της FINUL στη Μπλε Γραμμή [σ.σ. τα de facto σύνορα του Ισραήλ και του Λιβάνου] θα γίνεται απόλυτα σεβαστή και δεν θα προσκόπτεται».
Η ειρηνευτική δύναμη «δεν χρειάζεται εκ των προτέρων έγκριση ή άδεια για να ασκεί τα καθήκοντα της εντολής της» και «είναι εξουσιοδοτημένη να εκτελεί τις επιχειρήσεις της με ανεξάρτητο τρόπο», συνεχίζει το κείμενο, υπογραμμίζοντας πάντως την ανάγκη να υπάρχει «συντονισμός με την κυβέρνηση του Λιβάνου».
Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα πρότειναν τροποποίηση στο κείμενο –περιήλθε σε γνώση του Γαλλικού Πρακτορείου–, να απαλειφθεί κάθε αναφορά στη συνεργασία με τις αρχές του Λιβάνου, όπως στην απόφαση του 2022, όμως τελικά το δικό τους σχέδιο απόφασης δεν τέθηκε σε ψηφοφορία.
Ο ΓΓ του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες πρόσφατα στηλίτευσε το γεγονός ότι η FINUL δεν έχει ακόμη «πλήρη πρόσβαση» σε κάποιες τοποθεσίες, ειδικά εγκαταστάσεις της μη κυβερνητικής οργάνωσης «Πράσινο Χωρίς Σύνορα», την οποία οι ΗΠΑ κατηγορούν πως αποτελεί «προκάλυψη» της Χεζμπολάχ.
Ο επικεφαλής της Χεζμπολάχ, ο Χασάν Νασράλα, προειδοποίησε στην αρχή της εβδομάδας εναντίον της ανανέωσης της εντολής της δύναμης του ΟΗΕ με τους όρους του 2022.
«Ξένη δύναμη που μετακινείται στο έδαφος του Λιβάνου χωρίς την άδεια της κυβέρνησης και του στρατού του Λιβάνου, χωρίς συντονισμό με τον στρατό του Λιβάνου — τι απέγινε εκείνη η εθνική κυριαρχία μας;», είπε ο ηγέτης της σιιτικής παράταξης.
«Ελευθερία» και «συντονισμός»
Η κυβέρνηση του Λιβάνου, με επιστολή της στον ΓΓ του ΟΗΕ, τάχθηκε επίσης υπέρ της ανανέωσης της εντολής της δύναμης, αλλά στη βάση της απόφασης του 2021, που δεν επέμενε τόσο στην ανεξαρτησία και στην ελευθερία κίνησης των κυανόκρανων.
«Η ελευθερία κίνησης πρέπει να γίνεται σεβαστή, ναι, αλλά επίσης να συμπεριλαμβάνει ελέγχους, για διάφορους λόγους», έκρινε η πρεσβεύτρια του Λιβάνου στα Ηνωμένα Έθνη, η Ζαν Μραντ, αναφερόμενη ιδίως στο ζήτημα της ασφάλειας του προσωπικού του ΟΗΕ.
Ιρλανδός στρατιώτης σκοτώθηκε και τρεις συνάδελφοί του τραυματίστηκαν τη 14η Δεκεμβρίου 2022, όταν το υπηρεσιακό όχημά τους έγινε στόχος επίθεσης στον νότιο Λίβανο, όπου έχει ισχυρή παρουσία η Χεζμπολάχ.
Ο πρωθυπουργός του Λιβάνου, ο Νατζίμπ Μικάτι, εξήρε μολαταύτα την ανανέωση της εντολής. Το κείμενο «παίρνει υπόψη στοιχεί-κλειδί που ζητούσε ο Λίβανος, δηλαδή η FINUL να επιχειρεί ‘σε συντονισμό με την κυβέρνηση του Λιβάνου’», σημείωσε σε ανακοίνωσή του.
Το υπουργείο Εξωτερικών του Ισραήλ επίσης εξήρε την παράταση της αποστολής, που «συμβάλλει στη διατήρηση της σταθερότητας του νότιου Λιβάνου», προβάλλοντας ωστόσο ταυτόχρονα την αξίωση «η διεθνής κοινότητα να υιοθετήσει πιο αποφασιστική στάση μπροστά στις απόπειρες της τρομοκρατικής οργάνωσης Χεζμπολάχ να επιδοθεί σε προκλήσεις που θα οδηγήσουν σε κλιμάκωση» της βίας, κατ’ αυτό.