Μονόδρομος γίνεται για τις τράπεζες η μαζική πώληση δανείων σε funds, καθώς ο Ενιαίος Εποπτικός Μηχανισμός της ΕΚΤ θέτει εξαιρετικά φιλόδοξο στόχο για τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων ως το τέλος του 2021.
Η πρώτη φάση του σχεδίου που εφαρμόζουν οι τράπεζες με… στενό μαρκάρισμα από την Φρανκφούρτη ολοκληρώνεται, ως γνωστόν, στο τέλος του επόμενους έτους. Μέχρι τότε, οι τράπεζες καλούνται να συμπιέσουν το ποσοστό των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων στο 35%.
Αυτό το επίπεδο, οι τραπεζίτες καλούνται από τον SSM να φθάσουν πολύ χαμηλότερα: μέσα σε μόλις δύο χρόνια, ως το τέλος του 2021, καλούνται να μειώσουν τα προβληματικά ανοίγματα στο 20%!
Το μόνο εργαλείο που μπορεί να φέρει τέτοια ραγδαία μείωση των NPE’s μέσα σε τόσο σύντομο χρόνο είναι οι πωλήσεις δανείων σε funds, καθώς αποτελεί την πιο «καθαρή» λύση για οριστική απαλλαγή των τραπεζών από προβληματικά δάνεια, δεδομένου ότι οι ρυθμίσεις δανείων και οι πλειστηριασμοί δεν έχουν την ίδια αποτελεσματικότητα.
Το βασικό πρόβλημα για τις τράπεζες με τις πωλήσεις δανείων είναι ότι οι πωλήσεις δανείων θα γίνουν σε χαμηλές τιμές και ενδέχεται να προκαλέσουν νέα «χτυπήματα» στην κεφαλαιακή βάση των τραπεζών, φέρνοντας εκ νέου στο προσκήνιο σενάρια ανακεφαλαιοποίησης.
Σε αυτό το επιχείρημα, η διοίκηση του SSM απαντά αυστηρά, ιδιαίτερα μετά τα τεστ αντοχής, που επιβεβαίωσαν ότι οι τράπεζες διαθέτουν επάρκεια κεφαλαίων και στο δυσμενέστερο οικονομικό σενάριο. Το μήνυμά της είναι απλό: «πουλήστε δάνεια, ακόμη και αν χρειασθεί να χάσετε κεφάλαια».
Υπό την πίεση των εποπτικών αρχών, οι τράπεζες έχουν αυξήσει θεαματικά τα ποσά μείωσης των προβληματικών ανοιγμάτων που θα προέλθουν από πωλήσεις δανείων.
Στα τέλη του 2017, τα έσοδα από πωλήσεις δανείων, που έχουν προϋπολογίσει στα σχέδιά τους για την περίοδο ως το τέλος του 2019, αυξήθηκε κατά 70%, από 6,9 δισ. ευρώ, στα 11,6 δισ. ευρώ. Η αύξηση αυτή προήλθε κυρίως από την κατηγορία των επιχειρηματικών δανείων, σύμφωνα με την ΤτΕ και, σε μικρότερο βαθμό, από το καταναλωτικό χαρτοφυλάκιο.
Για την περίοδο ως το 2019, τραπεζικά στελέχη εκτιμούν ότι αυτό το ποσό θα πρέπει τουλάχιστον να διπλασιασθεί, ώστε από την πλευρά της πώλησης δανείων να υπάρξει μια συνολική συνεισφορά στη μείωση των προβληματικών ανοιγμάτων της τάξεως των 25 δις. ευρώ, μέσα στην πενταετία 2017-2021.
Το ποσό αυτό φαίνεται μεγάλο, αλλά δεν είναι. Σύμφωνα με ειδική ανάλυση, που έγινε από την Τράπεζα της Ελλάδος, οι τράπεζες μπορούν να διαθέσουν σε πολύ χαμηλή τιμή δάνεια 30 δισ. ευρώ, που βρίσκονται σε καθυστέρηση περισσότερο από 12 μήνες, χωρίς να υποχωρήσει κάτω από το ελάχιστο όριο του 12,5% ο δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας.
Αυτά τα δάνεια, μάλιστα, μπορούν να «βγουν στο σφυρί» σε συμβολική τιμή, σύμφωνα με την ΤτΕ: «Ακόμη και στο επίπεδο μιας πολύ χαμηλής τιμής, της τάξεως του 3% της ονομαστικής αξίας των ανοιγμάτων, θα μπορούσαν να διαθέσουν το 64,7% του συνόλου των καταγγελμένων και σε καθυστέρηση άνω των 360 ημερών, επιχειρηματικών και καταναλωτικών απαιτήσεων, ήτοι ποσό αθροιστικά 29,8 δισεκ. ευρώ, χωρίς ο Δείκτης Κεφαλαίου Κοινών Μετοχών της κατηγορίας 1 (CET1) να υποχωρήσει κάτω από το 12,5%».
