«Το πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε με τους μη νόμιμους τίτλους σπουδών που πιστοποιούν επαγγελματική επάρκεια είναι ένα πρόβλημα που δεν δημιούργησε η σημερινή κυβέρνηση. Έχει δημιουργηθεί εδώ και 15-20 χρόνια... Το κληρονομήσαμε και είμαστε διατεθειμένοι να δώσουμε λύση», δηλώνει σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο υπουργός Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, Νίκος Φίλης, και επιρρίπτει ευθύνες στον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης ότι, ενώ το γνώριζε και ο ίδιος όταν ήταν υπουργός, δεν έκανε κάτι. «Είναι γνωστό και όταν ήταν υπουργός Δημόσιας Διοίκησης ο κ. Μητσοτάκης, το γνώριζε το θέμα αυτό. Υπήρχε νομοθετική πρόβλεψη από την εποχή της ΝΔ, που δεν εφαρμόστηκε, ούτε από τη ΝΔ, ούτε από το ΠΑΣΟΚ. Το έβαλαν κάτω από το χαλί. Εμείς, δεν το βάζουμε κάτω από το χαλί. Το αντιμετωπίζουμε στο πλαίσιο της νομιμότητας, χωρίς αγριότητες και λαϊκισμούς», τονίζει χαρακτηριστικά.
Ο κ. Φίλης αναφερόμενος στο νόμο της Μαριέτας Γιαννάκου, όταν ήταν υπουργός Παιδείας (ν.3577/2007 -Α΄ 130), σημειώνει: «Παρόλο που υπήρξε πρόβλεψη της κ. Γιαννάκου με νόμο, δεν υλοποιήθηκε αυτός ο νόμος από τις μετέπειτα κυβερνήσεις. Συνεπώς, είμαστε αναγκασμένοι να λειτουργήσουμε με βάση τη νομιμότητα -σύμφωνα με τον συγκεκριμένο νόμο- και να προχωρήσουμε στη διαδικασία αυτή». Απαντώντας, σε ερώτηση σχετικά με πρόβλεψη των πειθαρχικών διατάξεων του υπαλληλικού κώδικα, ακόμη και για απόλυση, σε περίπτωση πλαστού πτυχίου, ο υπουργός Παιδείας αναφέρει: «Αν υπάρχει πλαστό πτυχίο και διαπιστωθεί με βάση τη διαδικασία που υπάρχει, διαπιστωθεί ονομαστικά όμως, και υπάρξει καταλογισμός προσωπικός, βεβαίως θα ισχύσουν οι διαδικασίες αυτές».
Μιλώντας για τα επόμενα βήματα του υπουργείου, καθώς ολοκληρώνεται ο διάλογος για την Παιδεία, ο κ Φίλης εξηγεί: «Υπάρχουν προτάσεις που πρέπει να ιεραρχηθούν με βάση τις δυνατότητες, και τις θεσμικές και τις οικονομικές. Ευθύνη του υπουργείου είναι να αξιοποιήσει αυτό το υλικό προκειμένου να γίνουν βήματα για το14χρονο υποχρεωτικό σχολείο και για τη διαμόρφωση του ενιαίου χώρου έρευνας και τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Υπάρχουν πολλά ζητήματα αλλαγών, για παράδειγμα το θέμα της επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών, αλλά και της εκπαίδευσης των πτυχιούχων των πανεπιστημιακών σχολών για να γίνουν εκπαιδευτικοί. Είναι ζητήματα κεντρικά στον προβληματισμό μας. Επίσης, η απόδοση μεγαλύτερης αυτονομίας στη λειτουργία των σχολικών μονάδων. Να σταματήσει να λειτουργεί όπως τόσα χρόνια το εκπαιδευτικό σύστημα -είναι ένα πολύ συγκεντρωτικό σύστημα. Δείχνουμε εμπιστοσύνη, και θα δείξουμε ακόμη περισσότερη, στο σύλλογο των καθηγητών και στην αποκεντρωμένη λειτουργία του εκπαιδευτικού συστήματος, διασφαλίζοντας, βεβαίως, τους όρους της ισοτιμίας, κάτι που σημαίνει ότι το ενδιαφέρον του κράτους για την οικονομική στήριξη της εκπαίδευσης πρέπει να είναι αμείωτο και αυξανόμενο».
