Σε οκτώ προσυνεδριακές συγκεντρώσεις, με εκατοντάδες ερωτήσεις από τα μέλη του κόμματος και με μερικές δεκάδες συνεντεύξεις, οι τρεις επικρατέστεροι υποψήφιοι για την ηγεσία του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος (CDU), η 'Ανεγκρετ Κραμπ-Καρενμπάουερ, πρώην Πρωθυπουργός του Ζάαρλαντ και σημερινή γενική Γραμματέας του κόμματος, ο Γενς Σπαν, υπουργός Υγείας στην κυβέρνηση συνεργασίας με τους Σοσιαλδημοκράτες (SPD) και ο Φρίντριχ Μερτς, επικεφαλής της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του CDU ως το 2008, ο οποίος εγκατέλειψε την ενεργό πολιτική έχοντας ηττηθεί στο εσωκομματικό πεδίο από την 'Αγγελα Μέρκελ, έχουν μιλήσει για όλα. Από την οικονομία και την κοινωνική πολιτική, μέχρι την μετανάστευση και το προσφυγικό, από τον «Eυρωστρατό», το κλίμα, το Ισλάμ, μέχρι την άνοδο της ακροδεξιάς και την δραματική διαπραγμάτευση του 2015 για την ελληνική κρίση. Ο επόμενος αρχηγός του CDU έχει σοβαρές πιθανότητες να γίνει και Καγκελάριος της Γερμανίας. Η σημασία των θέσεών του, επομένως, υπερβαίνει σημαντικά τα όρια της εσωκομματικής διαδικασίας.
Για την διατήρηση των εσωτερικών συνόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης ανοιχτών για τους πρόσφυγες το 2015
Και οι τρεις υποψήφιοι αποφεύγουν να καταδικάσουν τους χειρισμούς της 'Αγγελα Μέρκελ - τουλάχιστον από ανθρωπιστική άποψη. Η κυρία Κραμπ-Καρενμπάουερ περιορίζει την κριτική της στο γεγονός ότι η κοινωνία δεν συμπεριελήφθη, όπως λέει, στην διαχείριση της προσφυγικής κρίσης και στην αναποτελεσματικότητα των υπηρεσιών ασύλου, οι οποίες βρέθηκαν απροετοίμαστες, ενώ ο κ. Μερτς συμφωνεί με τον Χορστ Ζεεχόφερ που θέλει πιστή εφαρμογή του Κανονισμού του Δουβλίνου. Ένας από τους αυστηρότερους επικριτές της προσφυγικής πολιτικής της Καγκελαρίου, ο κ. Σπαν, υποστηρίζει ότι τα σύνορα έπρεπε να μείνουν ανοιχτά μόνο για λίγο και κατόπιν να κλείσουν, ενώ τονίζει ότι η κατάσταση του 2015 δεν επιτρέπεται να επαναληφθεί. Και οι τρεις πάντως συμφωνούν απόλυτα ότι πρέπει να υπάρξει καλύτερη φύλαξη των εξωτερικών συνόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. «Τι νόημα έχουν οι αυστηρότεροι νόμοι ασύλου, αν τελικά μπορεί να φτάσει ως εδώ όποιος θέλει;», διερωτήθηκε ο κ. Σπαν.
Επαναπροώθηση προσφύγων που διαπράττουν εγκλήματα, ακόμη και προς την Συρία, όπου γίνεται ακόμη πόλεμος;
Το θέμα ήγειρε η 'Ανεγκρετ Κραμπ-Καρενμπάουερ, για να συναντήσει την αντίσταση ακόμη και του συντηρητικού υπουργού Εσωτερικών Χορστ Ζεεχόφερ. Οι δύο άλλοι υποψήφιοι πιστεύουν ότι από τις επαναπροωθήσεις πρέπει να εξαιρούνται όσοι προέρχονται από χώρες που βρίσκονται σε εμπόλεμη κατάσταση, τάσσονται ωστόσο υπέρ της επιβολής αυστηρότερων κανόνων χορήγησης ασύλου.
