Πανελλαδική έρευνα καταναλωτών με αντικείμενο το βαθμό διείσδυσης και τις περιστάσεις χρήσης επιφυών υπηρεσιών (Over the Top Services, OTT) στην Ελλάδα, διενήργησε η EETT. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε κατά το διάστημα Δεκεμβρίου 2020 – Φεβρουαρίου 2021, σε δύο φάσεις: τηλεφωνικά σε δείγμα 2.000 ατόμων και με online συνεντεύξεις σε δείγμα 994 ατόμων, με χρήση δομημένου ερωτηματολογίου.
Στόχος της πρώτης φάσης ήταν η διερεύνηση της διείσδυσης της χρήσης επιφυών υπηρεσιών στον γενικό πληθυσμό για παρακολούθηση τηλεοπτικού περιεχομένου, ανταλλαγή γραπτών μηνυμάτων μέσω internet και πραγματοποίηση κλήσεων/βιντεοκλήσεων. Σύφωνα με τα αποτελέσματα, το 94% όσων διαθέτουν πρόσβαση στο Internet, κάνουν χρήση κάποιας ΟΤΤ υπηρεσίας, με περίπου 6 στους 10 να χρησιμοποιούν εφαρμογές παρακολούθησης τηλεοπτικού περιεχομένου (ποσσοτό 58%), 9 στους 10 εφαρμογές για ανταλλαγή γραπτών μηνυμάτων (89%) και (επίσης) 9 στους 10 εφαρμογές για πραγματοποίηση κλήσεων/βιντεοκλήσεων (89%). Αναφορικά με το προφίλ των χρηστών, σχεδόν καθολική είναι η διείσδυση στις νεαρότερες ηλικίες (από 16 έως 34 ετών), βαίνοντας όμως μειούμενη σε χρήστες μεγαλύτερης ηλικίας, ενώ υψηλότερη εμφανίζεται η διείσδυση σε νοικοκυριά ανώτερης κοινωνικο-οικονομικής τάξης. Ενδιαφέρον εύρημα αποτελεί το υψηλό ποσοστό χρήσης ΟΤΤ υπηρεσιών για πραγματοποίηση κλήσεων/βιντεοκλήσεων στην ηλικιακή ομάδα πληθυσμού άνω των 65 ετών.
Στη δεύτερη φάση, επιχειρήθηκε ο προσδιορισμός των περιστάσεων χρήσης των ως άνω υπηρεσιών, με σκοπό την ανίχνευση προτιμήσεων και την ανάδειξη τάσεων. Αναφορικά με τις εφαρμογές τηλεοπτικού περιεχομένου, η χρήση φαίνεται πως αγγίζει τις 2,5 ώρες καθημερινά, με εντατικότερους χρήστες τους νέους 16-34 ετών και τους φοιτητές. Ως κύριοι λόγοι προτίμησης των εν λόγω εφαρμογών έναντι άλλων τρόπων παρακολούθησης τηλεοπτικού περιεχομένου, αναδεικνύονται η δυνατότητα παρακολούθησης κατ’επιλογήν (on demand), η ποικιλία αλλά και η πρωτοτυπία των προσφερόμενων προγραμμάτων. Οι έξυπνες τηλεοράσεις (smart TVs) και οι φορητοί υπολογιστές (laptops) αποτελούν για τους περισσότερους το κύριο μέσο για τη χρήση τέτοιων εφαρμογών, ενώ το 84% του χρόνου παρακολούθησης πραγματοποιείται με χρήση της οικιακής σύνδεσης Ιnternet, με πολύ περιορισμένη την παρακολούθηση εκτός σπιτιού με χρήση δεδομένων. Ως προς την περιοδικότητα χρήσης, οι νεότεροι φαίνεται να χρησιμοποιούν περισσότερο τις εν λόγω εφαρμογές κατά την περίοδο διακοπών, ενώ οι μεγαλύτεροι λιγότερο.