Για τα μεταπτυχιακά στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, ο κ Φίλης παρατηρεί πως «αυτό που συμβαίνει σήμερα, κάθε τμήμα μόνο του να εξαγγέλλει την ίδρυση ενός μεταπτυχιακού, πολλές φορές χωρίς να υπάρχει μια τεκμηρίωση επιστημονική και με προφανή σκοπιμότητα οικονομική, δεν μπορεί να συνεχιστεί. Πρέπει να υπάρξει ένα ενιαίο σύστημα για τα μεταπτυχιακά σε όλα τα πανεπιστήμια».
Σημαντικά θέματα για το υπουργείο είναι εκείνα που αφορούν «στην ανασυγκρότηση του σχολείου, και του νηπιαγωγείου και το δημοτικού. Δεν θα νομοθετήσουμε το καλοκαίρι. Αλλά, ήδη, έχουμε προχωρήσει σε θέματα, όπως το ολοήμερο και το νηπιαγωγείο. Θα υπάρξουν αλλαγές που αφορούν στο περιεχόμενο των μαθημάτων και ήδη το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής, προχωρεί σε αυτή την αναδιοργάνωση ορισμένων τομέων μαθημάτων και εκπαίδευσης». Ο κ. Φίλης στάθηκε ιδιαίτερα στον τομέα της υγείας, που, όπως είπε, «είναι ένας τομέας που δεν έχει κατάλληλα αξιοποιηθεί στο χώρο της εκπαίδευσης. Όλα αυτά τα ζητήματα είτε αφορούν τη σεξουαλική ενημέρωση, είτε τα θέματα της διατροφής, είτε τα ναρκωτικά, είτε τον εθισμό από διάφορες πηγές, όπως είναι οι ψηφιακές, είτε το μπούλινγκ . Όλα αυτά τα ζητήματα δεν πρέπει να είναι περιφερειακές νύξεις στο πρόγραμμα σπουδών των σχολείων. Πρέπει να είναι οργανικά στοιχεία του προγράμματος διδασκαλίας και η συζήτηση που κάνουμε είναι πώς θα εντάξουμε τέτοια θέματα στο πλαίσιο συνολικά της σχολικής ζωής».
Για το θέμα των προσλήψεων εκπαιδευτικών ο κ Φίλης επιμένει: «Τώρα που τελείωσε η αξιολόγηση και μπαίνουμε σε έναν ορίζοντα δυνατοτήτων να βγούμε από την κρίση, στο ξέφωτο της ανάπτυξης, είναι προφανές ότι θα πάρουμε πρωτοβουλίες. Είναι δέσμευση της κυβέρνησης, τρεις τομείς, όπως είναι η Υγεία, η Παιδεία, και η Κοινωνική Αλληλεγγύη, να ενισχυθούν οικονομικά. Είναι εξαγγελία και τοποθέτηση μας. Θα γίνουν διορισμοί». «Εάν δεν υπήρχε σήμερα η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και εφαρμοζόταν το μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα της κυβέρνησης Σαμαρά-Βενιζέλου, τότε θα είχαμε 1,9% του ΑΕΠ δαπάνες δημόσιες για την εκπαίδευση, ενώ τώρα έχουμε 2,8 και θα αυξηθεί», υπογραμμίζει.
