Τους πανηγυρισμούς του οικονομικού επιτελείου προκάλεσαν οι τελευταίες ανακοινώσεις της ΕΛΣΤΑΤ, που πέραν πάσης προσδοκίας, τοποθέτησε την ύφεση του 2020 μόλις στο 8,2%, «διαψεύδοντας» ακόμα και το ίδιο το υπουργείο Οικονομικών, το οποίο τον περασμένο Δεκέμβριο στον προϋπολογισμό εκτιμούσε την μείωση του ΑΕΠ στο 10,5%.
Δηλαδή, η ΕΛΣΤΑΤ εμφάνισε ύφεση κατά 2,3 ποσοστιαίες μονάδες μικρότερη από την κυβερνητική εκτίμηση, ενώ προφανώς θα έφερε σε δύσκολη θέση την Κομισιόν, η οποία στις χειμερινές της προβλέψεις εκτιμούσε την μείωση του ελληνικού ΑΕΠ πέρυσι στο 10%.
Βρίσκεται όμως η αλήθεια στην ωραιοποιημένη εικόνα της ΕΛΣΤΑΤ για την πορεία της ελληνικής οικονομίας το ούτως ή άλλως μαύρο 2020 ή ισχύει το too good to be true (πολύ καλό για να είναι αληθινό);
Ορισμένοι οικονομολόγοι και ανεξάρτητοι αναλυτές, τάσσονται ξεκάθαρα υπέρ της δεύτερης άποψης, υπογραμμίζοντας ότι τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για την ύφεση του 2020 θυμίζουν την αλήστου μνήμης εποχή των Greek Statistics, που με αποκορύφωμα τα τραγελαφικά σχετικά με το έλλειμμα του 2009 έκαναν την Ελλάδα μαύρο πρόβατο της Ευρωζώνης.
Οι ίδιοι κύκλοι αναφέρουν ότι η ΕΛΣΤΑΤ με τις ανακοινώσεις της για την ύφεση του 2020 αυτοδιαψεύδεται, καθώς, επιμέρους έρευνες και στοιχεία της, διαμορφώνουν διαφορετική εικόνα από αυτή που παρουσίασε. Ταυτόχρονα, επισημαίνουν με νόημα το τέλος του ασφυκτικού ελέγχου από την Eurostat κατά τη μνημονιακή περίοδο, που παρέχει στην ΕΛΣΤΑΤ, πολύ μεγαλύτερη ελευθερία ...κινήσεων.
Ακόμα, σημειώνουν το παράδοξο της αύξησης του ΑΕΠ κατά 2,7% το δ΄τρίμηνο του 2020, όταν στο μεγαλύτερο διάστημά του υπήρχε lockdown, συγκριτικά με το γ' τρίμηνο του ίδιου έτους, που αφενός δεν ίσχυαν περιοριστικά μέτρα και αφετέρου στη διάρκειά του καταγράφηκαν τα όποια έσοδα από τον τουρισμό.
Το «Σin» ενδεικτικά, εστιάζει σε τρείς τομείς της οικονομικής δραστηριότητας συγκρίνοντας τα αποτελέσματα της ΕΛΣΤΑΤ με επιμέρους στοιχεία της ίδιας, που κινούνται στην αντίθετη κατεύθυνση:
Αύξηση εξαγωγών αγαθών και μικρή μείωση καταναλωτικής δαπάνης
Σύμφωνα, με την τελευταία έκθεση της ΕΛΣΤΑΤ η τελική καταναλωτική δαπάνη του 2020 διαμορφώθηκε σε 156.842 δις, έναντι 161.845 δις το 2019. Δηλαδή, μειώθηκε μόλις κατά 3,09% από έτος σε έτος, όταν στο 1/3 του έτους υπήρχε αυστηρό lockdown. Αντίστοιχα, η ΕΛΣΤΑΤ εμφανίζει την κατανάλωση των νοικοκυριών το 2020 στα 121.007 δις, μειωμένη μόνο κατά 4,74% από το 2019 (127.027 δις).
Όσον αφορά τις εξαγωγές αγαθών παρουσίασαν ετήσια αύξηση 3,8% (33,26 δις το 2019 με 34,527 δις το 2020). Με την αξία εξαγωγών αγαθών να είναι η μεγαλύτερη από το 1996! Την ίδια στιγμή οι εξαγωγές υπηρεσιών παρουσίαζαν μείωση 42,57% (από 40,146 δις το 2019 σε 23,056 δις το 2020).
