Λιγότερες από δύο εβδομάδες απομένουν μέχρι την έναρξη των εργασιών της εαρινής συνόδου ΔΝΤ και Παγκόσμιας Τράπεζας, και οι φόβοι για μια δυσάρεστη έκπληξη για την Αθήνα ενισχύονται, καθώς ο Πόουλ Τόμσεν αναμένεται να ανοίξει τα χαρτιά του σχετικά με την αναγκαιότητα επιβολής της μείωσης του αφορολόγητου ορίου από το 2019.
Ο Δανός τεχνοκράτης, επικεφαλής του ευρωπαϊκού τομέα του Ταμείου, που συχνά αντιμετωπίζεται σαν «κακός δαίμονας» των ελληνικών κυβερνήσεων, θα παραχωρήσει συνέντευξη Τύπου, στο πλαίσιο της εαρινής συνόδου, όπου θα κληθεί να σχολιάσει, ύστερα από πολλούς μήνες, τα θέματα του ελληνικού προγράμματος.
Η ελληνική κυβέρνηση εκτιμά ότι η δημοσιοποίηση των οριστικών στοιχείων για το πρωτογενές πλεόνασμα του 2017 από την Eurostat θα επιβεβαιώσει ότι, ακόμη και μετά τις κοινωνικές παροχές στα τέλη του περασμένου έτους, το πλεόνασμα «στέκεται» στο ύψος του 3,5% του ΑΕΠ, δηλαδή επιτυγχάνεται ένα χρόνο νωρίτερα από τον προγραμματισμό του προγράμματος ο κεντρικός δημοσιονομικός στόχος.
Με αυτό το επιχείρημα, το οποίο δείχνουν να συμμερίζονται η Κομισιόν και οι περισσότερες κυβερνήσεις της ευρωζώνης, η κυβέρνηση προσδοκά ότι θα μεταπεισθεί και το Ταμείο, ώστε να μην επιμείνει στην πρότασή του να εφαρμοσθούν ταυτόχρονα, από το 2019, οι μειώσεις συντάξεων και αφορολόγητου ορίου.
Όμως, τα μηνύματα που φθάνουν ατύπως από την Ουάσιγκτον στις Βρυξέλλες δεν δικαιολογούν αυτή την αισιοδοξία, καθώς το προσωπικό του Ταμείου, με πρώτο τον Π. Τόμσεν, φέρεται να επιμένει στην ανάγκη να εφαρμοσθεί η αύξηση του αφορολόγητου το 2019, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη τα δημοσιονομικά επιτεύγματα του 2017:
- Ο Τόμσεν, στη διαπραγμάτευση του Eurogroup, τον περασμένο Ιούνιο, επέμεινε και εξασφάλισε τη δέσμευση των Ευρωπαίων υπουργών Οικονομικών ότι για το θέμα του χρόνου εφαρμογής της μείωσης του αφορολόγητου το Ταμείο θα έχει τον τελευταίο λόγο. Αυτή η επιμονή δεν ήταν τυχαία: ο Τόμσεν επέμενε εξαρχής ότι τα δύο μέτρα θα έπρεπε να εφαρμοσθούν ταυτόχρονα, για να έχει αξιοπιστία ο στόχος για πλεόνασμα 3,5% την περίοδο μετά τη λήξη του προγράμματος, και ήταν σαφές ότι σε επόμενη φάση των διαπραγματεύσεων σκόπευε να επαναφέρει την αρχική του πρόταση.
- Η επιμονή Τόμσεν στα δύο μέτρα για συντάξεις και αφορολόγητο, όπως έχει εξηγήσει από τις αρχές του 2017, δεν σχετίζεται μόνο με την επίτευξη δημοσιονομικών στόχων, αλλά με την αλλαγή του μείγματος της δημοσιονομικής πολιτικής προς βιώσιμη, όπως εκτιμά το Ταμείο, κατεύθυνση. Ειδικότερα, ο Δανός τεχνοκράτης έχει εξηγήσει ότι η φορολογική βάση στην Ελλάδα είναι «πολύ περιορισμένη, καθώς παρέχονται εξαιρετικά γενναιόδωρες φορολογικές εκπτώσεις, οι οποίες επιτρέπουν πάνω από τους μισούς μισθωτούς να εξαιρούνται από τη φορολογία εισοδήματος. Αντίθετα, στην Πορτογαλία και στην Ιρλανδία μόνο το 5% και το 6% αντίστοιχα της φορολογικής βάσης εξαιρείται, ενώ ο μέσος όρος στην υπόλοιπη Ευρωζώνη είναι περίπου 8%». Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, τα ίδια επιχειρήματα θα προβληθούν από το Ταμείο για να υποστηριχθεί η αναγκαιότητα να ισχύσει από το 2019 η μείωση του αφορολόγητου ορίου.
- Η λήξη του ελληνικού προγράμματος, τον Αύγουστο, σηματοδοτεί την υποβάθμιση του ρόλου του Ταμείου στην εποπτεία της Ελλάδας, ενώ το 2019 είναι εκλογική χρονιά για την Ελλάδα, με ενδεχόμενο να υπάρξει αργότερα και νέα εκλογική αναμέτρηση, αν δεν εκλεγεί Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Η εκτίμηση που κυριαρχεί στην Ουάσιγκτον είναι ότι το πολιτικό πλαίσιο, μετά τον Αύγουστο, δεν παρέχει επαρκείς εγγυήσεις ότι η Αθήνα θα εφαρμόσει τα μέτρα για την φορολογία το 2020, γι’ αυτό και ο μόνος τρόπος να εξασφαλισθεί η εφαρμογή τους είναι να συμφωνηθεί αυτό στην τέταρτη αξιολόγηση, όσο ακόμη το Ταμείο έχει ισχυρό μοχλό πίεσης.