Έχει θέση το Ισλάμ στην Γερμανία;
Κανένας από τους τρεις υποψηφίους δεν έχει εκστομίσει αυτή τη φράση, τουλάχιστον όχι ευθέως, όπως το έχει κάνει κατ΄ επανάληψη η 'Αγγελα Μέρκελ. Αντιθέτως, η 'Ανεγκρετ Κραμπ-Καρενμπάουερ έχει δηλώσει ότι αυτή η θέση δεν ωφελεί την Γερμανία, ενώ εντοπίζει το θέμα στο «είδος» του Ισλάμ, εξηγώντας ότι θα πρέπει να είναι συμβατό με τις αρχές της ανοιχτής κοινωνίας. Ο Γενς Σπαν προχώρησε ακόμη περισσότερο, αντιστρέφοντας την πρόταση: «Ανήκει η Γερμανία στο Ισλάμ;», είπε σε μια συνέντευξή του, τονίζοντας ότι τα εκατομμύρια των μουσουλμάνων που θέλουν να έχουν μέλλον στην Γερμανία έχουν ασφαλώς θέση στην χώρα, υπό την προϋπόθεση ότι σέβονται την ελευθερία των άλλων θρησκειών και την ισότητα ανδρών και γυναικών. Ο κ. Μερτς, στην προσυνεδριακή συνάντηση του Ντίσελντορφ, ήταν κατηγορηματικός στη θέση ότι δεν μπορεί να υπάρξει Σαρία επί γερμανικού εδάφους, τάχθηκε υπέρ του αυστηρού ελέγχου των τζαμιών και των σχολών όπου διδάσκεται το Κοράνι και πρόσθεσε ότι οι μουσουλμάνοι που ζουν στην Γερμανία πρέπει να σέβονται τον κοσμικό χαρακτήρα του κράτους χωρίς κανέναν περιορισμό.
Για το Κλίμα
Η 'Ανεγκρετ Κραμπ-Καρενμπάουερ τάσσεται υπέρ της εισαγωγής νομοθεσίας για την προστασία του κλίματος, αρκεί να μην είναι πολύ ριζοσπαστικές.
Ο Φρίντριχ Μερτς, με το βλέμμα σε ενδεχόμενη μελλοντική συνεργασία του κόμματός του με τους Πράσινους, απορρίπτει τις «αφοριστικές» και απόλυτες θέσεις τους για την εγκατάλειψη του άνθρακα και πιστεύει ότι όποιες κινήσεις γίνουν, θα πρέπει να λαμβάνουν υπ' όψιν την βιομηχανία και τις θέσεις εργασίας.
Ο Γενς Σπαν από την πλευρά του θεωρεί ότι οι προσπάθειες για το κλίμα πρέπει να συνεχιστούν, δέχεται ωστόσο κριτική ότι σε όλες τις αντίστοιχες ερωτήσεις προτίμησε να παραμείνει ασαφής ως προς το πόσο μακριά θα πήγαινε με νέες πολιτικές.
Η Γερμανία πρέπει να αυξήσει την οικονομική συνεισφορά της στην ΕΕ;
Οι τρεις υποψήφιοι τοποθετούνται ξεκάθαρα φιλοευρωπαϊκά, αλλά μόνο ο Φρίντριχ Μερτς τολμά να πει ότι η Γερμανία πρέπει να παραμείνει και στο μέλλον ένας από τους μεγαλύτερους χρηματοδότες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Γάμος για όλους;
Ο Γενς Σπαν τάσσεται ανοιχτά υπέρ του γάμου μεταξύ ατόμων του ίδιου φίλου. Ο ίδιος άλλωστε, αμέσως μετά την έγκριση της σχετικής νομοθεσίας από το Κοινοβούλιο, παντρεύτηκε τον επί χρόνια σύντροφό του. Ο Φρίντριχ Μερτς είναι μάλλον ικανοποιημένος που η νομοθεσία έχει ήδη περάσει, αν και ο ίδιος προσωπικά δεν εξισώνει τον γάμο μεταξύ ατόμων του ίδιου φίλου με αυτόν μεταξύ άνδρα και γυναίκας. Ανάλογη ήταν και η θέση της Καγκελαρίου, η οποία καταψήφισε το νομοσχέδιο, το έφερε ωστόσο στο Κοινοβούλιο και δεν επέβαλε κομματική πειθαρχία, διότι, όπως είχε πει, αντιλαμβάνεται ότι η κοινωνία έχει αλλάξει, άποψη με την οποία δεν συμφωνεί η κυρία Κραμπ-Καρενμπάουερ. Σε συνέντευξή της, η Γενική Γραμματέας του κόμματος διερωτήθηκε μάλιστα αν το επόμενο βήμα θα μπορούσε να είναι ο γάμος ακόμη και μεταξύ συγγενών.
