«Τα πανεπιστήμια δεν μπορούν να αναμένουν σημαντική κρατική ενίσχυση», λέει ο ο καθηγητής Θεόδωρος Π. Φορτσάκης, τ. πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών, βουλευτής Επικρατείας της Ν.Δ., συντονιστής της Ομάδας Μορφωτικών Υποθέσεων της Ν.Δ. Προτείνει να θεσπισθούν συνταγματικές διατάξεις που θα ορίζουν προϋποθέσεις για ίδρυση και λειτουργία πανεπιστημίων από το Δημόσιο ή από ιδιώτες.
Μιλώντας στην «Εφ.Συν.» ο πρώην πρυτανης και νυν βουλευτής τόνισεεπίσης ότι πρέπει να περιορισθούν οι πανεπιστημιακές μονάδες στη χώρα μας, και να θεσπιστεί σύστημα πανελλήνιας πιστοποίησης ανά γνωστικό αντικείμενο, το καθένα σε δύο τουλάχιστον επίπεδα, Οι μαθητές θα έχουν πρόσβαση στην πιστοποίηση αυτή κατόπιν επιλογής του φορέα που τους προετοιμάζει (σχολείο ή φροντιστήριο).
Οσον αφορά τα πανεπιστήμια, μαζί με τον δραστικό περιορισμό του αριθμού τους θεωρεί ότι η συνεργασία τους με τον ιδιωτικό τομέα είναι η απάντηση στην πραγματικότητα της υποχρηματοδότησης, η οποία για τα επόμενα χρόνια πρέπει να θεωρείται δεδομένη.
Για τα βασικά προβλήματα της ελληνικής εκπαίδευσης σημειώνει ότι δεν υπάρχει αμφιβολία ότι σήμερα το μεγαλύτερο πρόβλημα της ελληνικής εκπαίδευσης είναι η υποχρηματοδότηση. Το κράτος ξοδεύει για την Παιδεία σε σχέση με το ΑΕΠ σχεδόν τα μισά από τον μέσο όρο του χωρών του ΟΟΣΑ. Ακόμα και με τις περιορισμένες δυνατότητές μας μπορούμε με ανακατανομή των κρατικών δαπανών να δώσουμε στην Παιδεία πολύ περισσότερα.
Το δεύτερο πρόβλημα είναι η μέθοδος διδασκαλίας, που οδηγεί τα παιδιά μας στην αποστήθιση. Το σχολείο δεν τα διδάσκει χρήση μεθόδων και έτσι τους στερεί την ανάπτυξη κριτικής σκέψης. Η αντιμετώπιση του δύσκολου αυτού προβλήματος απαιτεί βαθιές οργανωτικές μεταρρυθμίσεις, αλλά και αλλαγή νοοτροπίας.
Τρίτο πρόβλημα είναι η έλλειψη κατάλληλης υποδομής, διοικητικής, οικονομικής, τεχνικής. Τονίζω ειδικότερα εδώ τη μεγάλη απουσία χρήσης ψηφιακών μέσων, που έχουν αλλού δώσει γένεση σε πραγματική επανάσταση του τρόπου διδασκαλίας. Στην πραγματικότητα, για τα παιδιά μας, που από την προσχολική τους ηλικία είναι πλήρως εξοικειωμένα με την ψηφιακή τεχνολογία, το σχολείο είναι πισωγύρισμα.
Ως αναφορά την αναθεώρηση του Συντάγματος για την απελευθέρωση της Παιδείας σχολιάζει ότι η ανάγκη αναθεώρησης του Συντάγματος για την Παιδεία προκύπτει κυρίως από τον σημερινό περιορισμό που απαιτεί η ανώτατη εκπαίδευση να παρέχεται αποκλειστικά από νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, δηλαδή από κρατικά πανεπιστήμια (άρθρο 16, παρ. 5, εδ. α').
Και όμως η Παιδεία, ως αγαθό και ως δικαίωμα, προστατεύεται από το Σύνταγμα κατά τρόπο ενιαίο, δηλαδή τόσο ως προς τη δημόσια έκφανσή της όσο και ως προς την ιδιωτική. Η πρόβλεψη για αποκλειστικά κρατικά πανεπιστήμια αντιφάσκει προς αυτή την ευρεία συνταγματική κατοχύρωση της Παιδείας.
Για να υπερβούμε τη στείρα ιδεολογική αντιπαράθεση για την αναθεώρηση αυτή, προτείνω να προβλέψει το Σύνταγμα τη δημιουργία μιας νέας κατηγορίας νομικού προσώπου, του «πανεπιστημιακού νομικού προσώπου», τις προϋποθέσεις της ίδρυσης και λειτουργίας του οποίου θα ρυθμίζει ο νόμος.
Οποιος πληροί τις προϋποθέσεις αυτές, Δημόσιο ή ιδιώτης, θα μπορεί να ιδρύει πανεπιστήμιο. Ετσι, αφού ο νόμος θα καθορίζει πια τι είναι πανεπιστήμιο, δεν θα έχουμε ούτε δημόσια ψευδο-πανεπιστήμια, όπως μερικά που λειτουργούν χωρίς καμία υποδομή, ούτε ιδιωτικά ψευδο-πανεπιστήμια, όπως μερικά που λειτουργούν σε διαμερίσματα πολυκατοικιών.