Η επιβολή πλαφόν στη τιμή του φυσικού αερίου έχει περάσει από «χίλια κύματα», από προτάσεις και αντιπροτάσεις που δίχασαν ξανά την Ευρώπη και έφεραν την Κομισιόν στην αναγκαστική θέση του εξισορροπιστή των τάσεων, χωρίς…επιτυχία. Με δεδομένο ότι επιβολή γενικού πλαφόν προσκρούει στις έντονες αντιρρήσεις της Γερμανίας και των δορυφόρων της, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναζητά εναλλακτικές λύσεις που θα λάβουν την έγκριση και όλων των χωρών.
Το νέο «εφεύρημα» της Κομισιόν είναι η επιβολή πλαφόν στη χρηματιστηριακή τιμή του φυσικού αερίου, σ’ αυτή δηλαδή που διαπραγματεύεται στο Χρηματιστήριο του Άμστερνταμ. Ο δείκτης αναφοράς TTF βρίσκεται στο επίκεντρο της κριτικής αναλυτών, ειδικών αλλά ευρωπαίων αξιωματούχων, οι οποίοι τον κρίνουν ως αναποτελεσματικό και ζητούν την αντικατάστασή του. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει υιοθετήσει τις προτάσεις περί αντικατάστασης του TTF εν ευθέτω χρόνο στο πλαίσιο των μεταρρυθμίσεων στην αγορά ενέργειας.
Η νέα πρότασή της, όπως αποκαλύπτει το πρακτορείο Bloomberg που επικαλείται έγγραφο της Κομισιόν, προβλέπει τον καθορισμό πλαφόν στην χρηματιστηριακή τιμή του φυσικού αερίου, που όταν ενεργοποιείται θα σταματά τις συναλλαγές για παράδοση αερίου τον επόμενο μήνα σε υψηλότερες τιμές.
Η ανώτατη τιμή που θα καθοριστεί, θα αναθεωρείται κάθε μήνα και θα απενεργοποιείται εφόσον ισχύουν πλέον οι λόγοι που οδήγησαν στο πλαφόν. Η ενεργοποίηση του πλαφόν θα γίνεται αν η τιμή του TTF για παραδόσεις τον επόμενο μήνα υπερβούν ένα ορισμένο επίπεδο για έναν αριθμό εβδομάδων που δεν έχει ακόμη καθοριστεί και επίσης αν η αύξηση των τιμών δεν αντιστοιχεί στις αυξήσεις που σημειώνονται σε παγκόσμιο επίπεδο (σύγκριση με τις τιμές LNG).
Η εφαρμογή του μηχανισμού θα είναι για περιορισμένο χρονικό διάστημα ενός έτους, ενώ οι ακριβείς παράμετροι για την ενεργοποίησή του θα είναι καθορισμένες εκ των προτέρων για να αποφευχθούν χρονοβόρες διαδικασίες λήψης αποφάσεων. Επίσης όπως αναφέρεται στο έγγραφο της Επιτροπής, θα υπάρχουν διασφαλίσεις που θα προβλέπουν ότι το πλαφόν θα μπορεί να ανασταλεί ανά πάσα στιγμή, εάν τεθεί σε κίνδυνο η ασφάλεια του εφοδιασμού της ΕΕ.
Σύμφωνα με την Κομισιόν, τα πλεονεκτήματα του ανώτατου πλαφόν τιμής περιλαμβάνουν τον περιορισμό πιθανών κερδοσκοπικών κινήσεων και επεισοδίων υπερ-εκτίναξης τιμών, καθώς και τη βελτίωση της προβλεψιμότητας στην αγορά,
Στον αντίποδα, οι κίνδυνοι περιλαμβάνουν την πιθανότητα οι συναλλαγές να μετακινηθούν εκτός των θεσμισμικών χρηματιστηρίων, ενώ η εύρυθμη λειτουργία της αγοράς παραγώγων θα μπορούσε επίσης να διαταραχθεί. Οι προμήθειες προς την ΕΕ θα μπορούσαν επίσης να επηρεαστούν, τονίζεται στο έγγραφο.
Υποχωρεί σήμερα η τιμή του φυσικού αερίου
Σήμερα η τιμή του φυσικού εμφανίζει τάσεις υποχώρησης μετά το «άλμα» που πραγματοποίησε τις προηγούμενες ημέρες, φτάνοντας στα 126 ευρώ ανά μεγαβατώρα. Το ολλανδικό συμβόλαιο αναφοράς Δεκεμβρίου (TTF) «έπεσε» στα 117 ευρώ ανά μεγαβατώρα.
Οι επενδυτές, όμως, εξακολουθούν να ανησυχούν για την ενεργειακή επάρκεια της Ευρώπης, ενώ ο ήπιος καιρός αρχίζει να την εγκαταλείπει σταδιακά και συνεχίζεται η πολεμική σύρραξη στην Ουκρανία.