Περισσότερο χρήμα για τις Ένοπλες Δυνάμεις;
Τα τελευταία χρόνια οι γερμανικές ένοπλες δυνάμεις έχουν κατ' επανάληψη απασχολήσει τον Τύπο, λόγω σοβαρών ανεπαρκειών και τεχνικών προβλημάτων κυρίως στα εξοπλιστικά συστήματα. Ο Φρίντριχ Μερτς ήταν ο πρώτος που εξέφρασε επιφυλάξεις για τον κανόνα του ΝΑΤΟ που προβλέπει την διάθεση του 2% του ΑΕΠ κάθε κράτους-μέλους της Συμμαχίας, στην 'Αμυνα. «Για τις πιο μικρές χώρες, είναι εύκολο. Για μια μεγάλη και οικονομικά ισχυρή χώρα, αντιθέτως, είναι πολύ δύσκολο να πετύχει τον στόχο. Θα πρέπει όμως να συνυπολογίζεται και η συνεισφορά μιας χώρας σε ανθρωπιστικές δράσεις ή στην ανοικοδόμηση μιας περιοχής που αντιμετώπισε ένοπλες συγκρούσεις», δήλωσε ο κ. Μερτς, διευκρινίζοντας ωστόσο ότι οι ένοπλες δυνάμεις της χώρας χρειάζονται εκσυγχρονισμό, αλλά και ότι η κατάργηση του υποχρεωτικού χαρακτήρα της στρατιωτικής θητείας για τους Γερμανούς δεν ωφέλησε, αντιθέτως, οι ένοπλες δυνάμεις απομακρύνθηκαν, όπως είπε, από την γερμανική κοινωνία. Και οι άλλοι δύο υποψήφιοι όμως συμφωνούν στην ανάγκη επενδύσεων στις στρατιωτικές δομές της Γερμανίας.
Ευρωστρατός;
Και οι τρεις υποψήφιοι τάσσονται ευθέως υπέρ της σχετικής πρότασης του Gάλλου Προέδρου Εμανουέλ Μακρόν, προχωρούν μάλιστα ακόμη περισσότερο, υποστηρίζοντας ότι απαραίτητη προϋπόθεση για κάτι τέτοιο είναι ο περιορισμός του ρόλου του γερμανικού Κοινοβουλίου στην συμμετοχή των γερμανικών δυνάμεων σε πολυμερείς αποστολές, προκειμένου ο «ευρωπαϊκός στρατός» να είναι σε θέση να δράσει έγκαιρα και αποτελεσματικά.
Αλληλεγγύη τέλος για τα κρατίδια;
Οι τρεις υποψήφιοι για την ηγεσία του CDU πιστεύουν ότι έχει έρθει η ώρα να καταργηθεί ο φόρος αλληλεγγύης («soli») που επιβλήθηκε μετά την επανένωση στα οικονομικά ισχυρότερα κρατίδια προκειμένου να ενισχυθούν οι πιο φτωχές περιοχές της χώρας.
Καμία σχέση με την ακροδεξιά
Κανένας από τους υποψήφιους δεν φαίνεται διατεθειμένος να συζητήσει καν με την Εναλλακτική για την Γερμανία ή, ακόμη περισσότερο, να συνεργαστεί μαζί της μετεκλογικά. «Η AfD αντιπροσωπεύει κάτι το οποίο δεν μπορεί να συνδυαστεί με το CDU. Θα αντισταθώ με όλες μου τις δυνάμεις σε οποιαδήποτε σκέψη για συνεργασία», δήλωσε η κυρία Κραμπ - Καρενμπάουερ, ενώ ο κ. Μερτς τόνισε ότι «ένα κόμμα το οποίο δεν έχει τη δύναμη να διαχωρίσει τη θέση του από εξτρεμιστικές και εθνικιστικές ιδέες και απέχει σε πολλά θέματα από τις αρχές της δημοκρατίας είναι για μένα απόλυτο "no go"». Ο ίδιος έχει ωστόσο κατηγορήσει το ίδιο του το κόμμα ότι «σήκωσε στους ώμους» την ακροδεξιά και την ενίσχυσε εκλογικά με τα λάθη του. Ο κ. Σπαν απέρριψε τον ισχυρισμό, ενώ η Γενική Γραμματέας του κόμματος έκανε λόγο για «χτύπημα στο πρόσωπο όλων των μελών του CDU».
Η Ελλάδα στην Ευρωζώνη
Παίρνοντας θέση για μια από τις σημαντικότερες στιγμές της ελληνικής κρίσης, όταν, το καλοκαίρι του 2015 ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε πρότεινε η Ελλάδα να κάνει ένα προσωρινό «διάλειμμα» από την συμμετοχή της στην Ευρωζώνη, οι τρεις υποψήφιοι δεν εκπλήσσουν. Ο Γενς Σπαν, υφυπουργός τότε του κ. Σόιμπλε, δηλώνει ότι συμφωνούσε με τις θέσεις του για το ευρώ και προσθέτει ότι «ίσως να ήταν και καλύτερα» αν είχε πραγματοποιηθεί το «τάιμ άουτ». Υπέρ της πρότασης του τότε υπουργού Οικονομικών της Γερμανίας Βόλφγκανγκ Σόιμπλε τάσσεται ευθέως ο Φρίντριχ Μερτς, ενώ η 'Ανεγκρετ Κραμπ-Καρενμπάουερ υποστηρίζει την στάση που τήρησε τότε η Καγκελάριος 'Αγγελα Μέρκελ, λέγοντας ότι, αν η Ελλάδα είχε βγει από την Ευρωζώνη, θα είχαμε ενδεχομένως αντίδραση ντόμινο για άλλες χώρες.