Στην «ισχυρή», «εδραιωμένη» οικονομική συνεργασία Ελλάδας-Αιγύπτου σε διάφορους τομείς που «αντανακλά την άριστη κατάσταση των διμερών πολιτικών σχέσεων», αλλά και στις περαιτέρω δυνατότητες ανάπτυξής τους, με τον προγραμματισμό επίσκεψης στην Αίγυπτο επιχειρηματικής αντιπροσωπείας, αναφέρεται αναλυτικά ο υφυπουργός Εξωτερικών για την Οικονομική Διπλωματία και την Εξωστρέφεια Κώστας Φραγκογιάννης σε συνέντευξή του στην αιγυπτιακή εφημερίδα «Αl Ahram».
Ο κ. Φραγκογιάννης, εκφράζοντας την άποψη ότι το μέλλον βρίσκεται στις συνεργασίες στους τομείς της ενέργειας και του περιβάλλοντος, τονίζει ότι εκτός από τη συνεργασία σε έργα φυσικού αερίου, υπάρχουν επίσης μεγάλες δυνατότητες για συνέργειες στον τομέα της διαχείρισης στερεών και υγρών αποβλήτων. Παράλληλα εξηγεί ότι η συνεργασία στους λιμένες και στη ναυτιλία είναι ένας άλλος τομέας ανάπτυξης, με την επέκταση και την εγκαθίδρυση τακτικών ναυτιλιακών συνδέσεων διακίνησης προϊόντων από και προς την Αίγυπτο. Έμφαση δίνει επίσης και στις δυνατότητες που προσφέρει ο τουρισμός για την αύξηση των τουριστικών ροών, με από κοινού οργάνωση κρουαζιέρων, όπως και η συνεργασία στον τομέα της καινοτομίας και των start-ups, με σκοπό την ανάπτυξη νέων τεχνολογιών για τη γεωργία και την επισιτιστική ασφάλεια.
Σχετικά με την τριμερή σύνοδο κορυφής Αιγύπτου-Ελλάδας-Κύπρου, ο κ. Φραγκογιάννης αναφέρει πως «οι μακροχρόνιοι δεσμοί φιλίας και οι ισχυρές σχέσεις μεταξύ των τριών χωρών συνέβαλαν στην καθιέρωση ενός από τα περισσότερο προηγμένα και ενεργά σχήματα συνεργασίας στην περιοχή μας, που αποτελεί πρότυπο παραγωγικής και πολυεπίπεδης συνεργασίας στον χώρο της Ανατολικής Μεσογείου». Εξηγεί ότι από την πρώτη σύνοδο κορυφής το 2014, έχουν πραγματοποιηθεί ακόμη άλλες εννέα και έχουν υπογραφεί συμφωνίες σε ευρύ φάσμα τομέων» με τις κοινές δράσεις να «πραγματοποιούνται σε διάφορους τομείς, από τον τουρισμό και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, μέχρι την ενέργεια και την προστασία του περιβάλλοντος». «Η πρόοδος» υπογραμμίζει «είναι ουσιαστική και συνεχής, παρά τα διάφορα εμπόδια και προκλήσεις που έχουμε αντιμετωπίσει».
Αναφερόμενος ειδικότερα στο μνημόνιο που υπεγράφη κατά την τελευταία σύνοδο κορυφής στην Αθήνα, στις 19 Οκτωβρίου 2021, για την ηλεκτρική διασύνδεση μεταξύ Αιγύπτου και Ελλάδας, επισημαίνει ότι είναι «ένα έργο στρατηγικής σημασίας, διότι προάγει την ενεργειακή ασφάλεια και ευημερία, ιδιαίτερα αυτή τη χρονική περίοδο, που η ενεργειακή κρίση πλήττει ολόκληρο τον κόσμο».
«Το έργο», αποσαφηνίζει, «αποτελεί μέρος της εστίασης της Ελλάδας προς μια ενεργειακή πολιτική που επιδιώκει και διασφαλίζει τη μεγιστοποίηση της ενεργειακής ασφάλειας και τη διαφοροποίηση των πηγών και των διαδρομών». Και προσθέτει: «Το έργο προβλέπει την ηλεκτρική διασύνδεση του αιγυπτιακού και του ελληνικού συστήματος, προκειμένου να μεταφέρεται 100% καθαρή ενέργεια που παράγεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας υψηλής απόδοσης στην Αίγυπτο». «Άλλωστε», επισημαίνει, «το έργο συμβάλλει στην αντιμετώπιση τόσο της κλιματικής αλλαγής όσο και του φαινομένου του θερμοκηπίου, μέσω της χρήσης καθαρής και ανανεώσιμης ενέργειας. Μέρος της μεταφερόμενης ενέργειας θα καταναλωθεί στην Ελλάδα, ένα άλλο μέρος θα χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή πράσινου υδρογόνου, ενώ άλλο μέρος θα μεταφέρεται στην Ευρώπη. Μεταξύ των άλλων πλεονεκτημάτων της, η ηλεκτρική διασύνδεση ενισχύει και τις υποδομές των δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας Αιγύπτου και Ελλάδας».
