Την εύκολη συνταγή για την οικονομική ανάκαμψη, που έχουν υιοθετήσει και στο παρελθόν οι ελληνικές κυβερνήσεις ως ανατπυξιακό μοντέλο, επιλέγει η κυβέρνηση και για την περίοδο μετά την πανδημία του κορονοϊού, δίνοντας στους μεγάλους κατασκευαστικούς ομίλους υποσχέσεις για γρήγορη ενεργοποίηση μεγάλων έργων, ενώ «κλείνει το μάτι» και για πιο «χαλαρές» διαδικασίες δημοπράτησης, με τη δέσμευση ότι θα τροποποιήσει το σχετικό θεσμικό πλαίσιο που καθιέρωσε η προηγούμενη κυβέρνηση.
Ενώ το μεγαλύτερο μέρος των παραγωγικών κλάδων δοκιμάζεται σκληρά από τα περιοριστικά μέτρα της πανδημίας, η κυβέρνηση δεν φαίνεται να έχει καταλήξει σε κάποιο σχέδιο στοχευμένης ενίσχυσής τους με δημοσιονομικά μέτρα, παροχές ρευστότητας ή θεσμικές μεταρρυθμίσεις και καταλήγει στην εύκολη λύση του... τσιμέντο να γίνει. Ένα επιχείρημα υπέρ της κατά προτεραιότητα υποστήριξης του κατασκευαστικού κλάδου είναι ότι τα έργα αυτής της κατηγορίας έχουν υψηλό πολλαπλασιαστή ανάπτυξης, καθώς δημιουργούν εισοδήματα σε πολλούς επιμέρους κλάδους επιχειρήσεων και κατηγορίες εργαζομένων.
Αξίζει να σημειωθεί ότι και χθες, όπως έχει κάνει κατ' επανάληψη χωρίς να εισακουσθεί από τις κυβερνήσεις, το ΙΟΒΕ υπογράμμισε την ανάγκη να προχωρήσει άμεσα ο παραγωγικός μετασχηματισμός της οικονομίας, με έμφαση στη μεταποίηση και τις εξαγωγές αγαθών. Ως τώρα, όμως, η κυβέρνηση δεν έχει εκπονήσει τέτοια σχέδια για την μετά την πανδημία εποχή, αλλά ανακυκλώνει τις παλιές συνταγές της ανάπτυξης με μεγάλα έργα.
Σε τηλεδιάσκεψη που είχε χθες ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, με τους επικεφαλής των πέντε μεγάλων κατασκευαστικών ομίλων (ΕΛΛΑΚΤΩΡ, ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, ΑΒΑΞ, Μυτιληναίος, Intrakat) παρουσίασε το σχέδιο εκκίνησης πολλών μεγάλων έργων μετά την κρίση, τονίζοντας ότι θα γίνουν οι απαιτούμενες αλλαγές στο θεσμικό πλαίσιο, που θα συντομεύσουν τους χρόνους ανάμεσα στη δημοπράτηση και την ανάθεση συμβάσεων. Όπως έχει δηλώσει ο υπουργός Υποδομών, Κώστας Καραμανλής, στόχος είναι να αλλάξει το θεσμικό πλαίσιο για να προωθηθούν έργα προϋπολογισμού 13 δισ. ευρώ.
Η υπόσχεση για αλλαγή του θεσμικού πλαισίου έχει ως στόχευση το νόμο 4412/2016 που είχε εγκριθεί από την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ και βρίσκεται σταθερά στο στόχαστρο επικρίσεων από τον κλάδο των κατασκευών, επειδή θεωρείται ότι έχει προκαλέσει καθυστερήσεις στους διαγωνισμούς και τις αναθέσεις συμβάσεων. Στον αντίποδα, βέβαια, οι υποστηρικτές του νόμου λένε ότι καθιέρωσε πιο διαφανείς διαδικασίες και ασφαλιστικές δικλίδες για τη διαχείριση των εθνικών και κοινοτικών πόρων.
Ο πρωθυπουργός, εξάλλου, παρενέβη προσωπικά πριν από λίγες ημέρες για να φέρει «ανακωχή» ανάμεσα στις κοινοπραξίες υπό τις Άκτωρ και Άβαξ, οι οποίες «κονταροχτυπιούνται» για το μεγάλο έργο της γραμμής 4 του Μετρό, προϋπολογισμού 1,7 δισ. ευρώ, που θα προσφέρει και μια πολύ υψηλή προκαταβολή στον ανάδοχο.
Παρά το γεγονός ότι έγιναν δεκτές οι προσφυγές και των δύο υποψηφίων κατά της τεχνικής αξιολόγησης των προσφορών, η κυβέρνηση θέλει να αποφύγει την επαναπροκήρυξη του διαγωνισμού, ζητώντας από τις δύο πλευρές να δεσμευθούν ότι δεν θα υποβάλλουν νέες προσφυγές αν γίνει διόρθωση από την Αττικό Μετρό της διαδικασίας τεχνικής αξιολόγησης προσφορών. Προς το παρόν δεν είναι σαφές αν αυτή η ανακωχή θα επιτευχθεί, ώστε να προχωρήσει αυτό το έργο.
