Την αποκωδικοποίηση του νέου νόμου με τις διευκολύνσεις ένταξης στον εξωδικαστικό μηχανισμό και άλλων υπερχρεωμένων δανειοληπτών επιχειρεί εγκύκλιος του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών.
Η ένταξη στον εξωδικαστικό εξακολουθεί να αποτελεί πραγματικό λαβύρινθο, καθώς επαιτεί πλήθος δικαιολογητικών από διάφορες υπηρεσίες, γεγονός που εξηγεί την έως τώρα αποτυχία, καθώς ελάχιστοι δανειολήπτες έχουν ενταχθεί.
Με τη νέα εγκύκλιο του ΚΕΑΟ, που αποτελεί τον εισπρακτικό βραχίονα του ΕΦΚΑ, αναλύονται οι αλλαγές που επέφερε ο ν. 5024/2023, προ τη διευκόλυνση των οφειλετών και παρέχονται οδηγίες για την εφαρμογή τους.
Με το προϊσχύον καθεστώς, αίτηση για ρύθμιση οφειλών μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού μπορούσε να υποβάλλει κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο με πτωχευτική ικανότητα, υπό την προϋπόθεση - μεταξύ άλλων - ότι το 90% των συνολικών οφειλών σε χρηματοδοτικούς φορείς, στο Δημόσιο και σε Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης, δεν οφείλεται σε έναν χρηματοδοτικό φορέα. Από το πεδίο εφαρμογής εξαιρούνταν και οφειλές υπέρ τρίτων.
Με τον νέο νόμο, διευρύνθηκε το πεδίο εφαρμογής ως προς τα καλυπτόμενα πρόσωπα και πλέον αίτηση δύναται να υποβάλλει και κάθε νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου που δεν επιδιώκει οικονομικό σκοπό, αλλά ασκεί οικονομική δραστηριότητα, καθώς και πρόσωπα τα οποία έχουν οφειλές σε ποσοστό τουλάχιστον 90% των συνολικών οφειλών τους προς έναν χρηματοδοτικό φορέα.
Αντίστοιχα τροποποιήθηκε και το πεδίο εφαρμογής της διαδικασίας κατάρτισης διμερών συμβάσεων και πλέον στην εν λόγω διαδικασία δύναται να ενταχθεί οφειλέτης ο οποίος, διαπιστώνεται από την ηλεκτρονική πλατφόρμα ότι:
- Έχει οφειλές προς το Δημόσιο ή/και σε Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης και δεν έχει οφειλές σε χρηματοδοτικούς φορείς ή
- Η διαδικασία εξωδικαστικής ρύθμισης των οφειλών του αιτούντος σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 4738/2020 περατώθηκε ως άκαρπη λόγω απόρριψης της αίτησης του οφειλέτη και
- Το σύνολο των οφειλών του προς το Δημόσιο, ή και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης και τους χρηματοδοτικούς φορείς κατά περίπτωση, υπερβαίνει το ποσό των 10.000 ευρώ ανά πιστωτή.
Οι προθεσμίες
Αίτηση που δεν έχει οριστικοποιηθεί σε διάστημα 90 ημερών από τη δημιουργία της και για την οποία δεν εκκρεμεί αίτημα συμπλήρωσης ή διόρθωσης στοιχείων, ακυρώνεται αυτομάτως από την Ηλεκτρονική Πλατφόρμα Εξωδικαστικού Μηχανισμού Ρύθμισης Οφειλών και θεωρείται μη υποβληθείσα.
Η αυτόματη ακύρωση της αίτησης συνεπάγεται την απώλεια των εγγράφων και στοιχείων που εισήγαγε ο αιτών, τα οποία δεν τηρούνται στην Ηλεκτρονική Πλατφόρμα, καθώς και του μοναδικού αριθμού που έχει λάβει η αίτηση, ο οποίος παύει να συνοδεύει την αίτηση σε περίπτωση επανυποβολής αυτής.
Υπενθυμίζεται ότι, μετά την οριστική υποβολή της αίτησης και αναφορικά με τη υπογραφή ή μη της πολυμερούς σύμβασης, στην περίπτωση που δεν υπογραφεί η σύμβαση αναδιάρθρωσης οφειλών εντός δύο (2) μηνών από την ως άνω ημερομηνία, η διαδικασία θεωρείται περατωθείσα ως άκαρπη.
Με τις νέες διατάξεις προβλέπεται ότι αν μεσολαβεί ο μήνας Αύγουστος, το χρονικό διάστημα από 1 έως 31 Αυγούστου δεν συνυπολογίζεται στην ανωτέρω δίμηνη προθεσμία.
Κατ' αντιστοιχία, εάν συντρέξει περίπτωση αναστολής της προθεσμίας για το χρονικό διάστημα από 1 έως 31 Αυγούστου, το χρονικό διάστημα από 1 έως 31 Αυγούστου δεν συνυπολογίζεται στις προβλεπόμενες από το άρθρο 18 του ν. 4738/2020, όπως ισχύει, αναστολές μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης των συμμετεχόντων πιστωτών.
