Μια κατ' εξοχήν καταχρηστική και κερδοσκοπική πρακτική των servicers αρχίζουν και αναγνωρίζουν τα δικαστήρια, μπλοκάροντας πλειστηριασμούς κατοικιών. Εταιρείες διαχείρισης δανείων αφήνουν για χρόνια να «φουσκώνουν» κόκκινα δάνεια με τόκους και πανωτόκια, αρνούνται τη ρύθμιση της οφειλής και καταλήγουν να επισπεύδουν πλειστηριασμούς όταν πια το αρχικό κεφάλαιο του δανείου έχει πολλαπλασιασθεί.
Το πρόβλημα αυτό φαίνεται ότι έχει μεγάλη έκταση, καθώς στις τιτλοποιήσεις μη εξυπηρετούμενων δανείων, που έγιναν με κρατικές εγγυήσεις του σχεδίου «Ηρακλής», έχουν περιληφθεί δάνεια που είναι εδώ και πολλά χρόνια ληξιπρόθεσμα, έχουν καταγγελθεί ήδη από τις τράπεζες που τα χορήγησαν και για περίοδο πολλών ετών «φουσκώνουν» με τόκους υπερημερίας και ανατοκισμούς.
Οι servicers, που «πήραν την μπάλα» μετά τις τράπεζες, μπορεί επίσης να άφησαν να περάσουν χρόνια, ακόμη και όταν οι δανειολήπτες ζητούσαν επιίμονα κάποια ρύθμιση για να μπορέσουν να πληρώσουν. Αυτές οι καθυστερήσεις μπορεί να μεταφράζονται σε εξωπραγματικές αυξήσεις του κεφαλαίου του δανείου. Σε μια περίπτωση που εξετάσθηκε πρόσφατα από δικαστήριο, το αρχικό κεφάλαιο πενταπλασιάσθηκε και έφθασε πολύ κοντά στην αξία του ακινήτου που ήθελε να βγάλει στο σφυρί ο servicer.
Τα δικαστήρια αρχίζουν να παίρνουν το μέρος των δανειοληπτών σε αυτές τις περιπτώσεις, ακυρώνοντας διαδικασίες πλειστηριασμών, όταν κρίνουν ότι ο δανειστής αδράνησε επί μακρό χρονικό διάστημα να εισπράξει με οποιοδήποτε μέσο, λιγότερο επαχθές της κατάσχεσης. την απαίτησή του, με αποτέλεσμα να συσσωρευθούν τόκοι υπερημερίας δυσανάλογα μεγαλύτεροι του αρχικού κεφαλαίου της οφειλής.
Αυτή η «γραμμή» των δικαστηρίων, όπως αναφέρουν δικηγόροι, δημιουργεί ένα μεγάλο εμπόδιο στην επίσπευση πλειστηριασμών από τους servicers σε αυτές τις περιπτώσεις και ίσως τους υποχρεώσει να αναζητήσουν διμερείς λύσεις διευθέτησης της οφειλής.
Πλειστηριασμός κύριας κατοικίας για 16.000 ευρώ!
Χαρακτηριστική είναι η πρόσφατη απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών (2/2025), όπου το δικαστήριο ακύρωσε πλειστηριασμό πρώτης κατοικίας για οφειλή ύψους 15.967,08, η οποία με τους τόκους και τα πανωτόκια είχε «φουσκώσει» στα 80.000 ευρώ. Έναντι αυτής οφειλής, ο servicer, έχοντας και την υποστήριξη της τράπεζας που είχε χορηγήσει αρχικά το δάνειο (έκανε παρέμβαση στο δικαστήριο υπέρ του servicer), επέσπευσε πλειστηριασμό για κύρια κατοικία αξίας 98.000 ευρώ!
Το δικαστήριο έκανε δεκτό ότι
- Ηεπιβαλλόμενη κατάσχεση «θα πρέπει να ακυρωθεί διότι υφίσταται προφανής δυσαναλογία παροχής και αντιπαροχής, διότι η καθ' ης επισπεύδει κατάσχεση ποσού 80.000,00 ευρώ για αρχική οφειλή 15.967,08 ευρώ με τον συνεχή πολλαπλασιασμό της επίδικης οφειλής, αρνούμενη η καθ' ης να προτείνει βιώσιμη για τον ανακόπτοντα λύση εκμεταλλευόμενη την αρχική του ανάγκη για δανεισμό και την οικονομική του αδυναμία έκτοτε». Ο λόγος αυτός της ένδικης ανακοπής προβάλλεται παραδεκτά και είναι νόμιμος, ερειδόμενος στη διάταξη των άρθρων 178, 179 ΑΚ, κατά τα ανωτέρω εκτιθέμενα και πρέπει να εξεταστεί περαιτέρω και ως προς την ουσιαστική του βασιμότητα.
- Η πληττόμενη αναγκαστική κατάσχεση τυγχάνει καταχρηστική, ως αντιβαίνουσα στα χρηστά συναλλακτικά ήθη και στην αντικειμενική καλή πίστη. Συνεπώς, είναι καταχρηστική η κατάσχεση του ακινήτου του ανακόπτοντος, αξίας 98.000 € για την ικανοποίηση απαίτησης 15.967,08 €, καθώς παραβιάζει την αρχή της αναλογικότητας, δηλαδή θεωρείται ως ένα υπερβολικά επαχθές μέτρο συγκριτικά με τον σκοπό που επιδιώκεται. Επιπροσθέτως, το ακίνητο αυτό αποτελεί την κύρια κατοικία του, ενώ εκείνος επιδιώκει να αποπληρώσει την οφειλή του, απλά με μικρότερη δόση από το ήμισυ της μηνιαίας σύνταξης του και προσπαθεί προς τούτο από το 2017.
- Κατόπιν όλων των ανωτέρω, το Δικαστήριο κρίνει ότι η άσκηση του συγκεκριμένου δικαιώματος από την καθ’ ης υπερβαίνει προφανώς τα όρια που επιβάλλουν η καλή πίστη και ο κοινωνικός και οικονομικός σκοπός του δικαιώματος, κατά παραδοχή και ως ουσιαστικά βάσιμου του κρινόμενου πρώτου λόγου της ένδικης ανακοπής».
