Σε «πονοκέφαλο» για τις διοικήσεις των τραπεζών έχουν μετατραπεί τα δάνεια με κρατικές εγγυήσεις που χορήγησαν για την αναχαίτιση των συνεπειών της πανδημίας, καθώς τώρα εκτιμάται, μετά την αλλαγή προς το χειρότερο των βραχυπρόθεσμων οικονομικών προβλέψεων, ότι θα είναι περισσότερα από το αρχικά αναμενόμενο τα δάνεια αυτής της κατηγορίας που θα γίνουν κόκκινα και ήδη τίθεται προς την κυβέρνηση και τους ευρωπαϊκούς Θεσμούς αίτημα για ακόμη μεγαλύτερη κάλυψη των δανείων με κρατικές εγγυήσεις.
Η καθυστερημένη, λόγω παρατεταμένων περιοριστικών μέτρων, επανεκκίνηση της οικονομικής δραστηριότητας, και οι φόβοι ότι δεν θα βελτιωθούν αισθητά οι συνθήκες στον τουρισμό σε σχέση με το 2020, οδηγούν τις τράπεζες σε νέους υπολογισμούς για τον κίνδυνο των εγγυημένων δανείων που έχουν χορηγηθεί σε περίπου 10.000 μικρομεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις μέσω του προγράμματος της Αναπτυξιακής Τράπεζας.
Οι τράπεζες φοβούνται τώρα ότι από τα δάνεια ύψους 4,6 δις. ευρώ που καλύπτονται με κρατικές εγγυήσεις ένα σημαντικό μέρος είναι πιθανό να περάσουν στα μη εξυπηρετούμενα και να χρειασθεί να καταπέσουν οι εγγυήσεις. Όμως, θεωρούν ότι το πλαίσιο παροχής των εγγυήσεων δεν είναι πλέον επαρκές για να καλύψει τους κινδύνους: το Δημόσιο εγγυάται μεν κατά 80% το κεφάλαιο κάθε δανείου, όμως, υπάρχει ένας περιορισμός: οι εγγυήσεις δεν μπορεί να ξεπερνούν το 40% του συνόλου των δανείων προς μικρομεσαίες επιχειρήσεις και το 30% του συνόλου δανείων προς μεγάλες επιχειρήσεις.
Έτσι, όπως φοβούνται οι τράπεζες, οι εγγυήσεις δεν θα είναι επαρκείς για να καλύψουν ενδεχόμενο κύμα νέων μη εξυπηρετούμενων δανείων. Γι’ αυτό και προτείνεται στην κυβέρνηση και τους ευρωπαϊκούς Θεσμούς να αυξηθούν τα όρια κάλυψης τουλάχιστον στο 50% για τα δάνεια μικρομεσαίων επιχειρήσεων και στο 40% για τα δάνεια των μεγάλων. Το θέμα ήδη συζητείται στο πλαίσιο της 10ης αξιολόγησης της οικονομίας από τους Θεσμούς, οι οποίοι όμως δεν είναι ιδιαίτερα «ζεστοί» έναντι του αιτήματος των τραπεζών, θεωρώντας ότι δεν πρέπει να φορτωθεί με υπερβολικά βάρη το Δημόσιο.
Το πρόγραμμα της Αναπτυξιακής Τράπεζας για χορήγηση εγγυημένων δανείων ήταν, όπως σημειώνεται και από την Τράπεζα της Ελλάδος, ένα από τα σημαντικότερα προγράμματα χρηματοδοτικής στήριξης των επιχειρήσεων που λειτούργησαν το 2020. Συνολικά χορηγήθηκαν, μέσω του προγράμματος «Ταμείο Εγγυοδοσίας Επιχειρήσεων COVID-19» δάνεια ύψους 4,6 δισ. ευρώ.
Ειδικότερα, όπως αναφέρει η ΤτΕ:
- Με πόρους του Ταμείου, η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα εγγυάται σε κάθε συνεργαζόμενο πιστωτικό ίδρυμα έως και το 80% της ονομαστικής αξίας κάθε επιχειρηματικού δανείου που υπάγεται στο εν λόγω χρηματοδοτικό εργαλείο.
- Το ύψος των εγγυήσεων δεν μπορεί να υπερβαίνει το 40% της αξίας του χαρτοφυλακίου που διαθέτει κάθε τράπεζα με εγγυημένα δάνεια προς ΜΜΕ και το 30% της αξίας του χαρτοφυλακίου των εγγυημένων δανείων προς μεγάλες επιχειρήσεις. Δηλ. το 40% x 80% της ονομαστικής αξίας των δανείων προς ΜΜΕ υπό την αιγίδα του προγράμματος και το 30% x 80% της ονομαστικής αξίας των δανείων προς μεγάλες επιχειρήσεις υπό την αιγίδα του προγράμματος.
- Τα χορηγούμενα δάνεια έχουν μέγιστη διάρκεια 5 έτη και προορίζονται για την κάλυψη αναγκών κεφαλαίου κίνησης. Ακολούθως, τα πιστωτικά ιδρύματα οφείλουν να περιορίζουν τις εμπράγματες εξασφαλίσεις που απαιτούν από τις δανειολήπτριες επιχειρήσεις έναντι της παροχής των εν λόγω πιστώσεων. Οι εγγυήσεις αφορούν μόνο νέες χρηματοδοτήσεις, δηλ. δεν επιτρέπεται η λήψη δανείου για την αναχρηματοδότηση υφιστάμενων δανειακών υποχρεώσεων.
- Σύμφωνα με τα απολογιστικά στοιχεία, το 2020 οι εκταμιεύσεις τραπεζικών δανείων τα οποία κάλυψε το εγγυοδοτικό εργαλείο ανήλθαν σε 4,6 δισεκ. ευρώ, εκ των οποίων περίπου 2,5 δισεκ. ευρώ αφορούσαν επιχειρήσεις πολύ μικρού, μικρού και μεσαίου μεγέθους και αυτοαπασχολουμένους. Ειδικότερα, το 2020 μέσω του εργαλείου εγγυοδοσίας χρηματοδοτήθηκαν 9.620 μικρομεσαίες επιχειρήσεις και 521 μεγάλες επιχειρήσεις με 2,46 δισεκ. ευρώ και 2,16 δισεκ. ευρώ αντιστοίχως.