Πρόσθετους φόρους, τσουχτερά πρόστιμα και γραφειοκρατία επιβάλλονται στους ιδιοκτήτες ακινήτων που δραστηριοποιούνται στις βραχυχρόνιες μισθώσεις, με το πακέτο των αλλαγών που προωθεί η κυβέρνηση και θα είναι άμεσης εφαρμογής.
Υπό την πίεση των ξενοδόχων οι μισθώσεις τύπου Airbnb έχουν μπει στο στόχαστρο του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, το οποίο αλλάζει το φορολογικό καθεστώς ενώ συγχρόνως η ΑΑΔΕ στήνει ηλεκτρονικά δόκανα στις βραχυχρόνιες μισθώσεις.
Οι αλλαγές που επέρχονται είναι σημαντικές και επηρεάζουν περίπου 107.000 ιδιοκτήτες ακινήτων που ήδη δραστηριοποιούνται στον χώρο νόμιμα, καθώς και εκείνους που ενοικιάζουν κρυφά διαμερίσματα, εφόσον τους εντοπίσει η Εφορία.
Ακόμη, οι αλλαγές αφορούν φυσικά και όσους σχεδιάζουν να μπουν στην «αγορά» των βραχυχρόνιων μισθώσεων, καθώς ανάλογα με τα ακίνητα που θα εκμεταλλευτούν, μπορεί να υποχρεωθούν να γίνουν επιτηδευματίες για την εφορία, κάνοντας έναρξη εργασιών, αποδίδοντας ΦΠΑ και γενικά να λειτουργούν (λογιστικά) όπως οι επιτηδευματίες αφού θα τηρούν βιβλία της εφορίας.
Όλες οι αλλαγές
Πιο αναλυτικά, οι παρεμβάσεις που έχει δρομολογήσει η κυβέρνηση είναι οι ακόλουθες:
- Η δημιουργία νέου Κωδικού Αριθμού Δραστηριότητας (ΚΑΔ) ειδικά για Βραχυχρόνια Μίσθωση. Έτσι, όλα τα νομικά πρόσωπα και τα φυσικά που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα βραχυχρόνιας μίσθωσης θα υποχρεούνται σε έναρξη ή προσθήκη δραστηριότητας με βάση τον νέο ΚΑΔ.
- Η υποχρέωση έναρξης επιχειρηματικής δραστηριότητας για φυσικά πρόσωπα που διαθέτουν σε ψηφιακή πλατφόρμα τρία ή περισσότερα προς εκμίσθωση/υπεκμίσθωση για σκοπούς βραχυχρόνιας μίσθωσης. Με την συγκεκριμένη παρέμβαση οι ιδιώτες που αναρτούν προς μίσθωση (ή υπεκμίσθωση) τρία ή περισσότερα ακίνητα σε ψηφιακή πλατφόρμα, θα καθίστανται επιχειρήσεις (ατομική ή νομικό πρόσωπο) και θα υποχρεούνται σε έναρξη όπως υποχρεούνται ήδη τα νομικά πρόσωπα που ασκούν την συγκεκριμένη δραστηριότητα, (με ανάλογες ασφαλιστικές εισφορές, τέλος επιτηδεύματος και ΦΠΑ από το πρώτο ακίνητο).
- Τροποποίηση ορισμού της Βραχυχρόνιας Μίσθωσης: Βραχυχρόνια μίσθωση θα ορίζεται η μίσθωση ή υπεκμίσθωση για συγκεκριμένη χρονική διάρκεια, μικρότερη των 60 ημερών, ακινήτου που είναι αναρτημένο σε ψηφιακή πλατφόρμα και εφόσον δεν παρέχονται άλλες υπηρεσίες πλην της διαμονής και της παροχής κλινοσκεπασμάτων.
- Σε περίπτωση που το σύνολο των διαμερισμάτων πολυκατοικίας ή συγκροτήματος κατοικιών διατίθεται προς βραχυχρόνια μίσθωση, θα θεωρείται τουριστικό κατάλυμα, το οποίο θα πρέπει να διαθέτει την αντίστοιχη αδειοδότηση.
