Την Έκθεση Πισσαρίδη πρέπει να τη δούμε μαζί με άλλα δύο επιτελικά κείμενα. Πρώτο, το Πρόγραμμα Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (The Recovery and Resilience Facility) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και δεύτερο, το ελληνικό Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας που εξειδικεύει το ευρωπαϊκό πρόγραμμα για την Ελλάδα.
Του Αντώνη Λιάκου*
Η Έκθεση Πισσαρίδη, αποτελεί, και η ίδια, ένα διακειμενικό προϊόν στο οποίο αντλεί από τέσσερις πηγές: α) κοινοτικά κείμενα β) επεξεργασίες της νεοφιλελεύθερης οικονομικής σκέψης, γ) επεξεργασίες του ΙΟΒΕ και της διαΝΕΟσις, δηλ. δύο think tanks με σαφές και αναμφισβήτητο ταξικό πρόσημο, και δ) το πρόγραμμα της ΝΔ.
Η ανιστορικότητα της Έκθεσης αποτυπώνεται στον τρόπο που αντιμετωπίζει την κρίση και τη μνημονιακή περίοδο (2010-2018). Φαίνεται παράξενο, μια έκθεση για το οικονομικό μέλλον της Ελλάδας να παρακάμπτει την κρίση, που συνιστά μια μεγάλη καμπή στην πορεία της ελληνικής οικονομίας. Η παράκαμψη φαίνεται από το γεγονός ότι η οκταετία της κρίσης και της επιτήρησης δεν αντιμετωπίζεται καθεαυτή, αλλά ως μια διακύμανση συνολικά της περιόδου1981-2019, επομένως τα αρνητικά ποσοστά ανάπτυξης της περιόδου αυτής συναθροίζονται με τα θετικά των προηγούμενων περιόδων. Έτσι λ.χ. κατασκευάζεται ένας μέσος όρος για όλη την αδιαφοροποίητη περίοδο 1981-2019 ανάπτυξης 0,9% και αύξησης του κατακεφαλήν ΑΕΠ 0,6%!
Στόχος ο περιορισμός της διασποράς ιδιοκτησίας
Η κρίση του 2010-2018 και η παρούσα πανδημία μαζί με τις προτάσεις της Έκθεσης αυτής σκοπεύουν στον περιορισμό αυτού του μικροαστικού χαρακτήρα διασποράς της ιδιοκτησίας και των οικονομικών δραστηριοτήτων. Εκείνο που προτείνει ο σχηματισμός εξουσίας είναι η καταστροφή ενός μεγάλου μέρους των μικροπαραγωγών και η προλεταριοποίησή τους. Είναι αυτό το τίμημα του εξευρωπαϊσμού; Θα προσεγγίσει περισσότερο με ευρωπαϊκές χώρες η Ελλάδα με τις αλλαγές αυτές ή θα μοιάσει με τις πρώην κομμουνιστικές χώρες, στις οποίες η καταστροφή της μικρής ιδιοκτησίας και επιχειρηματικότητας είχε συντελεστεί πριν από την κατάρρευση της κρατικής τους οικονομίας το 1989;
Αν διαβάσει κανείς την Έκθεση Πισσαρίδη, καταλαβαίνει ότι η επιδίωξή της είναι μια σχεδόν ουτοπική μετατροπή της εργασίας σε ένα προϊόν με άπειρα ελαστική προσφορά. Είναι σχεδόν ουτοπική γιατί τέτοιο προϊόν δεν υπάρχει ούτε καν ως πρώτη ύλη. Σε ό,τι αφορά την εργασία, αυτό σημαίνει την απόλυτη φτωχοποίηση του πληθυσμού. Προτείνει μια πολιτική που να μειώνει το «κοινωνικό κόστος των απολύσεων». Επί λέξει: «προτείνουμε το επίδομα ανεργίας να μην είναι σταθερό και συνδεδεμένο με τον κατώτατο μισθό αλλά με τις προηγούμενες αμοιβές του ανέργου. Αυτό είναι απαραίτητο, ειδικά σε μία αγορά εργασίας με μεγαλύτερη κινητικότητα. Το επίδομα ανεργίας προτείνουμε όπως οριστεί στο 55% του μέσου μηνιαίου μισθού του ανέργου στα προηγούμενα 3 έτη». Αν ο κατώτατος μισθός είναι 500 ευρώ, όπως στις περισσότερες επισφαλείς εργασίες, τότε το επίδομα θα είναι 275 ευρώ!
Το 2010, τον Οκτώβριο, ο κ. Πισσαρίδης είχε δημοσιεύσει 11 θέσεις για την ριζική αλλαγή στην ελληνική οικονομία, ακόμη πιο ρηξικέλευθες από τα Μνημόνια, πολλές από τις οποίες αποτυπώνονται και στην παρούσα Έκθεση. Τις προτάσεις μπορεί να τις δει κανείς εδώ. Στις θέσεις αυτές έλεγε «Οι προτάσεις μας στοχεύουν να αυξήσουν, έως το 2020, την παραγωγικότητα της εργασίας στο 120% του μέσου όρου της Ε.Ε.-27 και να δημιουργήσουν 1,2 εκατομμύρια νέες θέσεις εργασίας στον ιδιωτικό τομέα, απορροφώντας 800.000 νέους και 400.000 πλεονάζοντες από το Δημόσιο». Είμαστε τώρα σε αυτό το 2020, με τα αντίθετα από τα προβλεπόμενα, και περνώντας μέσα από μια πολύ μεγάλη καταστροφή που συντελέστηκε με αυτές ή παρόμοιες συνταγές από το 2010.
*Ιστορικός, Ομότιμος Καθηγητής ΕΚΠΑ - Όλη η ανάλυση περιλαμβάνεται στον φάκελο του Ινστιτούτου Εναλλακτικών Πολιτικών ΕΝΑ «Διάλογοι: Για ένα προοδευτικό σχέδιο με βιωσιμότητα & δικαιοσύνη. Όλη η ανάλυση εδώ
