Σε νέα φάση φαίνεται ότι εισέρχεται η ενεργειακή κρίση της Ευρώπης, καθώς αρχίζουν συζητήσεις στη Δύση για επιβολή κυρώσεων και στον ενεργειακό τομέα της Ρωσίας, με πρώτη την Gazprom και η τιμή του φυσικού αερίου «απογειώθηκε» σήμερα σε ιστορικό υψηλό, ξεπερνώντας για πρώτη φορά τα 200 ευρώ/μεγαβατώρα, με ημερήσια άνοδο σχεδόν κατά 30%.
Ειδικότερα, στις 4.30 μ.μ. η τιμή του φυσικού αερίου στην Ολλανδία, στα συμβόλαια για τον Απρίλιο εκτοξεύθηκε στα 212 ευρώ, σημειώνοντας άνοδο περισσότερο από 30%. Ήταν η πρώτη φορά στην ιστορία, όπου η τιμή του φυσικού αερίου στην Ευρώπη ξεπέρασε τα 200 ευρώ. Αργότερα, η τιμή αποθερμάνθηκε, αλλά παρέμεινε σε επίπεδα ρεκόρ, γύρω στα 190 ευρώ, με άνοδο κατά 17% περίπου.
Η αγορά, μετά τη νέα κλιμάκωση των πολεμικών επιχειρήσεων της Ρωσίας στην Ουκρανία, αυτή την φορά με επίθεση σε πυρηνικό εργοστάσιο, βλέπει ότι δεν είναι εντελώς απίθανο αυτό που έως τώρα οι περισσότεροι θεωρούσαν αδιανόητο: δηλαδή, η επιβολή αυστηρών κυρώσεων στον ενεργειακό τομέα της Ρωσίας και κυρίως στην Gazprom.
Η Βρετανία, όπως μετέδωσε το Reuters, θα προσπαθήσει να στοχεύσει τον ενεργειακό τομέα της Ρωσίας σε μελλοντικούς γύρους κυρώσεων, κίνηση στην οποία έχει αντισταθεί μέχρι στιγμής η κυβέρνηση, εν μέσω προειδοποιήσεων ότι αυτό θα μπορούσε να αυξήσει τους λογαριασμούς ενέργειας, με τις τιμές πετρελαίου και φυσικού αερίου να βρίσκονται ήδη σε υψηλά πολλών ετών.
Μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία την προηγούμενη εβδομάδα, η Βρετανία επέβαλε απαγόρευση στη Ρωσία να πωλεί χρέος στις κεφαλαιαγορές της και στόχευσε αρκετές ρωσικές τράπεζες με κυρώσεις. Επίσης, επέβαλε κυρώσεις στην αμυντική εταιρεία Rostec και στον κρατικό αερομεταφορέα Aeroflot.
Φαίνεται, όμως, ότι ωριμάζουν στο Λονδίνο οι σκέψεις για κυρώσεις και στον ενεργειακό τομέα. «Έχουμε συντονιστεί πολύ στις κυρώσεις, έχουμε επιδείξει τεράστια ενότητα. Έχει μεγάλη επίδραση στη Ρωσία, αλλά τώρα πρέπει να κάνουμε περισσότερα», δήλωσε η υπουργός Εξωτερικών της Βρετανίας, Λιζ Τρους από τις Βρυξέλλες, όπου συνεδριάζουν οι υπουργοί Εξωτερικών του NATO.
Και πρόσθεσε ότι: «Πρέπει ιδιαίτερα να εξετάσουμε τον τομέα πετρελαίου και φυσικού αερίου. Πώς μειώνουμε την εξάρτησή μας σε ολόκληρη την Ευρώπη από το ρωσικό φυσικό αέριο, πώς διακόπτουμε τη χρηματοδότηση στην πολεμική μηχανή του Βλαντιμίρ Πούτιν»;
Μέχρι στιγμής, οι δυτικές κυβερνήσεις έχουν εξαιρέσει τον ενεργειακό τομέα της Ρωσίας από κυρώσεις, ώστε να αποφύγουν μια διαταραχή στον εφοδιασμό της αγοράς, που θα προκαλούσε κατακόρυφη άνοδο των τιμών. Ο Αμερικανός πρόεδρος Μπάιντεν, ερωτηθείς από δημοσιογράφους, δεν είχε αποκλείσει πριν λίγες ημέρες αυτές τις κυρώσεις, αργότερα όμως διευκρινίσθηκε από τον Λευκό Οίκο ότι δεν πρόκειται να επιβληθούν.
Οι αγορές ενέργειας έχουν βυθισθεί, παρ’ όλα αυτά, στο χάος μετά το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία και την επιβολή κυρώσεων στη Ρωσία, καθώς οι φόβοι για νέες κυρώσεις στον ενεργειακό τομέα κάνουν τους συναλλασσόμενους να αποφεύγουν αγορές από τη Ρωσία, υπό τον φόβο ότι τα συμβόλαια μπορεί να μην εκτελεσθούν.
Στην αγορά του πετρελαίου είναι χαρακτηριστικό ότι χθες η μεγάλη εταιρεία trading εμπορευμάτων, Trafigura, αναγκάσθηκε να πουλήσει ένα μεγάλο φορτίο ρωσικού πετρελαίου με έκπτωση σχεδόν 23 δολ. σε σχέση με την τιμή του μπρεντ.
Ένα σενάριο κυρώσεων από τη Βρετανία θα μπορούσε να ήταν η απαγόρευση συναλλαγών στην Gazprom M&T, εμπορική θυγατρική της Gazprom. Η εταιρεία προμηθεύει φυσικό αέριο σε 177.000 βιομηχανικούς και εμπορικούς καταναλωτές στη Βρετανία, ενώ στέλνει φυσικό αέριο επίσης σε Γαλλία και Ολλανδία.
Επιπλέον, ανησυχίες προκαλούν τα προβλήματα στον εφοδιασμό της ευρωπαϊκής αγοράς από το δίκτυο αγωγών. Οι ροές προς τα δυτικά από τον αγωγό Γιαμάλ – Ευρώπη, μέσω του οποίου διέρχεται το 15% των ποσοτήτων φυσικού αερίου που διακινεί η Gazprom στην Ευρώπη, σταμάτησαν σήμερα, ενώ η Gazprom ζητά πρόσθετες ποσότητες για διακίνηση αερίου μέσω της Ουκρανίας. Προς το παρόν, ο αγωγός που διέρχεται την Ουκρανία δεν έχει υποστεί ζημιές από τις μάχες, αλλά δεν παύει να υπάρχει ανησυχία για αυτό το ενδεχόμενο.
Τον λογαριασμό από αυτές τις ακραίες καταστάσεις στις ενεργειακές αγορές θα πληρώσουν οι καταναλωτές μέσω των τιμών του ρεύματος. Η τιμή χονδρικής παρέμεινε και σήμερα σε πολύ υψηλά επίπεδα, αν και σημείωση μικρή πτώση σε σχέση με χθες. Για αύριο έκλεισε στα 344,74 ευρώ ανά μεγαβατώρα, υποχωρώντας κατά 4,83% σε ημερήσια βάση, ενώ χθες είχε εκτιναχθεί στη δεύτερη υψηλότερη τιμή της ιστορίας.