Ωστόσο, η τελική κατανάλωση και οι εξαγωγές, βασικοί συντελεστές της διαμόρφωσης του ΑΕΠ στην εκτίμηση της ΕΛΣΤΑΤ αντικρούονται από επιμέρους δείκτες, συντελεστικούς του εμπορίου, του εμπορικού προϊόντος και της κατανάλωσης, της ίδιας αρχής:
- Ο ετήσιος Γενικός Δείκτης Τιμών Καταναλωτή (αποπληθωρισμός) μειώθηκε το 2020 κατά 1,25% (μέσος ετήσιος από 106,75 σε 105,42)
- Το εισόδημα από εξαρτημένη εργασία (ΕΛΣΤΑΤ) μειώθηκε κατά 10,2% στο εννιάμηνο 2020 yoy (από 49,215 δις σε 48,711 δις) και η ατομική καταναλωτική δαπάνη μειώθηκε κατά 5 δις ή - 5,38% στο εννιάμηνο 2020 yoy (από 93,843 δις σε 88,793)
- Στους δείκτες μακρομεγεθών ετήσιας μεταβολής της ΕΛΣΤΑΤ παρουσιάζονται στοιχεία για: Μείωση 25,3% των συνολικών εξαγωγών, -6,98% μείωση της καταναλωτικής δαπάνης, -9,94% μεταβολή της παραγωγής αγαθών και υπηρεσιών, μείωση - 13,49% επί των φόρων
- Ο δείκτης κύκλου εργασιών στο χονδρικό εμπόριο παρουσιάζει ετήσια μείωση 10,47% (από 107 σε 95,8)
- Ο δείκτης όγκου στο λιανικό εμπόριο είχε ετήσια μείωση 3,9% (ετήσιος μέσος: από 102,9 σε 98,9), ο δείκτης κύκλου εργασιών στο λιανικό εμπόριο, 3,8% (ετήσιος μέσος: από 103, 1 σε 99, 2), με τα λοιπά καταστήματα να έχουν μείωση τζίρου στο επίμαχο δίμηνο Νοε-Δεκ 2020 19,1% yoy (από 104 σε 84,1)
- Ο μέσος ετήσιος δείκτης βιομηχανικής παραγωγής είχε μείωση 2,13% (από 107, 57 σε 105,28)
- Στην ακαθάριστη προστιθέμενη αξία κατά κλάδο παρουσιάζεται μείωση στην αξία χονδρικής και λιανικής παρουσιάζει μείωση 21,46% (43,114 δις σε 33,860 δις)
Οι δείκτες κύκλου εργασιών της ΕΛΣΤΑΤ στις εμπορικές μεταφορές logistics:
- Στην αποθήκευση και στις υποστηρικτικές προς τη μεταφορά δραστηριότητες (κλάδος 52) παρουσίασαν ετήσια μείωση 16,1% στο εννιάμηνο 2020 yoy (μέσος δείκτης εννιαμήνου από 140 σε 117,17)
- Στις χερσαίες μεταφορές (κλάδος 49) παρουσίασαν ετήσια μείωση 19,9% στο εννιαμήνο 2020 yoy (μέσος δείκτης εννιάμηνο από 107,6 σε 86,1)
- Οι επενδύσεις σε μεταφορικό εξοπλισμό είχαν μείωση 840 εκατ που αντιστοιχεί σε μείωση 20,60% yoy των συνολικών Επενδύσεων μεταφορικού εξοπλισμού
Αύξηση επενδύσεων
Επίσης, το 2020 σημειώθηκε αύξηση των επενδύσεων (0,32%), 2019: 18,694 δις, 2020: 18,754 δις.
Με βάση τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ η κύρια συνεισφορά ήρθε από τον κλάδο των "Άλλων κατασκευών" (πλην κατοικιών) με 4,918 δις ( το 26% του συνόλου των επενδύσεων) 2020 σε σχέση με 4,502 δις το 2019, που σηματοδοτεί αύξηση 9%, ενώ σύμφωνα με τους δείκτες της ΕΛΣΤΑΤ για την παραγωγή στις κατασκευές, την παραγωγή οικοδομικών έργων και παραγωγής έργων πολιτικού μηχανικού:
- Ο μέσος δείκτης παραγωγής κατασκευών για το εννιάμηνο 2020 yoy μειώθηκε 13,12% (από σε 64,49 σε 56,3)
- Ο μέσος δείκτης παραγωγής οικοδομικών έργων για το εννιάμηνο 2020 yoy μειώθηκε 8,7% (από 62,31 σε 56,84)
- Ο μέσος δείκτης παραγωγής έργων πολιτικού μηχανικού για το εννιάμηνο 2020 yoy μειώθηκε 15,7% (από 65,89 σε 55,51)
Αν και οι οικοδομικές άδειες αυξήθηκαν σε αριθμό επιφάνεια και όγκο
- Ο όγκος σε κυβικά μέτρα που αντιστοιχεί σε οικοδομικές άδειες το ενδεκάμηνο του 2020 αυξήθηκε μόλις κατά 5,1% yoy (από 14.531,9 σε 15.587,9 σε χιλιάδες κυβικά μέτρα)
Άλλοι συντελεστές των επενδύσεων είναι:
- Ο μηχανολογικός εξοπλισμός και τα οπλικά συστήματα (επενδύσεις 4,89 δις το 2020) με αύξηση μόλις 122 εκατ που αντιστοιχεί σε ετήσια αύξηση 1,43%
- Ο μεταφορικός εξοπλισμός με μείωση 840 εκατ που αντιστοιχεί σε μείωση 20,60% yoy