Το πρόγραμμα «Σπίτι μου», που επιδοτεί το επιτόκιο στεγαστικού δανείου σε νέους έως 39 ετών για την αγορά κατοικίας, βρέθηκε στην προμετωπίδα της κυβερνητικής στεγαστικής πολιτικής. Διαφημίστηκε-προωθήθηκε από τα αρμόδια υπουργεία και ως άκρως… ελκυστική προσφορά, προκάλεσε το ενδιαφέρον χιλιάδων νέων. Εως τώρα, όμως, η πλειοψηφία των αιτούντων «βρίσκει τοίχο», ενώπιον των σημαντικών αντικειμενικών δυσκολιών που φαίνεται πως υπάρχουν.
Από τις περισσότερες από 13.000 αιτήσεις που έχουν υποβληθεί για συμμετοχή στο πρόγραμμα «Σπίτι μου», μόλις οι 1.350, έλαβαν προέγκριση, καθώς βρήκαν ακίνητο που πληροί τις προϋποθέσεις και ταυτόχρονα καλύπτει τις στεγαστικές τους ανάγκες. Μόλις, δηλαδή, το 10% πέρασε τον πρώτο «σκόπελο», αυτό της εύρεσης ακινήτου, που αποδεικνύεται και ο πλέον δύσκολος να ξεπεραστεί για χιλιάδες αιτούντες.
Το πρόγραµµα, ως γνωστόν αφορά ακίνητα αξίας έως 200.000 ευρώ, ηλικίας τουλάχιστον 15 ετών (δηλαδή έχουν κατασκευαστεί πριν από το 2007) και επιφανείας έως 150 τ.µ. Η εύρεση του κατάλληλου ακινήτου αποδεικνύεται πως είναι αρκούντως δύσκολη κυρίως για τους εξής λόγους: πρώτον διότι έχει συρρικνωθεί η δεξαμενή των εν λόγω παλαιών ακινήτων που βρίσκονται σε καλή κατάσταση. Αυτό σημαίνει ότι ο υποψήφιος αγοραστής πρέπει να επιβαρυνθεί με τα κόστη ανακαίνισης, που δεν είναι διόλου ευκαταφρόνητα.
Δεύτερον έχουν ήδη καταγραφεί κερδοσκοπικές τακτικές από ιδιοκτήτες που προχώρησαν σε μεγάλες ανατιμήσεις των ακινήτων τους, στο άκουσμα και μόνο της έναρξης του προγράμματος «Σπίτι μου».
Επίσης, όπως αναφέρουν παράγοντες της αγοράς του Real Estate, που παρακολουθούν εκ του σύνεγγυς την εξέλιξη του προγράμματος, οι νέοι αιτούντες που ψάχνουν ακίνητο, έχουν να ανταγωνιστούν και τους ξένους αγοραστές, που επενδύουν μέσω στα ελληνικά ακίνητα για να αποκτήσουν τη Χρυσή Βίζα.
Ο συνολικός προϋπολογισμός του προγράμματος είναι 500 εκατ. ευρώ, με πρόβλεψη για διπλασιασμό σε περίπτωση εξάντλησης των διαθέσιμων πόρων.
Ποιοι είναι οι δικαιούχοι - Οι προϋποθέσεις συμμετοχής
Δικαιούχοι του προγράμματος είναι άτομα, ηλικίας από 25 έως 39 ετών, κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης για τη χορήγηση δανείου ή σύζυγοι ή πρόσωπα που συνδέονται με σύμφωνο συμβίωσης, εφόσον ο ένας εκ των δύο είναι ηλικίας από 25 έως 39 ετών, κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης για τη χορήγηση δανείου, που δεν διαθέτουν άλλο ακίνητο κατάλληλο για κατοικία τους και ικανοποιούν τα εισοδηματικά κριτήρια, που έχουν τεθεί.
Υπενθυμίζεται ότι το ετήσιο εισόδημα πρέπει να είναι τουλάχιστον 10.000 ευρώ, ενώ το μέγιστο είναι εκείνο που ισχύει για την καταβολή του επιδόματος θέρμανσης (για το 2023 ισχύουν τα εξής: 16.000 ευρώ για άγαμο, 24.000 ευρώ για ζευγάρι, συν 3.000 ευρώ για κάθε παιδί και 27.000 ευρώ για μονογονεϊκές οικογένειες, συν 3.000 ευρώ για κάθε παιδί πέραν του πρώτου).
Το κύριο όφελος για τους νέους που θα ενταχθούν στο πρόγραμμα «Σπίτι μου», είναι ότι εξασφαλίζουν χαμηλότερη δόση για την αποπληρωμή του δανείου, καθώς το 75% του ποσού χορηγείται άτοκα από τη Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης (ΔΥΠΑ) και το τραπεζικό επιτόκιο εφαρμόζεται στο υπόλοιπο 25% του ποσού. Αξιοσημείωτο είναι ότι, για τρίτεκνους, πολύτεκνους και για όσους αποκτήσουν την ιδιότητα αυτή κατά τη διάρκεια αποπληρωμής, τα δάνεια χορηγούνται άτοκα, με 100% επιδότηση του επιτοκίου από τη ΔΥΠΑ. Έτσι, το επιτόκιο του δανείου διαμορφώνεται στο ένα τέταρτο του αντίστοιχου επιτοκίου που χρεώνουν κανονικά οι τράπεζες ή είναι μηδενικό για τρίτεκνους και πολύτεκνους.
Το ύψος του δανείου δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 150.000 ευρώ και η διάρκεια τα 30 έτη, ενώ μπορεί να καλύπτει έως και το 90% της αξίας του ακινήτου.
Σύμφωνα με το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, το πρόγραμμα υποστηρίζει τη δανειοδότηση για ακίνητα που θα χρησιμοποιηθούν ως κύρια κατοικία, έχουν εμπορική αξία έως 200.000 ευρώ, όπως αυτή αποτυπώνεται στο συμβόλαιο αγοράς, έχουν μέγεθος έως 150 τ.μ., έχουν παλαιότητα τουλάχιστον 15 έτη κατά τον χρόνο της αγοράς, όπως προκύπτει από την άδεια κατασκευής και βρίσκονται εντός οικιστικής περιοχής.
Πρόσθετα πλεονεκτήματα των δανείων που θα εκταμιευθούν στο πλαίσιο του προγράμματος, είναι ότι:
- Το δάνειο απαλλάσσεται από την εισφορά του ν. 128/1975.
- Το πρόγραμμα καλύπτει τα έξοδα φακέλου για κάθε δυνητικό δανειολήπτη.
- Δεν επιτρέπεται να ζητηθεί εγγύηση τρίτου για τη χορήγηση του δανείου.