Στα άκρα η Τουρκία η οποία κατηγορεί εκ νέου την Ελλάδα για «αυξανόμενες προκλητικές ενέργειες στο Αιγαίο». Μετά την πολύωρη συνεδρίαση του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας υπό τον Πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν ανακοινώθηκε ότι:
«Συζητήθηκαν οι σταδιακά αυξανόμενες προκλητικές ενέργειες της Ελλάδας στο Αιγαίο, που παραβιάζει το διεθνές δίκαιο και οι συνθήκες στις οποίες είναι συμβαλλόμενο μέρος», όπως επίσης «και οι προσπάθειές της να εκμεταλλευτεί συμμαχίες που πρέπει να γίνονται σε πνεύμα κατανόησης συνεργασίας».
Στην ίδια ανακοίνωση του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας τονίζεται «η αποφασιστική μας στάση για την προστασία των δικαιωμάτων και συμφερόντων του έθνους μας» και η οποία τονίστηκε ότι «θα συνεχιστεί».
Την ίδια ώρα, στην Αθήνα, ανώτατη διπλωματική πηγή στο ΥΠΕΞ σημείωνε ότι «έρχεται δύσκολο καλοκαίρι», δείχνοντας στη συμπεριφορά της Τουρκίας.
Τσαβούσογλου: Δεν μπλοφάρουμε
Πριν από τη συνεδρίαση του τουρκικού Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας, ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου, έκανε προκλητικές δηλώσεις σχετικά με την αποστρατιωτικοποίηση των νησιών που ζητά επιτακτικά η Τουρκία από την Ελλάδα.
Όπως μετέδωσε η Hurriyet, μιλώντας σε δημοσιογράφους αμέσως μετά την επίσκεψή του στο Ισραήλ, απάντησε σε σχετική ερώτηση για τα ελληνικά νησιά, δηλώνοντας: «Δεν μπλοφάρουμε. Εάν η Αθήνα δεν συμμορφωθεί, θα πάμε τα πράγματα μπροστά».
Επιστολή της Ελλάδα στον ΟΗΕ
Νωρίτερα, το μεσημέρι της Πέμπτης (26/5), δόθηκε στη δημοσιότητα η επιστολή της Ελλάδας στον ΟΗΕ, σχετικά με τη δήθεν υποχρέωση, όπως αναφέρει η Τουρκία, αποστρατικοποίησης νησιών του Αιγαίου.
Την επιστολή απέδωσε – μετά από οδηγίες του Νίκου Δένδια – στον ΓΓ του Οργανισμού, Αντόνιο Γκουτέρες, η Μόνιμη Αντιπρόσωπος της Ελλάδας στον ΟΗΕ, Μαρία Θεοφίλη, σε απάντηση αντίστοιχης επιστολής που είχε απευθύνει ο Τούρκος Μόνιμος Αντιπρόσωπος στον ΟΗΕ στις 30 Σεπτεμβρίου 2021.
Με την επιστολή αυτή, η οποία αποτελεί προϊόν πολύμηνης ενδελεχούς εργασίας από τις αρμόδιες υπηρεσίες του ΥΠΕΞ, απορρίπτονται στο σύνολο τους, το σύνολο των ισχυρισμών της τουρκικής πλευράς, καθώς είναι αβάσιμοι νομικά, ιστορικά και επί των πραγματικών γεγονότων.
Συγκεκριμένα απορρίπτεται το σύνολο της τουρκικής επιχειρηματολογίας όσον αφορά την "διασύνδεση" της ελληνικής κυριαρχίας των νησιών και των παρακείμενων νήσων του Αιγαίου με την δήθεν υποχρέωση αποστρατικοποίησης των νησιών αυτών.
Τονίζεται ότι η διασύνδεση αυτή αποτελεί καθαρή αθέτηση τόσο του γράμματος όσο και του πνεύματος της συνθήκης της Λωζάννης του 1923 και της συνθήκης των Παρισίων του 1947, που ορίζουν μόνιμα σύνορα και εδαφικά δικαιώματα στις χώρες που αναφέρονται, χωρίς να υπάρχει κανένας άλλος όρος ή υποχρέωση.
