Σε επικίνδυνο ναρκοπέδιο έχει μπει η ελληνική κυβέρνηση με τη διαπραγμάτευση που άρχισε με τους Θεσμούς των δανειστών για τις έκτακτες παροχές Τσίπρα, καθώς είναι εμφανής η πρόθεση του Β. Σόιμπλε να μην αφήσει εύκολες διεξόδους στην Αθήνα, ενώ εκφράζονται φόβοι ότι ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών ενδέχεται να εκμεταλλευθεί την ευκαιρία που του προσφέρει αυτή η μίνι κρίση για να κρατήσει για αρκετό καιρό μπλοκαρισμένα τα βραχυπρόθεσμα μέτρα για το χρέος.
Οι αριστοτεχνικές μεθοδεύσεις των τελευταίων ημερών από την πλευρά του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών, σε συνδυασμό με τις πληροφορίες που διακινούνται από την πλευρά των Θεσμών για παράταση των διαπραγματεύσεων για τη δεύτερη αξιολόγηση ως τον Απρίλιο, προϊδεάζουν για επερχόμενη ψυχρολουσία στις συζητήσεις για τις παροχές Τσίπρα.
Οι "νάρκες"
Γεγονός είναι ότι ο Β. Σόιμπλε, που γνωρίζει άριστα πώς να κινεί τα νήματα του Eurogroup ακόμη και όταν οι θέσεις του δεν υποστηρίζονται από τις περισσότερες κυβερνήσεις, έχει κάνει ό,τι ήταν δυνατό για να «ναρκοθετήσει» τη διαπραγμάτευση για τις παροχές Τσίπρα, που αρχικά φαινόταν ότι θα ολοκληρώνονταν πολύ γρήγορα:
- Σε πρώτη φάση, το Euro Working Group ζήτησε μια επιστολή Τσακαλώτου, όπου θα δίνονταν ορισμένες εξηγήσεις για τις αποφάσεις της κυβέρνησης και θα αναλαμβανόταν η δέσμευση από ελληνικής πλευράς ότι στο μέλλον όλες οι αποφάσεις που επηρεάζουν την εφαρμογή του προγράμματος θα συζητούνται εκ των προτέρων με τους Θεσμούς.
- Πράγματι, η επιστολή αυτή εστάλη από τον κ. Τσακαλώτο, όμως η Γερμανία, με την υποστήριξη λίγων ακόμη κυβερνήσεων, δεν επέτρεψε να κλείσει το θέμα με αυτές τις πολιτικές δεσμεύσεις. Αν ο κ. Σόιμπλε είχε την ελάχιστη πρόθεση να διευκολύνει την ελληνική κυβέρνηση, το θέμα θα είχε κλείσει με αυτή την επιστολή.
- Αντιθέτως, η διαπραγμάτευση έγινε εξαιρετικά περίπλοκη, αφού το Euro Working Group εισήγαγε στη διαδικασία τεχνικές παραμέτρους, ζητώντας να επιβεβαιώσουν οι Θεσμοί ότι η Ελλάδα, ακόμη και μετά τη χορήγηση του βοηθήματος στους συνταξιούχους, θα επιτύχει πλεόνασμα υψηλότερο από το στόχο του προγράμματος (0,75%, έναντι στόχου 0,50%).
- Η μεταφορά των συζητήσεων από το διακυβερνητικό επίπεδο του Eurogroup και του Euro Working Group στο επίπεδο ελληνικής κυβέρνησης και θεσμών εκφράζονται φόβοι ότι είναι μια καλοστημένη «παγίδα» του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών, με στόχο την καθυστέρηση των διαπραγματεύσεων.
Οι Θεσμοί προτείνουν, ο Σόιμπλε αποφασίζει
Όπως γνωρίζουν καλά όλοι όσοι παρακολουθούν τα τελευταία χρόνια αυτές τις διαπραγματεύσεις, όπου και αν καταλήξουν οι συζητήσεις κυβέρνησης - Θεσμών, τα τεχνοκρατικά συμπεράσματα θα τεθούν και πάλι στο τραπέζι του EWG, αρχικά, και του Eurogroup, στη συνέχεια.
Στο πολιτικό επίπεδο, ακόμη και αν οι Θεσμοί έχουν αποφανθεί ότι η Ελλάδα θα πετύχει χωρίς αμφιβολία τον (υψηλότερο) στόχο για το πλεόνασμα, η γερμανική πλευρά έχει πολλά περιθώρια να σηκώσει ακόμη υψηλότερα τον πήχη δυσκολίας. Για παράδειγμα, μπορεί να αμφισβητήσει τις προβλέψεις των Θεσμών και να ζητήσει να μείνουν «παγωμένα» τα μέτρα για το χρέος ως τον Απρίλιο, όταν θα υπάρχουν τα τελικά στοιχεία για το 2016, επιβεβαιωμένα και από την Eurostat.
Αυτό θα ήταν το εφιαλτικό σενάριο για την κυβέρνηση, καθώς η ενεργοποίηση των μέτρων για το χρέος επηρεάζει καταλυτικά τη συνολική διαπραγμάτευση για τη δεύτερη αξιολόγηση και για τη θέση του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα.
Κερδίζουν χρόνο, περιμένοντας τον Τραμπ
Χωρίς να έχουν ενεργοποιηθεί τα μέτρα, το ΔΝΤ δεν μπορεί να τα περιλάβει στην έκθεση βιωσιμότητας που πρέπει δημοσιεύσει, στο πλαίσιο της διαβούλευσης με βάση το άρθρο IV του κανονισμού του, άρα και ο Β. Σόιμπλε αποφεύγει το «πικρό ποτήρι» μιας έκθεσης - χαστούκι για τους Ευρωπαίους δανειστές, η οποία θα ξεκαθαρίζει ότι, χωρίς να προσδιορισθούν τα μεσοπρόθεσμα μέτρα για το χρέος, αυτό είναι «εξαιρετικά μη βιώσιμο», άρα αποκλείεται και η συνέχιση της παρουσίας του Ταμείου στο ελληνικό πρόγραμμα.
Ίσως αυτό να είχε κατά νου και ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, όταν δήλωνε (στην «Εφημερίδα των Συντακτών) ότι «οι εξαγγελίες του πρωθυπουργού δεν είναι το πραγματικό πρόβλημα σε σχέση με την διαπραγμάτευση. Το πρόβλημα είναι ότι ορισμένα κράτη - μέλη δεν θέλουν να είναι "γενναιόδωρα" με την ρύθμιση του χρέους».
Αν το Ταμείο δεν μπορέσει να εκδώσει την έκθεση βιωσιμότητας μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2017, θα μπορούσε -πολύ βολικά για τον κ. Σόιμπλε...- να επιβεβαιωθεί το σενάριο που ανέπτυξε πρόσφατα το “Spiegel”: να αποφασίσει, δηλαδή, η νέα αμερικανική διοίκηση Τραμπ να αποσύρει την υποστήριξή της για τη συμμετοχή του Ταμείου σε προγράμματα διάσωσης χωρών της ευρωζώνης, ώστε ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών να μπορεί να ισχυρισθεί έναντι των Γερμανών βουλευτών ότι το πρόγραμμα θα πρέπει να συνεχισθεί χωρίς τη συμμετοχή του Ταμείου λόγω ανωτέρας βίας και όχι επειδή έχει κριθεί επίσημα από το ΔΝΤ ότι είναι καταδικασμένο να αποτύχει....