Το τέλος της αποστολής στο Αφγανιστάν, με τον θάνατο 13 Αμερικανών στρατιωτών, μετατρέπεται σε σενάριο καταστροφής για τον πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, ο οποίος βρίσκεται αντιμέτωπος με την σοβαρότερη μέχρι στιγμής κρίση της προεδρίας του και δείχνει σαν να έχει παραλύσει από μια κατάσταση που δεν είχε δει να έρχεται.
"Δύσκολη μέρα": στις δηλώσεις του χθες, Πέμπτη, στις κάμερες, αρκετές ώρες μετά την διπλή επίθεση αυτοκτονίας που πραγματοποιήθηκε κοντά στο αεροδρόμιο της Καμπούλ, ο 46ος πρόεδρος των ΗΠΑ δεν κρύβει την συγκίνησή του.
Βουρκωμένος, αποτίει φόρο τιμής στους "ήρωες" που έπεσαν νεκροί στην πιο φονική επίθεση για τις αμερικανικές δυνάμεις από τον Αύγουστο του 2011.
Με αποφασιστικό ύφος, σαν να θέλει να κλείσει τα στόματα αυτών που τον κατηγορούν για αδυναμία, διαμηνύει στη συνέχεια στους υπεύθυνους για το μακελειό: "θα σας κυνηγήσουμε και θα σας κάνουμε να πληρώσετε".
Ωστόσο, μολονότι δέχεται επίσης ολοένα και περισσότερες επικρίσεις για την αποφυγή των ερωτήσεων δημοσιογράφων, δεν καταφέρνει να κρύψει τον εκνευρισμό του, κλείνει τα μάτια και χαμηλώνει το κεφάλι, την ώρα που ακούει έναν δημοσιογράφο του συντηρητικού δικτύου Fox News να του κάνει ερώτηση για τις δικές του "ευθύνες".
Όπως συνέβη συχνά τις δύο τελευταίες εβδομάδες, ο Μπάιντεν αναγκάστηκε να αλλάξει την ατζέντα του, μεταθέτοντας κατά μία ημέρα την συνάντησή του με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Ναφτάλι Μπένετ.
"Πρόκειται για μια μεγάλη κρίση που σημειώνεται υπό την προεδρία του", δήλωσε στο AFP ο Ίαν Μπρέμερ, πρόεδρος της εταιρείας εμπειρογνωμόνων Eurasia Group. "Πρόκειται για μια αποτυχία των υπηρεσιών πληροφοριών, πρόκειται για μια αποτυχία σχεδιασμού, πρόκειται για μια αποτυχία των επικοινωνιών και πρόκειται για μια αποτυχία συντονισμού με τους συμμάχους του", σημείωσε.
Κατά δική του ομολογία, ο πρόεδρος δεν "προέβλεψε" την ταχύτητα με την οποία θα κατέρρεε ο αφγανικός στρατός, ο οποίος εκπαιδεύτηκε, εξοπλίστηκε και χρηματοδοτήθηκε από την Ουάσινγκτον, και την πτώση της Καμπούλ στα χέρια των Ταλιμπάν.
Και όπως συνέβη και με την σύγκρουση ανάμεσα στο Ισραήλ και το παλαιστινιακό κίνημα της Χαμάς τον Μάιο, η κυβέρνησή του δίνει την εντύπωση ότι δεν καταφέρνει να προσαρμοστεί σε απρόβλεπτες καταστάσεις στην διεθνή σκηνή.
Οι στιγμές αμφιταλαντεύσεων διαδέχθηκαν η μια την άλλη μετά την νίκη των Ταλιμπάν στις 15 Αυγούστου, η οποία τον αιφνιδίασε στο Καμπ Ντέιβιντ, εξοχική κατοικία των αμερικανών προέδρων. Ο αρχικά σιωπηλός 78χρονος Δημοκρατικός πρόεδρος των ΗΠΑ έχει έκτοτε πολλαπλασιάσει τις δηλώσεις που κάνει, χωρίς ωστόσο να καταφέρει να σταματήσει τις επικρίσεις που δέχεται.
