Για ένα συμβιβασμό εκτός δικαστικών αιθουσών, ώστε να κλείσει το θέμα του ΛΕΠΕΤΕ το συντομότερο -και πάντως πριν εκδοθεί δικαστική απόφαση σε δεύτερο βαθμό- «καίγεται» η διοίκηση της Εθνικής, καθώς βρίσκεται μπροστά στο ορατό, πλέον, ενδεχόμενο να «εκτροχιασθεί» το σχέδιο εξυγίανσης που έχει εγκρίνει η Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (DG Comp).
Σύμφωνα με πληροφορίες, η διοίκηση της Εθνικής βρίσκεται ήδη σε δυσχερή θέση στις Βρυξέλλες, μετά τη διπλή αποτυχία των προσπαθειών για την πώληση της Εθνικής Ασφαλιστικής, που έχει ανατρέψει το προβλεπόμενο στο σχέδιο εξυγίανσης χρονοδιάγραμμα πώλησης ενός βασικού asset. Η Εθνική έχει ζητήσει, χωρίς ακόμη να έχει πάρει σχετική έγκριση, να αναβληθεί για το 2019 η πώληση της Ασφαλιστικής.
Επιπλέον, κατά τις ίδιες πληροφορίες, η τράπεζα δεν θα πετύχει φέτος τους στόχους που έχουν τεθεί στο σχέδιο εξυγίανσης για την κερδοφορία. Σε αυτά το προβλήματα προστίθεται τώρα το νέο άνοιγμα της… πληγής του ΛΕΠΕΤΕ, την οποία η διοίκηση της τράπεζας έκλεισε πρόσκαιρα, όπως αποδεικνύεται:
- Η DG Comp είχε ζητήσει εξηγήσεις για τη χρηματοδότηση που παρείχε η τράπεζα στο λογαριασμό, αλλά και για το αν είχαν χρησιμοποιηθεί κεφάλαια του ΛΕΠΕΤΕ για να καλυφθούν αυξήσεις κεφαλαίου. Πίσω από αυτή την απαίτηση για παροχή εξηγήσεων, κρυβόταν μια άρρητη απειλή της Κομισιόν: αν αναγνώριζε η Εθνική ότι είχε την υποχρέωση να καλύπτει τα ελλείμματα του ΛΕΠΕΤΕ, θα έπρεπε να αναθεωρηθεί και το σχέδιο εξυγίανσης με την επιβολή επαχθών μέτρων (πωλήσεις στοιχείων ενεργητικού, κλείσιμο καταστημάτων, απομάκρυνση προσωπικού) που θα αντιστάθμιζαν αυτό το βάρος.
- Η τότε διοίκηση Φραγκιαδάκη, για να αποφύγει το «ξήλωμα» του σχεδίου εξυγίανσης, είχε προχωρήσει βεβιασμένα στη διακοπή χρηματοδότησης του ΛΕΠΕΤΕ (με συνέπεια τη διακοπή των πληρωμών στους δικαιούχους από τα τέλη του 2017) και είχε διαβεβαιώσει την Κομισιόν ότι ίσχυε αυτό που σημειώθηκε και στις οικονομικές καταστάσεις του 2017. Ότι, δηλαδή, ο ΛΕΠΕΤΕ είναι ένας λογαριασμός εγγυημένων εισφορών και όχι εγγυημένων παροχών, άρα δεν υπάρχει υποχρέωση της τράπεζας να καλύπτει τα ελλείμματα.
Δικαστική ανατροπή
Όμως, πολύ γρήγορα, δύο δικαστικές αποφάσεις πρώτου βαθμού έφεραν την τράπεζα μπροστά στον κίνδυνο πλήρους ανατροπής της στρατηγικής της και διάψευσης των διαβεβαιώσεων που είχε δώσει στην DG Comp. Αυτές έκριναν, με διαφορετικό σκεπτικό η καθεμιά, ότι η Εθνική έχει την υποχρέωση κάλυψης των ελλειμμάτων του ΛΕΠΕΤΕ. Η μία απόφαση, επειδή αναγνωρίσθηκε ότι πρόκειται για λογαριασμό εγγυημένων παροχών. Η δεύτερη δεν αναγνωρίζει μεν ότι πρόκειται για λογαριασμό εγγυημένων παροχών, αλλά κρίνει ότι υπάρχει «σιωπηρή συμφωνία» κάλυψης των ελλειμμάτων από την τράπεζα.
