Οικονομία

Φρένο στις μειώσεις επιτοκίων της ΕΚΤ, «δώρο» στις ελληνικές τράπεζες


Νέα δεδομένα για τα επιτόκια στην ευρωζώνη δημιουργούν τα οικονομικά στοιχεία που παραπέμπουν σε πιο επίμονες πληθωριστικές πιέσεις από τις αρχικές εκτιμήσεις. Όλα δείχνουν ότι ο σχεδιασμός για τρεις μειώσεις το δεύτερο εξάμηνο αναθεωρείται και οι ελληνικές τράπεζες θα είναι από τις πλέον ωφελημένες στην Ευρώπη.

Το σύνθημα για λιγότερες μειώσεις επιτοκίων φέτος έδωσε ο διοικητής της Bundesbank, Γιόακιμ Νάγκελ, που τονίζει ότι η ΕΚΤ δεν θα πρέπει να κάνει μέσα στο καλοκαίρι δεύτερη μείωση επιτοκίων, μετά την αναμενόμενη τον Ιούνιο. Μιλώντας στην τηλεόραση του Bloomberg, ο Γερμανός κεντρικός τραπεζίτης, που θεωρείται και επικεφαλής της ομάδας των «γερακιών» στο διοικητικό συμβούλιο, προειδοποίησε ότι δεν θα πρέπει να δοθεί συνέχεια πολύ γρήγορα στην πιθανή χαλάρωση πολιτικής του επόμενου μήνα.

«Εάν γίνει μείωση των επιτοκίων τον Ιούνιο, πρέπει να περιμένουμε και πιστεύω ότι πρέπει να περιμένουμε μέχρι ίσως τον Σεπτέμβριο», τόνισε την Παρασκευή, μιλώντας στο περιθώριο συνάντησης των κεντρικών τραπεζιτών του G7 στη Στρέσα, στη βόρεια Ιταλία.

Τα σχόλια του Νάγκελ έρχονται λιγότερο από δύο εβδομάδες πριν από την κρίσιμη συνάντηση των κεντρικών τραπεζιτών, στην οποία αναμένεται να μειώσουν κατά 0,25% τα επιτόκια, για πρώτη φορά από την ολοκλήρωση μιας άνευ προηγουμένου εκστρατείας αύξησης των επιτοκίων.

Ωστόσο, δεν είναι σαφές ποια θα είναι τα επόμενα βήματα της ΕΚΤ, καθώς η οικονομία της ευρωζώνης εμφανίζει ισχυρότερη δυναμική ανάπτυξης, ο πληθωρισμός υποχωρεί αργά, ενώ επίμονη είναι και η αύξηση των μισθών.

Δύο ή τρεις μειώσεις φέτος

Οι περισσότεροι τραπεζίτες παραμένουν σιωπηλοί σχετικά με το τι θα συμβεί μετά τον Ιούνιο. Εκτός από τον Νάγκελ, και η επίσης Γερμανίδα Ίσαμπελ Σνάμπελ, μέλος του εκτελεστικού συμβουλίου, δήλωσε την αντίθεσή της σε μια μείωση επιτοκίων τον Ιούλιο.

Οι αγορές εξακολουθούν να στοιχηματίζουν σε μια πρώτη μείωση τον επόμενο μήνα, με πιθανότητα 60% για άλλη μια κίνηση τον Σεπτέμβριο. Η πιθανότητα μιας τρίτης μείωσης αργότερα φέτος έχει μειωθεί πλέον στο 33%, ενώ μόλις πριν από λίγες ημέρες οι αγορές τιμολογούσαν με υψηλό βαθμό βεβαιότητας μια ακόμη μείωση επιτοκίων φέτος.
    Νέα στοιχεία της ΕΚΤ την Πέμπτη έδειξαν ότι ένας βασικός δείκτης των μισθών της ζώνης του ευρώ απροσδόκητα δεν επιβραδύνθηκε στις αρχές του 2024. Οι μισθοί που υπόκεινται σε συλλογική διαπραγμάτευση αυξήθηκαν κατά 4,7% σε σχέση με ένα χρόνο πριν, ισοφαρίζοντας το ρεκόρ που σημειώθηκε το τρίτο τρίμηνο του περασμένου έτους.«Τα στοιχεία για τους μισθούς εξακολουθούν να είναι ισχυρά, οπότε πρέπει να διατηρήσουμε την επαγρύπνησή μας όταν πρόκειται για αυτό», σημείωσε ο Νάγκελ.