Τονίζεται ότι σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο, ότι όταν τα κράτη συνομολογούν μια συνθήκη που ορίζει σύνορα ή εδαφική κυριαρχία, ο βασικός σκοπός τους είναι να επιτύχουν σταθερότητα και τελικό καθεστώς (finality). Για τον λόγο αυτό, όταν μια συνθήκη ορίζει ένα σύνορο ή μια οριστική εδαφική διευθέτηση, αυτή η διευθέτηση αποτελεί ένα πραγματικό γεγονός από μόνο του, το οποίο δεν εξαρτάται πλέον από την συνθήκη.
Ο ορισμός ενός συνόρου αποτελεί μια αυτόνομη πραγματικότητα και δημιουργεί μονιμότητα.
Αντιθέτως, τονίζεται στην επιστολή της Ελληνίδας Μονίμου Αντιπροσώπου, οι τουρκικές μονομερείς αιτιάσεις υπονομεύουν αναφανδόν την περιφερειακή ειρήνη και ασφάλεια.
Παράλληλα, τονίζεται ότι τα νησιά αυτά, σύμφωνα με τις σχετικές προβλέψεις της Σύμβασης του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας (άρθρο 121 (2), έχουν δικαιώματα σε χωρικά ύδατα, αποκλειστική οικονομική ζώνη και υφαλοκρηπίδα.
Στο πλαίσιο αυτό, η Ελλάδα απορρίπτει στο σύνολο τους, τις σχετικές αιτιάσεις της Τουρκίας.
Η επιστολή επίσης απορρίπτει στο σύνολο τους τις τουρκικές αιτιάσεις σχετικά με την αποστρατικοποίηση των νησιών του Αιγαίου, υπογραμμίζοντας ότι οι αιτιάσεις αυτές, οι οποίες δεν στέκουν νομικά, αλλά έχουν καθαρά πολιτικά κίνητρα, τροφοδοτούν έτι περαιτέρω την αστάθεια που προκαλεί η Τουρκία με τις ενέργειές της.
Επίσης, γίνεται σαφής αναφορά στην κλιμάκωση της επιθετικότητας της Τουρκίας, με την επίκληση του casus belli, καθώς και την στάθμευση έναντι των νησιών του Αιγαίου, μεγάλου αριθμού στρατιωτικών δυνάμεων.
Παράλληλα επισημαίνεται η παραβατική συμπεριφορά της Τουρκίας με ιδιαίτερα απειλητικές ενέργειες, τόσο με τις υπερπτήσεις ελληνικού εδάφους, όσο και με την παρενόχληση πλοίων του Πολεμικού Ναυτικού και ερευνητικών σκαφών.
Η επιστολή καταλήγει λέγοντας ότι η Ελλάδα καλεί την Τουρκία να σταματήσει να αμφισβητεί την κυριαρχία επί των νησιών του Αιγαίου, να απέχει από την απειλή χρήσης βίας, παραβιάζοντας έτσι το άρθρο 2(4) του Χάρτη ου ΟΗΕ, και να σταματήσει να πραγματοποιεί παράνομες ενέργειες, οι οποίες παραβιάζουν την κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο.
Οι πρακτικές αυτές, οι οποίες υποδηλώνουν ένα πνεύμα αναθεωρητισμού, βρίσκονται τελείως εκτός του βασικού πλαισίου των σχέσεων μεταξύ των κρατών, όπως ορίζει ο Χάρτης του ΟΗΕ, και αποτελούν σοβαρή απειλή για την ειρήνη και την ασφάλεια στην περιοχή.
Τέλος, επισημαίνεται ότι η Ελλάδα παραμένει πεπεισμένη ότι οι δύο χώρες μπορούν να επιλύσουν την μοναδική τους διαφορά, ήτοι τον ορισμό της Υφαλοκρηπίδας και της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης, στο πλαίσιο των σχέσεων καλής γειτονίας και πάντα στη βάση του Διεθνούς Δικαίου.