Βαριά δημοσιονομική «κληρονομιά» στην επόμενη κυβέρνηση αφήνει το Πρόγραμμα Σταθερότητας 2022-2026, που κατατέθηκε χθες στις Βρυξέλλες. Ο πολυετής προϋπολογισμός προβλέπει ισχυρή δημοσιονομική προσαρμογή της χώρας, η οποία από το 2024 και μετά θα πρέπει να πιάνει υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα (άνω του 2%).
Εν ολίγοις η δημοσιονομική χαλάρωση… τελειώνει από το 2024 και επιστρέφει δυναμικά ο βραχνάς των πλεονασμάτων, που συνεπάγεται «μάζεμα» των δαπανών και συνετή διαχείριση, χωρίς να μπαίνει φρένο στην ανάπτυξη της χώρας.
Σύμφωνα με το Πρόγραμμα Σταθερότητας, τη φετινή χρονιά το πρωτογενές πλεόνασμα θα διαμορφωθεί σε 1,1% για το 2023, το θα φτάσει το 2,1, το 2023 το 2,3% και το 2026 ο πήχης θα φτάσει το 2,5%.
Με δεδομένο ότι στη Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται εν εξελίξει η διαβούλευση για τις μεταρρυθμίσεις του Συμφώνου Σταθερότητας, οι οριστικοί δημοσιονομικοί στόχοι, στους οποίους περιλαμβάνεται και η μείωση του χρέους, θα «σφραγιστούν» το επόμενο διάστημα. Η Κομισιόν θα δώσει το στίγμα της αναφορικά με το δημοσιονομικό μονοπάτι που πρέπει να ακολουθήσει η Αθήνα τα επόμενα χρόνια.
Σ’ ό,τι αφορά στο χρέος, το Πρόγραμμα Σταθερότητας «δείχνει» ραγδαία αποκλιμάκωσή του. Συγκεκριμένα αναμένεται να μειωθεί από 171,3% του ΑΕΠ το 2022 σε 162,6% του ΑΕΠ το 2023, 150,8% του ΑΕΠ το 2024, 142,6% του ΑΕΠ το 2025 και 135,2% του ΑΕΠ το 2026.
Ανάπτυξη και πληθωρισμός
Με βάση τις βασικές μακροοικονομικές παραδοχές που περιλαμβάνονται στο Πρόγραμμα, προβλέπεται ανάπτυξη 2,3% για το τρέχον έτος, 3% για τo 2024, 3% για το 2025 και 2,1% για το 2026.
Ο πληθωρισμός αναμένεται να διαμορφωθεί σε 4,5% φέτος και να αποκλιμακωθεί σε 2,4% το 2024 και σε 2% τα έτη 2025 και 2026.
Η ανεργία αναμένεται να διαμορφωθεί σε 11,8% το 2023 και να αποκλιμακωθεί σε 10,9% το 2024, 10% το 2025 και 9,8% το 2026.
Η ενίσχυση των επενδύσεων αναμένεται ιδιαίτερα σημαντική με ετήσια αύξηση 13,2%φέτος, 9,7% το 2024, 10,7% το 2025 και 7,2% το 2026.
Σημαντικό ρόλο στην ενίσχυση των επενδύσεων αναμένεται να διαδραματίσει το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας με δημόσιες επενδύσεις που υπολογίζονται σε 1,7% του ΑΕΠ το 2023, 1,9% του ΑΕΠ το 2024, 1,8% του ΑΕΠ το 2025 και 1,7% του ΑΕΠ το 2026.
Το Πρόγραμμα Σταθερότητας περιλαμβάνει το σύνολο των μέτρων που έχουν θεσμοθετηθεί από την αρχή του 2023 έως σήμερα, όπως
- η μόνιμη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 3 μονάδες,
- η κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα,
- η επέκταση της μείωσης του ΦΠΑ στην εστίαση, τις μεταφορές και σε σειρά αγαθών και υπηρεσιών,
- η αύξηση των αναπηρικών επιδομάτων και των αναπηρικών συντάξεων,
- η κατάργηση της εισφοράς 1% υπέρ ΤΠΔΥ
- η αναμόρφωση του μισθολογίου των ιατρών του ΕΣΥ και η ρύθμιση μισθολογικών θεμάτων των Ενόπλων Δυνάμεων,
- η αναμόρφωση των βαρέων και ανθυγιεινών, η αύξηση του φοιτητικού επιδόματος και η επέκταση του επιδόματος μητρότητας των μισθωτών από τους 6 στους 9 μήνες,
- η επέκταση της απαλλαγής του ΦΠΑ στις νέες οικοδομές,
- η ενίσχυση 200 έως 300 ευρώ για τους συνταξιούχους που δεν έλαβαν αύξηση λόγω της προσωπικής διαφοράς,
- η αύξηση του κατώτατου μισθού στα 780 ευρώ και η συνεπακόλουθη αύξηση των επιδομάτων ανεργίας
Επιπλέον, περιλαμβάνονται τα υλοποιούμενα μέτρα αντιμετώπισης της Ενεργειακής Κρίσης, ύψους 4,8% του ΑΕΠ για το 2022 και υπολογιζόμενου ύψους 1,2% του ΑΕΠ για το 2023, όπως και αύξηση της τακτικής επιχορήγησης των νοσοκομείων από τα 1,68 δισ. ευρώ το 2023 σε 1,75 δισ. ευρώ το 2024.
Επιπροσθέτως, το πρόγραμμα Σταθερότητας περιλαμβάνει στο βασικό σενάριο το κόστος της αύξησης των συντάξεων κάθε έτος με βάση το ΑΕΠ και τον πληθωρισμό, καθώς και την, εξαγγελθείσα από τη ΔΕΘ, αύξηση των μισθών των δημοσίων υπαλλήλων από 1/1/2024.