Αναφερόμενος στον χρονικό ορίζοντα των προσλήψεων και στη διαδικασία που θα ακολουθηθεί, ο υπουργός Παιδείας λέει: « Και επειδή δεν μπορούν να γίνουν φέτος διορισμοί -καθώς υπάρχει ένα σύστημα ΑΣΕΠ και πρέπει να ολοκληρώσει αυτή τη διαδικασία- όλα τα κενά θα καλυφθούν με χιλιάδες αναπληρωτές σε όλη την Ελλάδα, για ένα σχολείο που διασφαλίζει τις εκπαιδευτικές ισότητες στα παιδιά και δεν θα είναι σχολεία πολλών ταχυτήτων. Το σημαντικότερο είναι ότι τα σχολεία θα λειτουργήσουν με εκπαιδευτικούς και βιβλία από την πρώτη μέρα της νέας σχολικής χρονιάς. Αυτός είναι ο στόχος μας. Του χρόνου, όμως, πρέπει να έχουμε χιλιάδες διορισμούς, μαζικούς διορισμούς. Η διαδικασία θα ξεκινήσει από το φθινόπωρο, δηλαδή με ποιο σύστημα θα γίνει η διαδικασία διορισμού των μόνιμων εκπαιδευτικών. Είναι προφανές ότι σε αυτή τη διαδικασία πρέπει να λάβουμε σοβαρά υπόψη το γεγονός ότι μερικές χιλιάδες αναπληρωτές επί χρόνια προσφέρουν έργο υπό το καθεστώς των μονίμων και παγίων αναγκών της εκπαίδευσης. Αν δεν υπήρχαν αυτοί το σχολείο δεν θα λειτουργούσε, άρα πρέπει να το λάβουμε σοβαρά υπόψη μας στη διαδικασία των διορισμών των νέων εκπαιδευτικών».
Για την εκπαίδευση των παιδιών μεταναστών και προσφύγων στην Ελλάδα ο κ. Φίλης λέει: «Υπολογίζουμε ότι είναι γύρω στις 20 με 23 χιλιάδες παιδιά, για τα οποία θα χρειαστεί να υπάρξει μια προσπάθεια ψυχοκοινωνικής, αλλά και εκπαιδευτικής ένταξής τους στη χώρα μας. Γίνονται κάποιες τέτοιες δραστηριότητες σε όλους τους χώρους φιλοξενίας. Προφανώς, μετά θα προχωρήσουμε στο σύστημα της ένταξής τους, υπό προϋποθέσεις και με ενισχυτική διδασκαλία, σύστημα οικείο από τη δεκαετία του 1990 και του 2000. Δεν θέλουμε γκέτο, θέλουμε τα παιδιά, όσο μείνουν στην Ελλάδα, να μάθουν ελληνικά, να μάθουν άλλες ξένες γλώσσες, και κυρίως να αποκτήσουν παρέες και μια συνείδηση ότι είναι σε μια χώρα που τους υποδέχθηκε και συνεχίζει να τους φιλοξενεί».
Απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με το πρόσφατο Eurogroup, o υπουργός Παιδείας, απαντά: «Είναι λάθος να μιλούμε με όρους success story. Αφορά άλλη κυβέρνηση και όχι τη δική μας» και συμπληρώνει: «Εμείς λέμε ότι στη βάση της δέσμευσης που είχαμε τον Αύγουστο προς τους πιστωτές, και ξέρετε υπό ποιες συνθήκες υπήρξε αυτή η δέσμευση, στη βάση της εντολής που δόθηκε από τον ελληνικό λαό τον Σεπτέμβριο -γιατί εμείς δεν κλέψαμε την ψήφο του λαού, ξαναπήγαμε στο λαό και είπαμε αυτά δεν μπορέσαμε να τα καταφέρουμε, αυτά καταφέραμε, δώστε μας εντολή να συνεχίσουμε- ολοκληρώσαμε αυτή τη διαδικασία. Είναι μια συμφωνία που δίνει δυνατότητες να βγούμε από την κρίση, και λόγω της ρύθμισης του χρέους, αλλά και λόγω του ότι θα πέσουν χρήματα στην ελληνική αγορά για να κινηθεί η πραγματική οικονομία».
«Πολλά από τα μέτρα που αναγκαστήκαμε να νομοθετήσουμε, έχουν υφεσιακό χαρακτήρα, υπάρχει, όμως, ένα αντιστάθμισμα που μπορεί να ανατρέψει αυτή την πορεία, και είναι η χρηματοδότηση της ελληνικής οικονομίας με φτηνότερο χρήμα πια από την ΕΚΤ, τα ΕΣΠΑ, το πακέτο Γιουνκέρ, καθώς, επίσης, και η δυνατότητα ξένων επενδυτών να κάνουν επενδύσεις πια στην Ελλάδα με συμφέροντες για αυτούς όρους», καταλήγει ο κ Φίλης.