Ενώ η Ευρώπη βρίσκεται υπό καθεστώς ενεργειακής «αιχμαλωσίας» από τη Ρωσία, προκαλώντας τεράστια ανησυχία και αβεβαιότητα στις ευρωπαϊκές χώρες αλλά και στις αγορές, το Eurogroup στέλνει μήνυμα δημοσιονομικής πειθαρχίας προς τις κυβερνήσεις.
Δραστικός περιορισμός των οριζόντων μέτρων στήριξης και στόχευση μόνο στις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, φρένο στις δαπάνες και υιοθέτηση δημοσιονομικών πολιτικών που δεν θα εκτροχιάζουν το χρέος και τα ελλείμματα, καθώς και αποκλεισμό νέων μειώσεων στους φόρους καυσίμων, είναι η «συνταγή» που κατέληξαν οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης στο χθεσινό συμβούλιο.
Στο κοινό ανακοινωθέν που εκδόθηκε μετά το τέλος του συμβουλίου, δίνεται το στίγμα, καθώς γίνεται λόγος για προσεκτικό σχεδιασμό της δημοσιονομικής πολιτικής, ενόψει και του 2023. Αυτό σημαίνει, σύμφωνα με το Eurogroup, πώς οι χώρες της Ευρωζώνης πρέπει να αφήσουν κατά μέρους την πολιτική εφαρμογής οριζόντιων παρεμβάσεων και θετικών μέτρων και η στόχευση αναφορικά με τη περαιτέρω στήριξη, να σχετίζεται αποκλειστικά με τις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες.
«Το Eurogroup θεωρεί ότι η υποστήριξη της συνολικής ζήτησης μέσω δημοσιονομικών πολιτικών το 2023 δεν είναι δικαιολογημένη, αλλά αντίθετα η εστίαση θα πρέπει να δοθεί στην προστασία των πιο ευάλωτων, διατηρώντας παράλληλα την ευελιξία προσαρμογής, εάν απαιτείται», αναφέρεται χαρακτηριστικά
Δεύτερον, το Eurogroup συστήνει εν είδει οδηγίας αλλά με ισχυρή τη χροιά της… εντολής, την περικοπή των δαπανών προκειμένου να διασφαλιστεί η δημοσιονομική ισορροπία. «Οι δημοσιονομικές πολιτικές σε όλες τις χώρες θα πρέπει να στοχεύουν στη διατήρηση της βιωσιμότητας του χρέους, καθώς και στην αύξηση του αναπτυξιακού δυναμικού με βιώσιμο τρόπο για την ενίσχυση της ανάκαμψης, διευκολύνοντας έτσι επίσης το έργο της νομισματικής πολιτικής να διασφαλίζει τη σταθερότητα των τιμών χωρίς να προσθέτει πληθωριστικές πιέσεις», υπογραμμίζεται στο ανακοινωθέν, στο οποίο συμπληρώνεται το εξής: «Οι δημοσιονομικές πολιτικές θα πρέπει να συνεχίσουν να διαφοροποιούνται κατάλληλα ανάλογα με την οικονομική και δημοσιονομική κατάσταση των κρατών μελών, συμπεριλαμβανομένης της έκθεσής τους στην κρίση και της εισροής εκτοπισθέντων από την Ουκρανία».
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον και συνάμα βαρύνουσα σημασία έχει το γεγονός ότι το Eurogroup στέλνει σήμα για απόσυρση των μειώσεων φόρων στα καύσιμα, που είχε εφαρμοστεί σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες, όχι όμως και στην Ελλάδα. «Τα ευρείας βάσης δημοσιονομικά μέτρα, όπως οι γενικές μειώσεις των φόρων και των ειδικών φόρων κατανάλωσης, είχαν ως στόχο να μετριάσουν τον αντίκτυπο της ραγδαίας αύξησης των τιμών της ενέργειας σε εθνικό επίπεδο, αλλά αυτά θα πρέπει να είναι προσωρινά και να προσαρμόζονται ολοένα και περισσότερο προς στόχευση των πιο ευάλωτων», επισημαίνει το Eurogroup.
Καλεί, μάλιστα, τις χώρες να συνεχίσουν τις εισοδηματικές ενισχύσεις όπως αυτές που εφαρμόζει η Ελλάδα (Power Pass, Fuel Pass. «Τα εισοδηματικά μέτρα εισοδήματος είναι, καταρχήν, προτιμότερα» από τα επιδότηση της τιμής και της κατανάλωσης πανάκριβων καυσίμων» σημειώνει χαρακτηριστικά.
Η κατάσταση θα επανεκτιμηθεί...
Για δημιουργία κοινού ευρωπαϊκού πλαισίου προκειμένου να αντιμετωπιστεί η ενεργειακή κρίση και ο κίνδυνος μπλακ άουτ, εφόσον η Ρωσία δεν ανοίξει τις στρόφιγγες του φυσικού αερίου μετά την 21η Ιουλίου, ούτε κουβέντα… Mε δεδομένο ότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες έχουν μεταθέσει τη συζήτηση στο ανώτατο επίπεδο, για τον Σεπτέμβριο, από το Eurogroup δεν θα μπορούσε να προκύψει κοινή ατζέντα άμεσης δράσης. Η κατάσταση θα επανεκτιμηθεί, αναφέρεται χαρακτηριστικά στο ανακοινωθέν και έως τότε οι ευρωπαϊκές χώρες καλούνται να διατηρήσουν τις πολιτικές τους ευέλικτες και έτοιμες να προσαρμοστούν στις ταχέως εξελισσόμενες συνθήκες, που δημιουργεί ο πόλεμος στην Ουκρανία.
Επισημαίνεται, επίσης, ότι «τα μέτρα εισοδήματος είναι, καταρχήν, προτιμότερα από τα μέτρα τιμών». Αναγνωρίζεται ότι η αρνητική επίδραση στα εισοδήματα λόγω των υψηλών τιμών της ενέργειας δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί διαρκώς μέσω αντισταθμιστικών δημοσιονομικών μέτρων, αλλά θα απαιτηθούν επενδύσεις μεσοπρόθεσμα στην ενεργειακή απόδοση και στην ανάπτυξη περιβαλλοντικά βιώσιμων τοπικών πηγών ενέργειας.