Αφού κατάφεραν να κρατήσουν τους Ρώσους έξω από την ελληνική αγορά ενέργειας, τα λιμάνια και τους σιδηροδρόμους, οι ισχυροί της ΕΕ ανησυχούν τώρα για την διευρυνόμενη και επιταχυνόμενη ροή κινεζικών επενδυτικών κεφαλαίων στην Ελλάδα. Φοβούνται ότι η ασιατική υπερδύναμη επιχειρεί συστηματική οικονομική διείσδυση στην Ελλάδα, την οποία θα χρησιμοποιήσει ως προγεφύρωμα για τη δημιουργία ενός βαλκανικού βραχίονα του "δρόμου του μεταξιού", με προοπτική να διεμβολίσει την κεντρική Ευρώπη.
Πώς θα σταματήσουν αυτή την ταχεία επέλαση των κινεζικών συμφερόντων - που μπορεί να βαρύνουν πολύ μελλοντικά στην πλάστιγγα των γεωπολιτικών ισορροπιών; Δεν έχουν πολλούς τρόπους. Ο Γάλλος πρόεδρος Μακρόν το είπε προχθές στην Πνύκα: Αν δεν επενδύσουν οι Ευρωπαίοι, θα μείνει ελεύθερο το πεδίο για τους Ασιάτες - και τους Ρώσους.
Προς το παρόν έχουν τη δυνατότητα να παρεμβάλλουν απλώς προσκόμματα στα deals που κυνηγούν οι Κινέζοι: Οπως είχε γίνει για τις συμφωνίες της ΔΕΗ με κινεζικούς οίκους, οι Βρυξέλλες επικαλούνται "έλλειψη διαφάνειας" και προσπαθούν να επιβάλουν περιορισμούς.
Θέλουν να βάλουν εμπόδια
Ενδεικτικό της στάσης των Βρυξελλών είναι ότι κατά την ομιλία του στο Ευρωκοινοβούλιο, ο Ζαν Κλωντ Γιούνκερ διατύπωσε πρόταση για αυστηρότερους όρους και ελέγχους στις ξένες επενδύσεις εντός των συνόρων της Ένωσης. Την πρόταση έσπευσαν να υποστηρίξουν Γερμανία, Γαλλία και Ιταλία.
Περισσότερο από όλους ανησυχεί η Γερμανία, που βλέπει την Κίνα να φθάνει μέσω Ελλάδας και Σερβίας προς τον δικό της ζωτικό χώρο, την κεντρική Ευρώπη.
Οι προβληματισμοί των Ευρωπαίων - και η προσπάθεια δημιουργίας "κλίματος" - αποτυπώνονται σε έκθεση που εκπονήθηκε για λογαριασμό της EBRD (Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων) και παρουσιάζεται σήμερα επίσημα σήμερα στην Αθήνα.
Η γερμανική εφημερίδα Frankfurter Allgemeine Zeitung προδημοσίευσε ορισμένα αποσπάσματα και συμπεράσματα της έκθεσης, τα οποία συνοδεύει με στοιχεία για την κινεζική διείσδυση στην Ελλάδα.
Στην έκθεση αναφέρεται ότι με αφετηρίες την Ελλάδα και τη Σερβία η Κίνα προωθεί στρατηγικά την παρουσία της στην ευρωπαϊκή ήπειρο.
Τα ελληνικά λιμάνια και ο "δρόμος του μεταξιού"
Η εφημερίδα υπενθυμίζει ότι επί των τελευταίων ημερών της πρωθυπουργίας του Κώστα Καραμανλή το 2009 είχε ουσιαστικά ολοκληρωθεί η παραχώρηση του λιμένος Πειραιώς στην κινεζική Cosco.
Η κινεζική αυτή επένδυση στέφθηκε με απόλυτη επιτυχία και σήμερα ο Πειραιάς ανήκει στα δέκα μεγαλύτερα εμπορικά λιμάνια της Ευρώπης. Η επένδυση αυτή διευρύνθηκε και οι Κινέζοι εποφθαλμιούν τώρα το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης. Οι ριψοκίνδυνοι Κινέζοι αναγνώρισαν στην Ελλάδα όχι μόνο την κρίση, αλλά και τις οικονομικές δυνατότητες που εντάσσονται στα στρατηγικά τους σχέδια.
Είναι προφανές ότι ο Πειραιάς είναι μόνο η αρχή για τις ευρωπαϊκές φιλοδοξίες της Κίνας, σύμφωνα με τηνέκθεση. Στόχος είναι η διασύνδεση λιμανιών, οδικών και σιδηροδρομικών αρτηριών, κατ' αρχήν κατά μήκος μιας βαλκανικής οδού της μετάξης. Αυτό δείχνουν σχετικές επενδύσεις στην Αλβανία, το Μαυροβούνιο και κυρίως τη Σερβία.
Το σχέδιο ολοκληρώνεται από την άλλη πλευρά στη ΝΔ Ευρώπη, με επενδύσεις στα λιμάνια της Βαλένθια και του Μπιλμπάο, αλλά και σιδηροδρομικούς σταθμούς στη Μαδρίτη και τη Σαραγόσα.
Πρόσχημα η διαφάνεια
Υπάρχει όμως και η άλλη πλευρά του νομίσματος. Σύμφωνα με την έκθεση της EBRD, οι κινεζικές επενδύσεις γίνονται συχνά χωρίς την απαραίτητη διαφάνεια στις εξαγορές, στην απόκτηση συμμετοχών και στη χρηματοδότηση μεγάλων έργων. Αυτό είναι άλλωστε το επιχείρημα που μπορεί να προβάλει δημόσια η ΕΕ για να βάλει φρένο στους Κινέζους - εκεί που θέλει.
Γι' αυτό η Κομισιόν εξετάζει τους όρους της κινεζικής επένδυσης ύψους 1 δισ. ευρώ για τη σιδηροδρομική σύνδεση Βουδαπέστης και Βελιγραδίου. Και βέβαια μακροπρόθεσμα υπάρχει και το ζήτημα της ενδεχόμενης πολιτικής εξάρτησης από το Πεκίνο των χωρών που ευνοούνται από τις κινεζικές επενδύσεις.