Το σφράγισμα των συνόρων μπορεί να επιβραδύνει την ροή των αιτούντων άσυλο από την Ελλάδα στην Ευρώπη, αλλά δεν θα επιβραδύνει την ροή των προσφύγων στην Ευρώπη. Σύμφωνα με αναλυτές στην περίπτωση αυτή, οι πρόσφυγες θα διοχετευθούν στις πολύ πιο επικίνδυνες διαδρομές μέσω της Λιβύης και της Αιγύπτου για να φτάσουν στην Ευρώπη. Πληροφοριες μάλιστα αναφέρουν ότι στις παραθαλάσσιες περιοχές της Λιβύης έχουν ήδη συγκεντρωθεί 150.000 με 200.000 άνθρωποι, οι οποίοι περιμένουν να βελτιωθούν οι καιρικές συνθήκες για να ρισκάρουν το ταξίδι στην Ευρώπη.
Ως τώρα οι πρόσφυγες προέρχονταν κυρίως από χώρες όπως η Ερυθραία, η Νιγηρία και η Σομαλία. Το τελευταίο διάστημα αυξάνεται όμως ο αριθμός των ανθρώπων από τις εμπόλεμες περιοχές της Συρίας. Επίσης, υπάρχουν ενδείξεις ότι τα αυστηρότερα μέτρα ασφαλείας στο Αιγαίο θα οδηγήσουν τους πρόσφυγες να αναζητήσουν και άλλες διαδρομές προς την κεντρική Ευρώπη, για παράδειγμα μέσω της Μαύρης Θάλασσας, μέσω της Βουλγαρίας, ακόμα και μέσω της Γεωργίας και της Ρωσίας.
Αλλά υπάρχει και ένα ακόμα δεδομένο το οποιο θα ήταν καταστροφικό για την πολιτική της ενιαίας και της ενοποιημένης αγοράς. Εάν οι Ευρωπαίοι ηγέτες δεν μπορούν να να υπερασπιστούν απο κοινού τα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ, στα εσωτερικά σύνορα θα πρέπει να επιβληθούν έλεγχοι και αυτό ειναι ένα σενάριο με μεγάλο πολιτικό και οικονομικό κόστος. Στην πραγματικότητα, αυτό έχει ήδη αρχίσει να συμβαίνει. Η Αυστρία, η Δανία, η Γαλλία, η Γερμανία, η Σουηδία, και η (μη-μέλος της ΕΕ) Νορβηγία έχουν όλες τους επαναφέρει προσωρινά τους συνοριακούς ελέγχους.
Αυτό θα οδηγήσει σε άμεσο οικονομικό κόστος. Σύμφωνα με αναλυτές , η επαναφορά των συνοριακών ελέγχων θα αφαιρέσει 4,7 δισ. ευρώ από το οικονομικό προϊόν της ΕΕ στα επόμενα δέκα χρόνια. Και η εποχή δεν είναι κατάλληλη καθώς η παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη επιβραδύνεται και οι χρηματοπιστωτικές συνθήκες γίνονται πιο σφιχτές για τις αναδυόμενες οικονομίες, όπου οι εξαγωγές πρώτων υλών έχουν πληγεί σφοδρά από την επιβράδυνση της κινεζικής οικονομίας.
Η διάλυση της Σένγκεν απειλεί επίσης ένα από τα κεντρικά δόγματα του ευρωπαϊκού σχεδίου, την ελεύθερη κυκλοφορία των εμπορευμάτων, των υπηρεσιών, του κεφαλαίου και της εργασίας. Αυτά δεν θα είναι τα μόνα ευρωπαϊκά ιδεώδη που θα γκρεμιστούν αν οι πολιτικοί δεν μπορέσουν να καταλήξουν σε μια διαφορετική προσέγγιση για την προσφυγική κρίση. Η ιδέα της ενότητας θα καταρρεύσει αν οι ηγέτες της ΕΕ συνεχίσουν να αφήνουν την περιοχή να χωρίζεται από τείχη και συρματοπλέγματα για άλλη μια φορά.