Σφίγγει ακόμη περισσότερο η θηλιά για τους δανειολήπτες, μετά τη νέα αύξηση κατά 50 μονάδες βάσης των βασικών επιτοκίων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Ούτως ή άλλως η επιβάρυνση που έχουν υποστεί οι δανειολήπτες, κυρίως αυτοί των στεγαστικών δανείων, από το δεύτερο εξάμηνο του 2022 έως και σήμερα, είναι ιδιαιτέρως ισχυρή.
Αυτό που τους προκαλεί ευλόγως περαιτέρω ανησυχία, είναι η ξεκάθαρη πρόθεση της ΕΚΤ να συνεχίσει στη ρότα των αυξήσεων και μάλιστα κατά 0,50%, αρχής γενομένης από τον Μάρτιο. Η κατάσταση για τους δανειολήπτες είναι δυσμενής και προφανώς μπορεί να γίνει… χειρότερη το επόμενο διάστημα. Ηδη από τον περασμένο Ιούνιο, όταν η Κεντρική Τράπεζα ξεκίνησε τις «τζάμπο» αυξήσεις 0,75%, η μέση δόση ενός στεγαστικού δανείου στην Ελλάδα αυξήθηκε κατά 30%. Η επιβάρυνση μιας μηνιαίας δόσης από το καλοκαίρι και εντεύθεν έχει ξεπεράσει τα 160, με τα στεγαστικά δάνεια κυμαινόμενου επιτοκίου να βρίσκονται στο μάτι του κυκλώνα.
Οι αριθμοί είναι αποκαλυπτικοί και καταδεικνύουν το μέγεθος της πίεσης που υπόκεινται οι δανειολήπτες. Για ένα στεγαστικό δάνειο κυμαινόμενου επιτοκίου 100.000 ευρώ και με διάρκεια 20 ετών, το Euribor τριμήνου εκτοξεύθηκε στο 3%, από τον Ιούνιο και εντεύθεν, με συνέπεια η δόση να ανέλθει από τα 560,62 ευρώ κοντά στα 720…
Δεν βρίσκονται υπό διογκωμένη πίεση μόνον οι δανειολήπτες στεγαστικών αλλά και οι επιχειρήσεις οι οποίες εντός λίγων μηνών ήρθαν αντιμέτωποι με μια νέα δυσμενής συνθήκη, αναφορικά με τον δανεισμό. Χαρακτηριστικό του προβλήματος που αντιμετωπίζουν είναι ότι επιτόκιο στα δάνεια χωρίς υποθήκες ή ενέχυρα, ξεπερνάει το 9% για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Χάσμα ανάμεσα στα επιτόκια δανείων και επιτόκια καταθέσεων
Υπό αυτό το πρίσμα και παρά το νέο ευνοϊκό πλαίσιο που υιοθετήθηκε το προηγούμενο διάστημα για τη στήριξη των ευάλωτων δανειοληπτών, καθίσταται πιο επιτακτική η ανάγκη για γεφύρωση του χάσματος ανάμεσα στα επιτόκια δανείων και επιτόκια καταθέσεων. Τα τελευταία έχουν αυξηθεί οριακά πάνω από το 0%, ενώ αντιθέτως αυτά των δανείων έχουν ξεπεράσει το 5%.
Ειδικότερα οι τράπεζες αύξησαν κατά 0,04% αύξησαν τα επιτόκια καταθέσεων, κατά μέσο όρο, τον Δεκέμβριο, με αποτέλεσμα το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο του συνόλου των νέων καταθέσεων να διαμορφωθεί στο 0,10%. Από την άλλη πλευρά, σύμφωνα με τα στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος προχώρησαν αναλογικά σε μεγαλύτερη αύξηση στα επιτόκια χορηγήσεων, κατά 0,17% , με αποτέλεσμα το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο του συνόλου των νέων δανείων προς νοικοκυριά να διαμορφωθεί στο 5,06%.
Το περιθώριο επιτοκίου μεταξύ των νέων καταθέσεων και δανείων αυξήθηκε στις 4,96 εκατοστιαίες μονάδες.
Πιο αναλυτικά το μέσο επιτόκιο των καταναλωτικών δανείων χωρίς καθορισμένη διάρκεια (κατηγορία που περιλαμβάνει τα δάνεια μέσω πιστωτικών καρτών, τα ανοικτά δάνεια και τις υπεραναλήψεις από τρεχούμενους λογαριασμούς) αυξήθηκε κατά 8 μονάδες βάσης και διαμορφώθηκε στο 14,68%. Το μέσο επιτόκιο των καταναλωτικών δανείων με συγκεκριμένη διάρκεια και κυμαινόμενο επιτόκιο αυξήθηκε κατά 25 μονάδες βάσης και διαμορφώθηκε στο 11,32%. Το μέσο επιτόκιο των στεγαστικών δανείων με κυμαινόμενο επιτόκιο αυξήθηκε κατά 18 μονάδες βάσης και διαμορφώθηκε στο 3,81%.
Το μέσο επιτόκιο των επιχειρηματικών δανείων χωρίς καθορισμένη διάρκεια αυξήθηκε κατά 19 μονάδες βάσης στο 5,21%. Το αντίστοιχο επιτόκιο των επαγγελματικών δανείων αυξήθηκε κατά 9 μονάδες βάσης και διαμορφώθηκε στο 7,06%.
Το μέσο επιτόκιο των νέων επιχειρηματικών δανείων με συγκεκριμένη διάρκεια και κυμαινόμενο επιτόκιο αυξήθηκε κατά 24 μονάδες βάσης, το Δεκέμβριο του 2022, και διαμορφώθηκε στο 4,54%. Το μέσο επιτόκιο των δανείων τακτής λήξης με κυμαινόμενο επιτόκιο προς μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) αυξήθηκε κατά 15 μονάδες βάσης και διαμορφώθηκε στο 4,83%..