Σύμφωνα με πληροφορίες από τις Βρυξέλλες, στην DG Comp υπάρχει έντονη ανησυχία για το ενδεχόμενο να εκδοθεί απόφαση σε δεύτερο βαθμό υπέρ των συνταξιούχων, που, ανεξάρτητα από το σκεπτικό της, θα υποχρεώνει την τράπεζα να καλύπτει σε βάθος πολλών ετών ελλείμματα που με τα σημερινά δεδομένα ξεπερνούν τα 100 εκατ. ευρώ ετησίως και θα φέρουν «βίαιη» αναθεώρηση του σχεδίου εξυγίανσης της Εθνικής.
Όπως αναφέρουν καλά πληροφορημένες πηγές, οι τεχνοκράτες των Βρυξελλών ανησυχούν ότι θα βρεθούν και οι ίδιοι εκτεθειμένοι σε κριτική για άστοχους χειρισμούς, επειδή ενέκριναν ένα σχέδιο εξυγίανσης που αποδείχθηκε ανεδαφικό, χωρίς να έχουν αξιολογήσει σωστά τους κινδύνους που εγκυμονούσε η υπόθεση ΛΕΠΕΤΕ.
Έτσι, η διοίκηση της Εθνικής βρίσκεται υπό ισχυρή πίεση των Βρυξελλών να βρει ένα τρόπο να κλείσει η εκκρεμότητα με το χαμηλότερο δυνατό κόστος για την τράπεζα και χωρίς περιθώρια άλλων νομικών αμφισβητήσεων, πριν εκδοθεί δευτεροβάθμια απόφαση, που θα γέρνει την πλάστιγγα εναντίον της τράπεζας.
Εσπευσμένη διαπραγμάτευση
Η διοίκηση της τράπεζας… πήρε το γράμμα, γι’ αυτό και επιχειρεί εσπευσμένα να προσεγγίσει και πάλι εργαζομένους και συνταξιούχους, αξιοποιώντας και τις «καλές υπηρεσίες», κατά τη διπλωματική ορολογία, του υπουργού Επικρατείας, Αλέκου Φλαμπουράρη. Ήδη υπέβαλε στο Σύλλογο Εργαζομένων προτάσεις για μια νέα συμφωνία για το Λογαριασμό Επικούρησης, που θα αντικαταστήσει την προηγούμενη.
Η Εθνική επαναφέρει έναντι του Συλλόγου Εργαζομένων παλαιότερες ιδέες για ένταξη των 16.500 συνταξιούχων στο ενιαίο επικουρικό ταμείο (ΕΤΕΑΕΠ). Για να καλυφθεί εν μέρει η διαφορά μεταξύ της επικούρησης του ΛΕΠΕΤΕ και των επικουρικών συντάξεων του ΕΤΕΑΕΠ, η Εθνική δέχεται να διατηρηθεί ο ΛΕΠΕΤΕ με σταθερή ετήσια χρηματοδότηση από την τράπεζα για μια δεκαετία.
Με την πρόταση αυτή, η τράπεζα θα έχει μια ελεγχόμενη ετήσια επιβάρυνση για μια δεκαετία, ασύγκριτα χαμηλότερη από αυτή που θα είχε η Εθνική αν υποχρεωνόταν από τα δικαστήρια να καλύπτει τα ελλείμματα του ΛΕΠΕΤΕ μέχρι να κλείσει «φυσιολογικά» τη ζωή του ο λογαριασμός -από το 2005 έχουν πάψει να εντάσσονται στον ΛΕΠΕΤΕ νέοι εργαζόμενοι.
Το δέλεαρ αυτών των προτάσεων είναι απλό: αντί να περιμένουν οι συνταξιούχοι την έκβαση της δικαστικής αντιπαράθεσης με την Εθνική, που έχει πάντα τον κίνδυνο να έχει δυσμενή γι’ αυτούς έκβαση, θα υπάρξει μια φόρμουλα άμεσης επαναφοράς των επικουρικών τους συντάξεων, έστω και μειωμένων.
Όμως, οι προτάσεις αυτές έχουν προκαλέσει αναταραχή και διχασμό στους κόλπους εργαζομένων και συνταξιούχων, καθώς υπάρχει μεγάλη μερίδα, κυρίως συνταξιούχων, που θεωρούν ότι δεν πρέπει να εγκαταλειφθεί η αρχική συμφωνία για τον ΛΕΠΕΤΕ, ιδιαίτερα τώρα που έχουν αναπτερωθεί οι ελπίδες για δικαστική δικαίωση.