- Για τους εκμισθωτές/ υπεκμισθωτές νομικά πρόσωπα/ατομικές επιχειρήσεις με ΚΑΔ βραχυχρόνιας μίσθωσης, το εισόδημα από βραχυχρόνιες μισθώσεις ακινήτων θα υπόκειται σε ΦΠΑ, σε τέλος Παρεπιδημούντων και σε τέλος αντιμετώπισης των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής που αντικαθιστά το φόρο διαμονής.
Το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών διευκρινίζει ότι η έναρξη δραστηριότητας και η επιβολή ΦΠΑ δεν σημαίνει μόνο επιβαρύνσεις για τους ιδιοκτήτες, αλλά και πολύ σημαντικά οφέλη, που είναι κυρίως ότι οι δαπάνες για τις προμήθειες της πλατφόρμας, τον καθαρισμό, την συντήρηση, τη διαχείριση, κλπ. του ακινήτου θα μπορούν να εκπίπτουν από το φορολογητέο εισόδημα.
Επίσης στην περίπτωση των εταιρειών ο φορολογικός συντελεστής είναι χαμηλότερος σε σχέση με (από ένα εισόδημα και πάνω) την κλίμακα των ενοικίων.
Το νέο τέλος που αντικαθιστά το φόρο διαμονής, θα ισχύει και για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις των εκμισθωτών/υπεκμισθωτών φυσικών προσώπων (ιδιωτών) με ένα ή δύο ακίνητα.
Οι νέες επιβαρύνσεις των καταλυμάτων
Πιο τσουχτερά πρόστιμα
Παράλληλα καθίστανται αυστηρότερα τα πρόστιμα για τους παραβάτες. Η ΑΑΔΕ θα εντατικοποιήσει τους ελέγχους με βάση τα δεδομένα των ηλεκτρονικών πλατφορμών Airbnb, Booking.com και Expedia Group/VRBO ενώ προβλέπονται η επιβολή κυρώσεων στις περιπτώσεις φοροδιαφυγής ή παροχής επιπρόσθετων υπηρεσιών πλην της διαμονής και της παροχής κλινοσκεπασμάτων.
Ακόμη, σε περίπτωση μη εγγραφής στο Μητρώο Ακινήτων Βραχυχρόνιας Μίσθωσης, αυστηροποιείται το πρόστιμο και ορίζεται, ανά χρήση, σε 50%, των ακαθαρίστων εσόδων του τελευταίου φορολογικού έτους και κατ’ ελάχιστο 5.000 ευρώ, το οποίο σε περίπτωση υποτροπής στην επόμενη χρήση θα διπλασιάζεται.
Σήμερα το πρόστιμο είναι οριζόντιο και ανέρχεται σε 5.000 ευρώ, το οποίο διπλασιάζεται ή τετραπλασιάζεται σε περιπτώσεις υποτροπής.
Πόσοι την «πληρώνουν»
Σημειώνεται ότι στο Μητρώο Ακινήτων Βραχυχρόνιας Διαμονής της ΑΑΔΕ είναι καταχωρημένα 168.819 ακίνητα που ανήκουν σε 107.719 ΑΦΜ (νομικά και φυσικά πρόσωπα). Από αυτά:
- Τα 27.367 ακίνητα ανήκουν σε 5.297 νομικά πρόσωπα
- Τα 141.452 ακίνητα ανήκουν σε 102.422 φυσικά πρόσωπα.
- Έως 2 ακίνητα έχουν 94.982 φυσικά πρόσωπα (92,7% των φυσικών προσώπων).
- Τρία ή περισσότερα ακίνητα έχουν 7.440 φυσικά πρόσωπα και αντιστοιχούν σε 30.329 ακίνητα.
- 4.100 φυσικά πρόσωπα έχουν από τρία ακίνητα.
- 1.687 φυσικά πρόσωπα έχουν τέσσερα ακίνητα.
Το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών εκτιμά πως συνολικά θα κληθούν να καταβάλουν ΦΠΑ και τέλος παρεπιδημούντων 7.440 φυσικά πρόσωπα και 5.297 νομικά πρόσωπα με 57.696 ακίνητα (το 34,2% των ακινήτων), εκτός εάν επιλέξουν μέρος αυτών να τα μετατρέψουν σε μακροχρόνια μίσθωση.