Η χρήση υπηρεσιών ΟΤΤ για ανταλλαγή γραπτών μηνυμάτων εμφανίζει ισχυρή ένταση σε όλες τις ηλικιακές ομάδες, με μέση χρήση την αποστολή 150 περίπου μηνυμάτων την εβδομάδα. Αξιοσημείωτο εύρημα είναι η σχεδόν τριπλάσια ένταση στις νεαρότερες ηλικίες και τους φοιτητές, για τους οποίους φαίνεται πως αποτελεί βασικό τρόπο επικοινωνίας. Οι λόγοι που ωθούν στη χρήση των εν λόγω εφαρμογών είναι κατά σειρά, η απουσία κόστους, η δυνατότητα αποστολής συνοδευτικού περιεχομένου/υλικού, η ευκολία και η ταχύτητα στη χρήση. Κύριο μέσο αποτελεί το κινητό τηλέφωνο για όλες τις ηλικιακές ομάδες, ενώ στο 70% των περιπτώσεων, τα μηνύματα ανταλλάσσονται με χρήση της οικιακής σύνδεσης Internet. Εντούτοις, η πλειοψηφία δηλώνει διατεθειμένη να χρησιμοποιεί τις εφαρμογές αυτές και εκτός σπιτιού, είτε με αξιοποίηση κοινόχρηστου/δημόσιου wifi (73%) είτε με χρήση δεδομένων από πρόγραμμα κινητής τηλεφωνίας (65%). Επίσης, οι ως άνω εφαρμογές φαίνεται πως προτιμούνται σε συγκεκριμένες κοινωνικές περιστάσεις, όπως η αποστολή ομαδικών ή ατομικών ευχών (π.χ. στην αλλαγή του χρόνου, σε γενέθλια φίλων κ.λπ.), αλλά και σε αποστολή μηνυμάτων σε φίλους και συγγενείς που ανήκουν κυρίως στην ίδια ηλικιακή ομάδα με τον αποστολέα.
Τέλος, αναφορικά με τις υπηρεσίες ΟΤΤ για πραγματοποίηση κλήσεων/βιντεοκλήσεων, η ένταση χρήσης φθάνει τις 2 με 3 τέτοιες κλήσεις την ημέρα, με οριακά υψηλότερη χρήση από άνδρες, ελεύθερους επαγγελματίες, αλλά και μεγαλύτερες ηλικίες. Οι λόγοι προτίμησης αυτών των εφαρμογών είναι κατά σειρά, η απουσία κόστους, η δυνατότητα μετατροπής σε βιντεοκλήση, η ευκολία και η ταχύτητα στη χρήση. Κύριο μέσο αποτελεί και εδώ, το κινητό τηλέφωνο για όλες τις ηλικιακές ομάδες, ενώ μόλις στο 22% των περιπτώσεων, γίνεται χρήση της οικιακής σύνδεσης Internet. Ως βασική περίσταση χρήσης των εν λόγω εφαρμογών αναδεικνύονται οι κλήσεις στο εξωτερικό ή σε φίλους και συγγενείς που ανήκουν στην ίδια ηλικιακή ομάδα με εκείνον που πραγματοποιεί την κλήση. Σε συνθήκες έκτακτης ανάγκης (π.χ. μεταφορά στο νοσοκομείο, διακοπή ρεύματος), προτιμάται η κλήση μέσω συμβατικής τηλεφωνίας, ενώ περιορισμένη εμφανίζεται και η αξιοποίηση των εφαρμογών αυτών σε περιστάσεις καθημερινής επικοινωνίας με υπηρεσίες ή καταστήματα.
Η έρευνα που πραγματοποιήθηκε από τη Metron Analysis για λογαριασμό της ΕΕΤΤ, εντάσσεται στο πλαίσιο παρακολούθησης της αγοράς ηλεκτρονικών επικοινωνιών από την Αρχή, ενώ η παρουσίαση των πορισμάτων αποσκοπεί στην ενημέρωση της αγοράς και των καταναλωτών αναφορικά με την εμπειρία χρήσης επιφυών υπηρεσιών, καθώς και την ανάδειξη των τάσεων για το μέλλον, με δεδομένη τη συγκυρία της πανδημίας και τις αλλαγές που αυτή επιφέρει στις καθημερινές συνήθειες χρήσης της τεχνολογίας.
Η έρευνα είναι διαθέσιμη στο www.eett.gr.