Το δύσκολο θέμα των μισθών στο Δημόσιο αναμένεται να ανοίξει μετά τις εκλογές και έως το τέλος του έτους, αλλά ήδη οι ευρωπαϊκοί Θεσμοί έχουν φροντίσει να «φρενάρουν» τους σχεδιασμούς για σημαντικές αυξήσεις, ύστερα από πολλά χρόνια λιτότητας, ξεκαθαρίζοντας προς τις ελληνικές αρχές ότι, ανεξάρτητα από επιμέρους αλλαγές που μπορεί να γίνουν, το συνολικό κόστος της μισθοδοσίας των δημοσίων υπαλλήλων δεν πρέπει να αυξηθεί.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει δημιουργήσει προσδοκίες για ουσιαστικές και γενικευμένες αυξήσεις αμοιβών, εάν η ΝΔ σχηματίσει κυβέρνηση μετά τις νέες εκλογές. Σε συνεντεύξεις του, έχει μιλήσει για αύξηση μισθών και για οριζόντια αύξηση στα επιδόματα θέσης και στα οικογενειακά επιδόματα.
Την άνοιξη, ο τότε υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας είχε προαναγγείλει παρεμβάσεις με αρκετά υψηλό συνολικό κόστος, τονίζοντας ότι «το συνολικό ποσό των αυξήσεων θα κυμανθεί γύρω στα 500 εκατομμύρια ευρώ, ενώ σημαντική θα είναι η αύξηση για τα χαμηλότερα μισθολογικά κλιμάκια, τις θέσεις ευθύνης, τους ένστολους και τους πανεπιστημιακούς».
Πάντως, οι ευρωπαϊκοί Θεσμοί, στο πρόσφατο κείμενο συστάσεων για την οικονομική πολιτική της Ελλάδας, που αποτελεί τον οδηγό για τους μελλοντικούς ελέγχους, έχουν ξεκαθαρίσει ότι αυξήσεις μισθών στο ελληνικό Δημόσιο θα μπορούσαν να δικαιολογηθούν μόνο για κάποιες θέσεις ειδικών προσόντων και, σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει το συνολικό μισθολογικό κόστος να παραμείνει σταθερό.
Στο ειδικό κεφάλαιο της έκθεσης συστάσεων, που αφορά την ελληνική δημόσια διοίκηση, τονίζεται ότι:
- Η Ελλάδα συνέχισε να λαμβάνει μέτρα για τον εκσυγχρονισμό της δημόσιας διοίκησής της, αλλά οι συνολικές επιδόσεις της παραμένουν χαμηλές.
- Μετά από σημαντική προσαρμογή μετά το 2010, το μέγεθος και το κόστος της δημόσιας διοίκησης ευθυγραμμίστηκαν σε γενικές γραμμές με τον μέσο όρο της ΕΕ.
- Το μισθολογικό κόστος της Ελλάδας παρέμεινε σταθερό το 2022 στο 10,8% του ΑΕΠ, ελαφρώς υψηλότερο από τον μέσο όρο της ΕΕ (10,2% του ΑΕΠ).
- Η διασφάλιση της συνεχούς εφαρμογής του ενοποιημένου μισθολογίου, με παράλληλη διατήρηση των σημερινών επιπέδων στελέχωσης μέσω της συνεχιζόμενης εφαρμογής του κανόνα της μίας πρόσληψης για κάθε αποχώρηση ("one-in-one-out") για τις προσλήψεις μόνιμου προσωπικού και του ανώτατου ορίου για τους έκτακτους υπαλλήλους που θεσπίστηκε το 2022, θα είναι καίριας σημασίας για τη διασφάλιση αυτών των οφελών.
- Το σχέδιο ανάκαμψης και ανθεκτικότητας περιλαμβάνει μέτρα για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας της δημόσιας διοίκησης, με ιδιαίτερη έμφαση στη βελτίωση των ψηφιακών υπηρεσιών της.
- Ταυτόχρονα, η προσέλκυση και η διατήρηση προσωπικού υψηλού επιπέδου εξακολουθεί να αποτελεί πρόκληση. Αυτό θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί με διαρθρωτικό τρόπο μέσω ειδικών/συμπληρωματικών μισθολογίων για συγκεκριμένες λειτουργίες και/ή φορείς, καθώς και μέσω ενός σαφώς καθορισμένου συστήματος επιδομάτων που θα εισαχθεί ως αναπόσπαστο μέρος του νέου συστήματος διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού, διασφαλίζοντας παράλληλα την ακεραιότητα του ενοποιημένου μισθολογίου και το συνολικό μέγεθος του μισθολογικού κόστους.