«Φροντίζουμε» προσθέτει ο υφυπουργός Εξωτερικών, επίσης, «να επεκτείνουμε τη συνεργασία μας σε νέους τομείς. Συγκεκριμένα, αναπτύσσουμε τη συνεργασία μας στον τομέα της παραγωγής και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας, με στόχο την ενίσχυση της ενεργειακής μας ασφάλειας και τη διαφοροποίηση των πηγών ενέργειάς μας».
Στο πλαίσιο αυτό κάνει αναφορά στα δύο «μεγάλης σημασίας» μνημόνια κατανόησης που υπέγραψαν οι δύο χώρες στον τομέα της ενεργειακής συνεργασίας - ένα για διασύνδεση των δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας των δύο χωρών και ένα για συνεργασία στον τομέα του φυσικού αερίου. Παράλληλα επισημαίνει ότι «πολλοί Έλληνες πλοιοκτήτες έχουν ήδη ξεκινήσει κάποιες αποστολές LNG από την Αίγυπτο στη χώρα μας, τοποθετώντας την Αίγυπτο στον δείκτη των προμηθευτών μας LNG».
Η συμφωνία Διώρυγας του Σουέζ με Λιμένα Θεσσαλονίκης
Ιδιαίτερη έμφαση δίνει επίσης, στη συμφωνία που υπέγραψαν, στις 26 Ιανουαρίου 2022, η Οικονομική Ζώνη της Διώρυγας του Σουέζ (SCZone) της Αιγύπτου και ο Οργανισμός Λιμένος Θεσσαλονίκης (ΤhΡΟ) «η οποία αναμένεται να συμβάλει στην ανάπτυξη του διεθνούς εμπορίου και στην αύξηση των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων μεταξύ Ασίας και Ευρώπης», όπως επίσης και στα δύο διμερή νομικά κείμενα που υπογράφηκαν τον περασμένο Ιούνιο, μεταξύ Ελλάδας και Αιγύπτου:
-Στις 16 Ιουνίου, η Export Credit Greece, ο οργανισμός που ανταποκρίνεται στις ανάγκες των Ελλήνων εξαγωγέων, παρέχοντάς τους ασφάλιση εξαγωγικών πιστώσεων και χρηματοοικονομικές και συμβουλευτικές υπηρεσίες, υπέγραψε μνημόνιο συνεργασίας με την αιγυπτιακή Export Credit Guarantee Co., με στόχο τη δημιουργία του πλαισίου συνεργασίας, υποστήριξης και ενθάρρυνσης του διμερούς εμπορίου και των επενδύσεων.
-Στις 26 Ιουνίου, υπογράφηκε συμφωνία για τη σύνδεση των δύο χωρών με την επέκταση ενός κλάδου ενός μεγάλου υποθαλάσσιου καλωδιακού συστήματος, το οποίο βρίσκεται επί του παρόντος στη Μεσόγειο Θάλασσα. Η συμφωνία στοχεύει στην εντατικοποίηση της συνεργασίας στον τομέα των τηλεπικοινωνιών και της πληροφορικής και στην εξυπηρέτηση της αυξανόμενης διακίνησης δεδομένων μεταξύ Αφρικής, Ασίας και Ευρώπης.
Στη συνέχεια ο κ. Φραγκογιάννης τονίζει «την ελληνική υποστήριξη στην Αίγυπτο ως τόπο διεξαγωγής της Διάσκεψης του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή 2022 (COP27), τον ερχόμενο Νοέμβριο» ενώ ανακοινώνει τη συμμετοχή εκπροσώπων της ελληνικής βιομηχανίας τροφίμων με διοργανώτρια την Enterprise Greece, στη διεθνή έκθεση με τίτλο «Food Africa Cairo», που θα πραγματοποιηθεί στο Κάιρο από τις 5 έως τις 7 Δεκεμβρίου 2022.
Παράλληλα υπογραμμίζει ότι «εκτός από τις δραστηριότητες διμερούς συνεργασίας μας, προσβλέπουμε επίσης στην πρόοδο της τριμερούς μας συνεργασίας, με την επόμενη τριμερή σύνοδο κορυφής, που θα πραγματοποιηθεί στην Αίγυπτο, το δεύτερο εξάμηνο του 2022». Επισημαίνει επίσης πως υπάρχουν συνεχείς συζητήσεις σχετικά με τον προγραμματισμό επίσκεψης στην Αίγυπτο επιχειρηματικής αντιπροσωπείας για διερεύνηση τρόπων επέκτασης και ενίσχυσης της οικονομικής συνεργασίας.
