Η διεθνής συγκυρία και οι επιπτώσεις της στην ελληνική οικονομία είναι ο “άγνωστος Χ” στη δύσκολη εξίσωση που έχει να λύσει ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, αναζητώντας απαντήσεις για τον κατάλληλο χρόνο προσφυγής στις κάλπες και για το “φρεσκάρισμα” του κυβερνητικού σχήματος με ανασχηματισμό.
Το ζητούμενο να απαντηθεί είναι αν θα καλυτερεύσει ή θα επιδεινωθεί τους επόμενους μήνες η κατάσταση στα μέτωπα της ακρίβειας και της ενεργειακής κρίσης, όπου πολλά εξαρτώνται από από τις πολεμικές συγκρούσεις στην Ουκρανία και από τις επιπτώσεις του οικονομικού πολέμου Δύσης-Ρωσίας.
Από τις εξελίξεις σ' αυτά τα μέτωπα θα εξαρτηθεί αν θα συνεχισθούν η φθορά της κυβέρνησης και το “ροκάνισμα” των δημοσκοπικών ποσοστών της, με αντίστοιχη ενίσχυση της εκλογικής δύναμης των μεγαλύτερων κομμάτων της αντιπολίτευσης.
Το αισιόδοξο σενάριο και ο ανασχηματισμός
Οι πιό “αισιόδοξοι” μέσα στην κυβέρνηση και στο επιτελείο του Μαξίμου – συμπεριλαμβανομένου του πρωθυπουργού – εκτιμούν ότι η κατάσταση στην οικονομία, στα μέτωπα της ακρίβειας και του πληθωρισμού, θα βελτιωθεί αισθητά σε βάθος 4μήνου-εξαμήνου. Παράλληλα θα έχουν αποδώσει καρπούς όλα τα μέτρα στήριξης νοικοκυριών και επιχειρήσεων και θα έχει δρομολογηθεί μιά σειρά μεταρρυθμίσεων που αφορούν τη δημόσια διοίκηση, την εξυπηρέτηση του πολίτη κλπ.
Οσον αφορά το οικονομικό κλίμα, κυβερνητικοί παράγοντες εκτιμούν ότι θα έχει βελτιωθεί εντυπωσιακά τον Σεπτέμβριο-Οκτώβριο, μετά τις εντυπωσιακές επιδόσεις που αναμένονται στον τουριστικό τομέα και σε όλους τους κλάδους που συναρτώνται με αυτόν.
Θα αντιστραφεί λοιπόν η τάση στο εκλογικό σώμα και οι απώλειες της ΝΔ θα περιοριστούν στα επίπεδα φυσιολογικής φθοράς που υφίσταται μιά κυβερνώσα παράταξη.
Βασιζόμενοι σ' αυτή την εκτίμηση θεωρούν ότι δεν συμφέρει πολιτικά και κομματικά μια “βιαστική” προσφυγή στις κάλπες υπό την πίεση της βραχυχρόνιας συγκυρίας – η οποία δεν είναι καθόλου ευνοϊκή για την κυβέρνηση.
Αντίθετα, θεωρούν σκόπιμη μια ανανέωση του κυβερνητικού προφίλ, με ευρύ ανασχηματισμό, που δεν θα περιλαμβάνει όμως αλλαγές στα βασικά υπουργεία Οικονομικών, Εξωτερικών, Αμυνας και Εσωτερικών.
Οι διεθνείς εξελίξεις και η "ρήτρα διαφυγής"
Ομως, η επιβεβαίωση του σεναρίου για επιστροφή της οικονομίας στην κανονικότητα, με αναχαίτιση της ακρίβειας και του καλπάζοντος πληθωρισμού, μειώσεις στις τιμές του ρεύματος, των καυσίμων κλπ, εξαρτάται από πολλές παραμέτρους. Εξαρτάται κυρίως από διεθνείς εξελίξεις, τις οποίες δεν μπορεί να επηρεάσει η κυβέρνηση, ούτε να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τις επιπτώσεις τους στην ελληνική οικονομία.
Στο Μαξίμου λένε ότι “υπάρχει χρόνος, μπορούμε να περιμένουμε περισσότερο. Δεν είναι ανάγκη οι εκλογές να γίνουν Σεπτέμβριο-Οκτώβριο”. Επισημαίνουν μάλιστα οτι η κυβέρνηση θα μπορεί να συνεχίσει και την επόμενη χρονιά τα μέτρα και τις πολιτικές στήριξης νοικοκυριών και επιχειρήσεων.
Τη δυνατότητα αυτή της δίνει η “ρήτρα διαφυγής” που θα ισχύσει στην ΕΕ. Η ρήτρα ισοδυναμεί με αναστολή ισχύος των κανονισμών της Ευρωπαϊκής Ενωσης για το δημόσιο χρέος και το έλλειμμα, δίνοντας δημοσιονομικά ευελιξία στις χώρες μέλη. Η ελληνική κυβέρνηση θα μπορεί λοιπόν να προχωρήσει το 2023 – κι ενώ η χώρα θα βρίσκεται σε προεκλογική περίοδο – να προχωρήσει σε νέο πακέτο μέτρων στήριξης.
Θα “φουσκώσει” βέβαια το έλλειμμα, αλλά το πρόβλημα θα κληθεί να το αντιμετωπίσει η επόμενη κυβέρνηση από το 2024, όταν θα επανέλθουν σε ισχύ οι αυστηροί δημοσιονομικοί περιορισμοί και η χώρα θα βρεθεί υπό ειδική επιτήρηση.