Την Τρίτη, η ομιλία του καθυστέρησε περίπου 5 ώρες την ώρα που ο κόσμος περίμενε να μάθει αν θα υποχωρήσει στα διεθνή αιτήματα υπέρ της παράτασης της διορίας που είχε δοθεί για τις 31 Αυγούστου για την αποχώρηση των αμερικανικών δυνάμεων από το Αφγανιστάν -- και εκ των πραγμάτων και για την απομάκρυνση των ξένων και των Αφγανών που απειλούνται με αντίποινα από την πλευρά των Ταλιμπάν. Ο Μπάιντεν επιβεβαίωσε εν τέλει την τήρηση της προθεσμίας.
Χαμηλή δημοτικότητα
Ο Τζο Μπάιντεν, ο οποίος εξελέγη δείχνοντας ένα ενωτικό προφίλ, επιβεβαίωσε την απόφαση του Ρεπουμπλικανού προκατόχου του Ντόναλντ Τραμπ να αποσύρει όλα τα αμερικανικά στρατεύματα από το Αφγανιστάν.
Ωστόσο σήμερα επικρίνεται από όλες τις πλευρές για την διαχείριση της αποχώρησης αυτής και επειδή δεν διοργάνωσε νωρίτερα τις απαραίτητες απομακρύνσεις, υποχρεώνοντας τον αμερικανικό στρατό να ξαναστείλει δυνάμεις για να διαχειριστούν μέσα στο χάος μια γιγάντια αερογέφυρα, η οποία βυθίστηκε χθες στο πένθος μετά την επίθεση της τζιχαντιστικής οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος.
"Αυτή η τραγωδία δεν θα έπρεπε να είχε συμβεί ποτέ", δήλωσε χθες ο Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος είχε εξάλλου ήδη ζητήσει την παραίτηση του Μπάιντεν την περασμένη εβδομάδα.
"Ο Τζο Μπάιντεν έχει αίμα στα χέρια του", συμπλήρωσε η Ρεπουμπλικανή βουλευτής Ελίζ Στέφανικ. "Είναι ακατάλληλος να είναι επικεφαλής", συνέχισε.
Πολλοί παρατηρητές κάνουν παραλληλισμό με την επίθεση της Βεγγάζης το 2012 που στοίχισε τη ζωή στον Αμερικανό πρεσβευτή στη Λιβύη και δηλητηρίασε την κυβέρνηση του Μπαράκ Ομπάμα.
"Δεν ξέρω αν ο Μπάιντεν θα αποδυναμωθεί οριστικά" από την αφγανική κρίση, δήλωσε στο AFP ο Μαρκ Ρομ, καθηγητής πολιτικών επιστημών. "Ωστόσο οι Ρεπουμπλικανοί θα κάνουν ό,τι μπορούν για να συμβεί αυτό", πρόσθεσε.
Η βροχή επικρίσεων προκαλεί σύγχυση στην επικοινωνιακή πολιτική του Λευκού Οίκου, ο οποίος θέλει να επικεντρωθεί στις προόδους των γιγάντιων οικονομικών σχεδίων του προέδρου --τα οποία έχουν στόχο να επιτρέψουν στις ΗΠΑ να "κερδίσουν" το παιγνίδι του ανταγωνισμού με την Κίνα, πράγμα το οποίο αποτελεί τη μόνη πραγματική προτεραιότητα της εξωτερικής του πολιτικής.
Η δημοτικότητα του Μπάιντεν έχει καταρρεύσει εδώ και δέκα ημέρες στις δημοσκοπήσεις, μολονότι μια μεγάλη πλειονότητα των Αμερικανών, που έχει κουραστεί από τους "ατελείωτους πολέμους" της Αμερικής, κρίνει όπως και ο ίδιος ότι οι ΗΠΑ έπρεπε να αποχωρήσουν από το Αφγανιστάν.
Για τον Τσαρλς Φράνκλιν, διευθυντή του ινστιτούτου δημοσκοπήσεων της Marquette Law School, "το πολιτικό ζήτημα, μόλις θα έχουμε ολοκληρώσει την αποχώρηση, είναι να μάθουμε αν η πλειονότητα θα είναι ικανοποιημένη που φύγαμε". "Αν συμβεί αυτό, τότε μπορεί να ξεθωριάσει η πολεμική".
Ο Τζο Μπάιντεν φαίνεται να βάζει το στοίχημα αυτό.
"Κυρίες και κύριοι, είναι ώρα να δώσουμε τέλος σε είκοσι χρόνια πολέμου", δήλωσε χθες κλείνοντας την συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε.