Σε μαζικές και μεγάλες αυξήσεις ασφαλίστρων στα μακροχρόνια συμβόλαια υγείας είναι έτοιμες να προχωρήσουν οι ασφαλιστικές εταιρείες, αμέσως μόλις ψηφισθεί και δημοσιευθεί προτεινόμενη από το υπ. Ανάπτυξης ρύθμιση, η οποία έχει ενσωματωθεί στο σχέδιο του νέου πτωχευτικού κώδικα και επιτρέπει, για πρώτη φορά, στις εταιρείες να αναπροσαρμόζουν αυθαίρετα τα ασφάλιστρα συμβολαίων που ήδη βρίσκονται σε ισχύ.
Η προτεινόμενη ρύθμιση έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις των καταναλωτικών οργανώσεων. Στην ακρόαση φορέων στη Βουλή, την Παρασκευή, ο νομικός σύμβουλος της οργάνωσης ΕΚΠΟΙΖΩ, Βίκτωρ Τσιαφούτης, κάλεσε τον υπουργό Οικονομικών να αποσύρει τη διάταξη που έχει «παρεισφρύσει», όπως είπε, στο νομοσχέδιο για τη ρύθμιση οφειλών, υπογραμμίζοντας ότι φέρνει σε δυσμενή θέση τους ασφαλισμένους, οι οποίοι θα βρεθούν αντιμέτωποι με αυξήσεις ασφαλίστρων, χωρίς να έχουν, στην πραγματικότητα, τη δυνατότητα να καταγγείλουν τις ασφαλιστικές συμβάσεις και να αναζητήσουν άλλες, λόγω ηλικίας και κατάστασης της υγείας τους.
Ακύρωση προστίμου
Το θέμα των αυθαίρετων αυξήσεων ασφαλίστρων σε ισόβια προγράμματα υγειονομικής περίθαλψης έχει γίνει κατ' επανάληψη αντικείμενο καταγγελιών στη γενική γραμματεία Εμπορίου, η οποία έχει επιβάλει σε πολλές περιπτώσεις πρόστιμα σε ασφαλιστικές εταιρείες. Όμως, όπως κατήγγειλε ο κ. Τσιαφούτης, ο υπουργός Ανάπτυξης, Άδωνις Γεωργιάδης, πρόσφατα παρενέβη για να ανακληθεί πρόστιμο που είχε επιβληθεί από το γ.γ. Εμπορίου σε μεγάλη ασφαλιστική εταιρεία. Σύμφωνα με πληροφορίες, εκκρεμείς στη γ.γ. Εμπορίου παραμένουν και άλλες καταγγελίες κατά ασφαλιστικών εταιρειών, οι οποίες, όμως, εάν ψηφισθεί η νέα ρύθμιση, θα πέσουν στο κενό.
Όπως είχε αποκαλύψει τον Αύγουστο η εφημερίδα «Αυγή», φέρνοντας στο φως της δημοσιότητας και σχετικά έγγραφα, ο κ. Γεωργιάδης ακύρωσε πρόστιμο 100.000 ευρώ που είχε επιβληθεί σε ασφαλιστική εταιρεία για αδικαιολόγητη αύξηση ασφαλίστρων. Ο υπουργός Ανάπτυξης αποδέχθηκε αναιτιολόγητα την προσφυγή της εταιρείας, ακυρώνοντας την απόφαση της υπηρεσίας του υπουργείου.
Ανοίγει ο δρόμος των αυξήσεων
Η νέα, προτεινόμενη ρύθμιση, πάντως, λύνει οριστικά αυτές τις διαμάχες ασφαλιστικών εταιρειών και καταναλωτών, επιτρέποντας ουσιαστικά στις ασφαλιστικές εταιρείες να αλλάξουν εκ των υστέρων τους όρους της ασφαλιστικής κάλυψης, διορθώνοντας, εις βάρος των ασφαλισμένων, λάθη στους δικούς τους υπολογισμούς που καθιστούν ζημιογόνα πολλά ασφαλιστικά συμβόλαια για τις εταιρείες.
Ειδικότερα, η προτεινόμενη ρύθμιση προβλέπει τροποποίηση του νόμου για την προστασία του καταναλωτή (ν. 2251/1994), δίνοντας στις εταιρείες τη δυνατότητα να επιβάλλουν αυξήσεις χωρίς αυτές να συνδέονται με αντικειμενικούς παράγοντες, εφόσον ενημερώσουν τον ασφαλισμένο τουλάχιστον 60 ημέρες πριν την επιβολή των αυξήσεων. Ακολούθως, ο ασφαλισμένος θα πρέπει ή να αποδεχθεί την αύξηση ασφαλίστρου και θα συνεχίσει να πληρώνει το νέο ποσό, ή να καταγγείλει τη σύμβαση, χάνοντας την κάλυψή του. Το σπουδαιότερο είναι ότι η προτεινόμενη ρύθμιση έχει αναδρομική ισχύ, καθώς «ισχύει και για μακροχρόνιες συμβάσεις ασφάλισης υγείας που έχουν καταρτισθεί μέχρι την έναρξη ισχύς του παρόντος».
Στην πραγματικότητα, όπως εκτιμούν νομικοί με γνώση του θέματος, ο καταναλωτής θα βρεθεί μπροστά σε δύο εξίσου κακές επιλογές, αφού θα πρέπει ή να πληρώνει περισσότερα για το ίδιο συμβόλαιο, ή να το καταγγείλει και να αναζητήσει νέο, το οποίο όμως είναι βέβαιο ότι θα έχει τους ίδιους ή χειρότερους όρους, αφού η υγεία του ασφαλισμένου δεν μπορεί να βελτιωθεί στο χρόνο που μεσολάβησε από τη σύναψη του συμβολαίου και η ηλικία του θα είναι μεγαλύτερη, ενώ το πιθανότερο είναι ότι θα βρεθεί σε προτάσεις από εταιρείες όχι για συμβόλαια μακροχρόνιας κάλυψης, αλλά για συμβάσεις που θα ανανεώνονται σε ετήσια βάση, αφήνοντας περιθώρια και για άλλες αυξήσεις ασφαλίστρων, ή για επιδείνωση των όρων και παροχών.
Το κείμενο της τροπολογίας με θέμα «Αναπροσαρμογή ασφαλίστρων»
Στον ν. 2251/1994 (A’ 191) προστίθεται άρθρο 2 Α ως εξής:
«Άρθρο 2 Α Αναπροσαρμογή ασφαλίστρων
1. Συμβατικές ρήτρες αναπροσαρμογής ασφαλίστρων σε μακροχρόνιες συμβάσεις ασφάλισης υγείας μπορούν να εξαρτούν την αναπροσαρμογή από αντικειμενικούς παράγοντες, που στηρίζονται στην αρχή της καταλληλότητας, ήτοι σε πραγματικά και επίκαιρα δεδομένα της ιδιωτικής ασφάλισης υγείας, όπως ιδίως η ηλικία του ασφαλισμένου και δείκτες, που είναι σαφείς, αντικειμενικοί, ευρέως προσβάσιμοι και επαληθεύσιμοι από τα συμβαλλόμενα μέρη, οι οποίοι διαμορφώνουν την τελική τιμή του ασφαλίστρου ανά έτος αναφοράς.
Η συμμόρφωση των προαναφερόμενων ρητρών με την αρχή της διαφάνειας και ιδίως με τις παρ. 1, 6 και 7 περ. ε) και ια) του άρθρου 2 πληρούται με μόνο τον προσδιορισμό των παραγόντων και δεικτών, από τους οποίους εξαρτάται η αναπροσαρμογή των ασφαλίστρων, στη σύμβαση ασφάλισης.
Με απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων μπορεί να καθορίζονται οι κρίσιμοι δείκτες ή παράγοντες από τους οποίους εξαρτάται η αναπροσαρμογή.
2. Σε περίπτωση που η αναπροσαρμογή ευρίσκεται εκτός των ορίων των παραγόντων και δεικτών της παρ. 1, οι ασφαλιστικές εταιρίες οφείλουν να ενημερώνουν τους λήπτες της ασφάλισης για το ύψος της αναπροσαρμογής των ασφαλίστρων, παρέχοντας διευκρινίσεις για την απόκλιση από τα όρια των παραγόντων και δεικτών της παρ. 1. Η ενημέρωση γίνεται από την ασφαλιστική εταιρία εντός προθεσμίας εξήντα (60) τουλάχιστον ημερολογιακών ημερών πριν από κάθε επερχόμενη αναπροσαρμογή.
3. Αν η συμβατική ρήτρα για την αναπροσαρμογή των ασφαλίστρων είναι ασαφής ή ελλιπής ή αν έχει προβλεφθεί κατά τρόπο που δεν πληροί τις αρχές της διαφάνειας και της καταλληλότητας κατά την παρ. 1, χωρεί εκ του νόμου αναπροσαρμογή σύμφωνα με τους παράγοντες και δείκτες της παρ. 1, μόνο εάν ο λήπτης της ασφάλισης ενημερωθεί για κάθε επερχόμενη αναπροσαρμογή και τον τρόπο με τον οποίο αυτή υπολογίζεται εντός προθεσμίας εξήντα (60) τουλάχιστον ημερολογιακών ημερών πριν τη θέση σε ισχύ της επερχόμενης αναπροσαρμογής.
Στην περίπτωση που ο λήπτης της ασφάλισης δεν συμφωνεί με την αναπροσαρμογή, μπορεί να καταγγείλει την ασφαλιστική σύμβαση, εντός αποκλειστικής προθεσμίας τριάντα (30) ημερολογιακών ημερών από τη γνωστοποίηση της αναπροσαρμογής. Τα αποτελέσματα της καταγγελίας επέρχονται με τη λήξη της περιόδου υπολογισμού του τρέχοντος ασφαλίστρου.
4. Οι παρ. 2 και 3 ισχύουν και για μακροχρόνιες συμβάσεις ασφάλισης υγείας που έχουν καταρτισθεί μέχρι την έναρξη ισχύς του παρόντος.
5. Οι πάσης φύσεως ενημερώσεις και απευθυντέες δηλώσεις από την ασφαλιστική εταιρία προς τον λήπτη της ασφάλισης μπορεί να γίνονται με αποστολή συστημένης επιστολής στην πιο πρόσφατη διεύθυνση που έχει δηλώσει ο λήπτης της ασφάλισης ή στην πιο πρόσφατη δηλωθείσα διεύθυνση του αντικλήτου του. Στην περίπτωση που ο λήπτης της ασφάλισης έχει ζητήσει εγγράφως με κάθε μέσο να λαμβάνει τις πάσης φύσεως ενημερώσεις ή απευθυντέες δηλώσεις με μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (e-mail), η σχετική επικοινωνία λαμβάνει χώρα στην τελευταία ηλεκτρονική διεύθυνση την οποία έχει δηλώσει ο λήπτης της ασφάλισης στην ασφαλιστική εταιρία. Η παράδοση της συστημένης επιστολής κατά το πρώτο εδάφιο και η αποστολή μηνύματος ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (e-mail) κατά το δεύτερο εδάφιο αντίστοιχα, αποτελούν τεκμήριο ότι οι πάσης φύσεως ενημερώσεις ή απευθυντέες δηλώσεις περιήλθαν στον λήπτη της ασφάλισης και ότι ο τελευταίος έλαβε γνώση αυτών.