Ιδιαίτερη μνεία κάνει ο κ. Φραγκογιάννης και στο Φόρουμ Αερίου (Gas Forum) της Ανατολικής Μεσογείου «μια σημαντική πρωτοβουλία που ανέλαβε η Αίγυπτος, την οποία εξαρχής χαιρέτισε η Ελλάδα, αφού εξυπηρετεί τη συλλογική προσπάθεια δημιουργίας μιας περιφερειακής αγοράς φυσικού αερίου στη νοτιοανατολική Μεσόγειο». «Αξίζει να σημειωθεί» προσθέτει «ότι η ΕΕ έχει αναγνωρίσει τον σημαντικό ρόλο των χωρών της Ανατολικής Μεσογείου στη διαφοροποίηση των διαδρομών και των προμηθευτών φυσικού αερίου» επισημαίνοντας ότι «το EMGF παρέχει ένα εξαιρετικό παράδειγμα του τρόπου με τον οποίο οι συμμετέχουσες χώρες χρησιμοποιούν την ενέργεια ως υποστήριξη για την ειρήνη και τη συνεργασία και όχι ως αιτία σύγκρουσης σε μια ταραγμένη περιοχή. Κάθε χώρα καλείται να συμμετάσχει υπό την προϋπόθεση του απόλυτου σεβασμού του διεθνούς δικαίου».
Στο πλαίσιο αυτό ο υφυπουργός Εξωτερικών υπογραμμίζει: «Χαιρετίζουμε πλήρως κάθε συνεργασία με την Αίγυπτο, τόσο σε διμερές όσο και σε διεθνές επίπεδο και από την άποψη αυτή, ανυπομονούμε να συνεργαστούμε στενά με την Αίγυπτο κατά την επερχόμενη σύνοδο κορυφής COP27».
Διμερείς εμπορικές σχέσεις και επενδύσεις
Αναφερόμενος στο διμερές εμπόριο σε αριθμούς ο υφυπουργός Εξωτερικών εξηγεί ότι «το 2021 ανήλθε σε 1,7 δισ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση κατά 49,5% σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2020, προσθέτοντας παράλληλα ότι «πάντα υπάρχει χώρος και προοπτική για νέες ευκαιρίες οικονομικής συνεργασίας».
Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στατιστικά στοιχεία, η αξία των ελληνικών εξαγωγών προς την Αίγυπτο ακολούθησε πτωτική τάση το 2021, κυρίως λόγω της μείωσης των εξαγωγών πετρελαιοειδών και παραγώγων τους, που αποτελούν το ήμισυ των ελληνικών εξαγωγών στην Αίγυπτο».
«Βασικός στόχος της Ελλάδας είναι η διαφοροποίηση του εξαγωγικού μας χαρτοφυλακίου και η μείωση της εξάρτησης από τα πετρελαϊκά προϊόντα, με έμφαση στην αύξηση του μεριδίου της βιομηχανίας τροφίμων, των φαρμακευτικών προϊόντων, των χημικών προϊόντων και των υπηρεσιών (κατασκευές, τουρισμός, ενέργεια και ΑΠΕ και ΤΠΕ)» σημειώνει ο κ. Φραγκογιάννης διευκρινίζοντας:
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος για το 2020, οι άμεσες επενδύσεις από την Ελλάδα στην Αίγυπτο ανήλθαν σε 81 εκατ. ευρώ και αφορούν κυρίως σε τσιμέντο, πετρέλαιο, αλουμίνιο, δομικά υλικά, τρόφιμα, τραπεζικές υπηρεσίες, θαλάσσιες και αεροπορικές μεταφορές, υπηρεσίες εκπαίδευσης, πληροφορικής και της βιομηχανίας χαρτιού.
Αντίστοιχα, το ύψος των άμεσων επενδύσεων από την Αίγυπτο στην Ελλάδα υπολογίζεται στα 24 εκατ. ευρώ και αφορά κυρίως ακίνητα.
Εντός του 2021, αρκετοί ελληνικοί επιχειρηματικοί και επενδυτικοί όμιλοι έδειξαν ενεργό ενδιαφέρον για την αιγυπτιακή αγορά, πραγματοποιώντας επιτόπιες επισκέψεις και αναζητώντας τους καλύτερους τρόπους σταθεροποίησης ή επέκτασης των δραστηριοτήτων τους.
Όσον αφορά στην αιγυπτιακή πλευρά, έντονο ενδιαφέρον υπάρχει για την αγορά ακινήτων (μέσω του προγράμματος Golden Visa), καθώς και για την εκμετάλλευση-διαχείριση τουριστικών ακινήτων και ξενοδοχειακών μονάδων. Αναπτυσσόμενο ενδιαφέρον υπάρχει και για κλάδους της ελληνικής βιομηχανίας.
ΑΠΕ-ΜΠΕ