Επιχειρώντας μια «αποκρυπτογράφηση» της συμφωνίας της Μάλτας, το βασικό συμπέρασμα που προκύπτει ότι ο τελικός λογαριασμός αποδεικνύεται βαρύς για την κυβέρνηση. Τα θέλω των δανειστών, αναφορικά με τις μειώσεις στις συντάξεις και στο αφορολόγητο, τελικώς επικράτησαν, ενώ από την πλευρά του το Μαξίμου κατήγαγε μικρές «νίκες» στα Εργασιακά, εκεί όπου τελικώς δεν θα υπάρξει αύξηση του ορίου των ομαδικών απολύσεων, ενώ παράλληλα τροχοδρομείται-βάση της χθεσινής συμφωνίας- η σταδιακή επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων μαζί με την επεκτασιμότητα.
Επιπρόσθετη αποσαφήνιση απαιτείται και ενδεχομένως να γίνει το αμέσως επόμενο διάστημα, για το πώς τελικώς μπορούν να εφαρμοστούν τα αντισταθμιστικά μέτρα, αν και οι πρώτες σοβαρές «ενδείξεις» επιβεβαιώνουν ότι η Αθήνα θα πρέπει να σημειώσει ένα μικρό δημοσιονομικό θαύμα για να τα υλοποιήσει.
Οι περικοπές σε συντάξεις και αφορολόγητο
Ο βασικός «κορμός της συμφωνίας που επετεύχθη στο Eurogroup της Μάλτας, σχετίζεται με το πακέτο μέτρων, δημοσιονομικού αποτελέσματος 2%, που θα ληφθεί την διετία 2019-2020. Σε πρώτη φάση, το 2019, θα νομοθετηθούν μέτρα 1,8 δισ.ευρώ (1% του ΑΕΠ), που θα έχουν άμεσο αντίκτυπο στις κύριες αλλά και στις επικουρικές συντάξεις, ακόμα και για συνταξιούχους που λαμβάνουν κάτω από 1.000 ευρώ. Σε κάθε περίπτωση, οι μειώσεις όπως απαίτησαν και τελικά πέτυχαν οι Θεσμοί, θα γίνουν εφάπαξ και όχι σταδιακά. Σημαντικό «συστατικό» αποτελεί το γεγονός ότι οι περικοπές δεν θα αφορούν αποκλειστικά την κατάργηση της λεγόμενης προσωπικής διαφοράς στις κύριες συντάξεις, αλλά θα αφορούν και τις επικουρικές. Η κυβέρνηση «διαρρέει» σενάρια, που κάνουν λόγο για επιβολή πλαφόν 20%-25% στις μειώσεις στις συντάξεις, ωστόσο αυτό μένει να φανεί και στην πράξη.
Αναφορικά με το αφορολόγητο, θα υποχωρήσει το 2020 κάτω από τις 6.000 ευρώ, από τις 8.636 που είναι σήμερα. Ωστόσο η χθεσινή συμφωνία αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο εφαρμογής του εν λόγω μέτρου, από το 2019! Αυτό θα γίνει στην περίπτωση που η Αθήνα δεν «πιάσει» τον δημοσιονομικό στόχο του 3,5% το 2018, με συνέπεια το μέτρο του αφορολόγητου να συνδυαστεί με το ψαλίδισμα τις συντάξεις, που ούτε ή άλλως έχει προγραμματιστεί να πραγματοποιηθεί το 2019.
Ικανοποίηση για Εργασιακά
Στα εργασιακά, η ελληνική πλευρά μπορεί δικαίως να δηλώνει ικανοποιημένη από τελική έκβαση των διαπραγματεύσεων, που «αποτυπώθηκαν» στη χθεσινή συμφωνία της Mάλτας. Η μη αύξηση του ορίου των ομαδικών απολύσεων, που αποτελούσε εξ΄ αρχής «κόκκινη γραμμή» για το υπουργείο Εργασίας, δεν ξεπεράστηκε τελικώς, ενώ παράλληλα αποφεύχθηκε και η νομοθέτηση του lock out. Επιπρόσθετα πεδίο «νίκης» μπορεί να χαρακτηριστεί και η περίπτωση των συλλογικών συμβάσεων, που η ελληνική πλευρά είναι αναγάγει σε ύψιστο ζήτημα. Αυτό που προκύπτει από την χθεσινή συμφωνία είναι ότι από τον Σεπτέμβριο του 2018, οι συλλογικές διαπραγματεύσεις θα επανέλθουν σε καθεστώς «κανονικότητας», μαζί με την επεκτασιμότητα και την δυνατότητα οι μισθοί να ρυθμίζονται με βάση την ευνοϊκότερη ρύθμιση του κάθε κλάδου .
Τι θα ισχύσει με τα αντίμετρα
Θολό παραμένει το τοπίο σχετικά με τον τρόπο εφαρμογής των αντισταθμιστικών μέτρων. Στη ανάλυσή της συμφωνίας, ο πρόεδρος του Eurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ, δήλωσε ότι η Αθήνα θα εφαρμόσει τα μέτρα αν υπερβεί το στόχο για τα πρωτογενή πλεονάσματα (3,5%). Αρα, πρακτικά, χώρα μας, για να ενεργοποιήσει και τα αντισταθμιστικά μέτρα ύψους 1% του ΑΕΠ το 2019, θα πρέπει να πετύχει πλεόνασμα 4,5% ή τουλάχιστον να πείσει άπαντες τους Θεσμούς ότι-βάση αριθμών και προβλέψεω-μπορεί να το κάνει.
Διαφορετική ήταν η προσέγγιση του υπουργού Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτου, ο οποίος υποστήριξε ότι μέτρα και αντίμετρα θα είναι ισόποσα και θα ενεργοποιηθούν σταδιακά από το 2019 . Δηλαδή θα υπάρξουν αντισταθμιστικά μέτρα 1% το 2019 και 1% του ΑΕΠ το 2020.
Αναφορικά με τα αντίμετρα χωρίζονται σε δύο τομείς, το πρώτο με εφαρμογή το 2019 και το δεύτερο το 2020. Αμφότεροι είναι δημοσιονομικής προσαρμογής 1% του ΑΕΠ (1,8 δισ.ευρώ).
Ειδικότερα περιλαμβάνουν:
- Μείωση της συμμετοχής στα φάρμακα για τους συνταξιούχους
- Επιδότηση 150.000 παιδιών για την παρακολούθηση παιδικών σταθμών
- Διπλασιασμός των σχολικών γευμάτων που δίνονται σε σχολεία
- Αύξηση των επιδομάτων ενοικίου για τα πολύ χαμηλά εισοδηματικά στρώματα .
- Μείωση του πρώτου συντελεστή στα φυσικά πρόσωπα από το 22% στο 20%
- Μείωση του φόρου στις επιχειρήσεις από το 29% σήμερα στο 26%
-Μικρή μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά περίπου 200 εκατ. ευρώ που θα επιτρέψει σε νοικοκυριά κοντά στο όριο της φτώχειας να απαλλαγούν από το φόρο .
- Επανεξέταση των ασφαλιστικών εισφορών για ελεύθερους επαγγελματίες .