Σημειώνεται ότι η πρόεδρος της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ δήλωσε ότι είναι πεπεισμένη ότι ο πληθωρισμός είναι «υπό έλεγχο», αλλά αρνήθηκε να δεσμευθεί σε μια συγκεκριμένη πορεία των επιτοκίων μετά από μια πιθανή πρώτη μείωση τον Ιούνιο.

FT: Ποιες τράπεζες θα βγουν κερδισμένες

Την αλλαγή των προσδοκιών για τα επιτόκια επισημαίνουν οι Financial Times, τονίζοντας ότι θα προκαλέσει αντίστοιχες αλλαγές και στη στάση των επενδυτών για τις μετοχές των ευρωπαϊκών τραπεζών. Όπως τονίζουν, οι τράπεζες με περισσότερα δάνεια κυμαινόμενου επιτοκίου, όπως είναι οι ιταλικές και οι ισπανικές θα βγουν κερδισμένες. Σημειώνεται ότι στην ίδια κατηγορία, δηλαδή ανάμεσα στις τράπεζες με μεγάλα μερίδια δανείων κυμαινόμενου επιτοκίου στα χαρτοφυλάκιά τους, συγκαταλέγονται και οι ελληνικές, που έχουν ήδη ωφεληθεί σημαντικά από τις αυξήσεις των επιτοκίων.

Υπενθυμίζεται ότι τα κέρδη των ελληνικών τραπεζών ξεπέρασαν τις προβλέψεις το α' τρίμηνο του 2024, κυρίως επειδή τα περιθώρια επιτοκίου παρέμειναν πολύ υψηλά και τα καθαρά έσοδα από τόκους εκτινάχθηκαν πάνω από τα 2 δισ. ευρώ. Όπως προκύπτει από τις ανακοινώσεις αποτελεσμάτων των τεσσάρων συστημικών τραπεζών (Eurobank, Εθνική, Πειραιώς και Alpha) τα καθαρά κέρδη του πρώτου τριμήνου ήταν αυξημένα κατά 38%, σε σχέση με το πρώτο τρίμηνο του 2023, καθώς ανήλθαν σε 1,089 δισ. από τα 788 εκατ. ευρώ.

Οι τράπεζες πέτυχαν αυτές τις επιδόσεις κυρίως επειδή εκμεταλλεύθηκαν στον μέγιστο βαθμό τα υψηλά επιτόκια του ευρώ. Είναι χαρακτηριστικό ότι τα καθαρά έσοδα από τόκους εκτινάχθηκαν σχεδόν 16% το α’ τρίμηνο, σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2023 και ανήλθαν στα 2,115 δισ. ευρώ από τα 1,83 δισ. ευρώ.

Για να πετύχουν αυτή την εντυπωσιακή επίδοση, οι τράπεζες κράτησαν υψηλά τα επιτόκια των δανείων, ενώ το α’ τρίμηνο σταμάτησαν και τις αυξήσεις στα επιτόκια των προθεσμιακών καταθέσεων, με αποτέλεσμα, όπως προκύπτει από στοιχεία της ΤτΕ, στο τέλος Μαρτίου να διαμορφωθεί το περιθώριο επιτοκίου στα νέα δάνεια και καταθέσεις στο 5,71% και στο σύνολο δανείων και καταθέσεων στο 5,78%.