Παράλληλα, στις περιπτώσεις κατά τις οποίες οι απαιτήσεις τόσο του Δημοσίου όσο και των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης υπερβαίνουν το ποσό του 1.500.000 ευρώ και Το Δημόσιο και οι Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης εκπροσωπούν συνολικά ποσό απαιτήσεων μεγαλύτερο από το σύνολο των απαιτήσεων των συμμετεχόντων χρηματοδοτικών φορέων κατά του οφειλέτη, η συναίνεση του Κ.Ε.Α.Ο. είναι σύννομη εφόσον η υποβαλλόμενη πρόταση αναδιάρθρωσης έχει ήδη εξασφαλίσει τη συναίνεση του οφειλέτη, της πλειοψηφίας (ως προς την αξία των σχετικών απαιτήσεων) των συμμετεχόντων χρηματοδοτικών φορέων και τουλάχιστον του ποσοστού συμμετεχόντων με ειδικό προνόμιο.
Το επιτόκιο
Τόσο στις πολυμερείς όσο και στις διμερείς συμβάσεις αναδιάρθρωσης, για τον υπολογισμό των τοκοχρεωλυτικών δόσεων, στις προτάσεις αναδιάρθρωσης που διαμορφώνονται για οφειλές προς Κ.Ε.Α.Ο., λαμβάνεται πλέον υπόψη σταθερό επιτόκιο ίσο με τρία τοις εκατό (3%) και το οποίο υπολογίζεται ετησίως, αντί του προηγούμενου προβλεπόμενου επιτοκίου το οποίο ισούταν με το Euribor τριμήνου κατά την αίτηση, προσαυξημένο κατά 5%.
Σε περίπτωση ολικής προεξόφλησης της ρύθμισης, με καταβολή από τον οφειλέτη ή συμψηφισμό ή από απόδοση κατασχέσεων ή από παρακράτηση, χορηγείται έκπτωση στο σύνολο των ανεξόφλητων τόκων καταβολής που έχουν υπολογιστεί και, σύμφωνα με το υπολογιστικό εργαλείο, αντιστοιχούν στις δόσεις της ρύθμισης που προεξοφλούνται.
Παλαιές ρυθμίσεις
Κατά την αίτηση ο οφειλέτης δύναται να αιτηθεί τη διατήρηση στο ακέραιο ενήμερης ή ήδη ρυθμισμένης και ενήμερης οφειλής του προς χρηματοδοτικό φορέα και να ρυθμισθούν οι υπόλοιπες οφειλές του βάσει της πρότασης αναδιάρθρωσης που προκύπτει από το υπολογιστικό εργαλείο.
Προϋπόθεση για τη μη ρύθμιση της εν λόγω οφειλής μέσω σύμβασης αναδιάρθρωσης εξωδικαστικού, είναι οι δόσεις του συνόλου των ενήμερων ή ρυθμισμένων και ενήμερων οφειλών του να μην αποκλίνουν σε ποσοστό μεγαλύτερο του 15% από τη δόση που προκύπτει για αυτές από το υπολογιστικό εργαλείο.
Στην περίπτωση υπογραφής σύμβασης αναδιάρθρωσης, ο χρηματοδοτικός φορέας με τις ανωτέρω απαιτήσεις δεν θεωρείται καταλαμβανόμενος πιστωτής για τη συγκεκριμένη οφειλή και η ψήφος του δεν προσμετράται για τον υπολογισμό της πλειοψηφίας.
Διαδικασία διαμεσολάβησης
Τροποποιείται επίσης η διαδικασία διαμεσολάβησης δύναται να εκκινεί μετά τη διαδικασία εξωδικαστικού μηχανισμού και αφού ο οφειλέτης έχει προβεί σε διμερή σύμβαση με το Κ.Ε.Α.Ο. (ή/και το Δημόσιο).
Στις περιπτώσεις περαίωσης της πολυμερούς διαδικασίας εξωδικαστικής ρύθμισης ως άκαρπης και κατάρτισης διμερούς σύμβασης αναδιάρθρωσης οφειλών με το Κ.Ε.Α.Ο. (ή/και το Δημόσιο), ο οφειλέτης δύναται, εντός δέκα (10) ημερολογιακών ημερών από την άνω περαίωση της διαδικασίας, να καταθέσει αίτημα υποβολής σε διαμεσολάβηση σε σχέση με τις οφειλές προς τους χρηματοδοτικούς φορείς.
Εφόσον το αίτημα αυτό γίνει δεκτό από την πλειοψηφία των χρηματοδοτικών φορέων ως προς την αξία των σχετικών απαιτήσεων που αφορά, τότε ως προς τις οντότητες που ικανοποιούν τον ορισμό της πολύ μικρής οντότητας του ν. 4308/2014 (Α' 251), την ευθύνη διαμεσολάβησης μπορεί να αναλάβει οποιοσδήποτε διαπιστευμένος μεσολαβητής.
Σε κάθε άλλη περίπτωση την ευθύνη αναλαμβάνει διαπιστευμένος μεσολαβητής, ο οποίος διαθέτει επιπλέον έγγραφο ότι έχει ολοκληρώσει ειδική εκπαίδευση σε χρηματοοικονομική διαμεσολάβηση.
Σε περίπτωση που, παρά την παρέλευση εξήντα (60) ημερών από την ημερομηνία υποβολής του αιτήματος, δεν έχει επιτευχθεί η υπογραφή συμφωνίας αναδιάρθρωσης μεταξύ των πιστωτών και του οφειλέτη, τότε η διαδικασία διαμεσολάβησης θεωρείται λήξασα.