Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κάνει σήμερα ένα σημαντικό βήμα προς την ανάπτυξη της Ένωσης Κεφαλαιαγορών (CMU), προωθώντας εναλλακτικές πηγές χρηματοδότησης και εξαλείφοντας τα εμπόδια στις διασυνοριακές επενδύσεις. Η Ένωση Κεφαλαιαγορών θα ωφελήσει όλα τα κράτη μέλη και, ιδίως, θα ενισχύσει την Οικονομική και Νομισματική Ένωση προωθώντας τον επιμερισμό του κινδύνου στον ιδιωτικό τομέα. Με βάση την πρόοδο που έχει ήδη επιτευχθεί από την έναρξη λειτουργίας της Ένωσης Κεφαλαιαγορών το 2015, οι σημερινές προτάσεις θα ενισχύσουν τη διασυνοριακή αγορά επενδυτικών κεφαλαίων, θα προωθήσουν την ευρωπαϊκή αγορά καλυμμένων ομολόγων ως πηγή μακροπρόθεσμης χρηματοδότησης και θα εξασφαλίσουν μεγαλύτερη βεβαιότητα για τους επενδυτές κατά τις διασυνοριακές συναλλαγές τίτλων και απαιτήσεων.
Ο κ. Βάλντις Ντομπρόβσκις, Aντιπρόεδρος της Επιτροπής και επίτροπος αρμόδιος για τη Χρηματοπιστωτική Σταθερότητα, τις Χρηματοπιστωτικές Υπηρεσίες και την Ένωση Κεφαλαιαγορών, δήλωσε: «Οι σημερινές προτάσεις αποτελούν μέρος μιας ευρύτερης στρατηγικής για την ενίσχυση των κεφαλαιαγορών και την τόνωση των επενδύσεων στην ΕΕ. Για να υπάρχει πραγματική Ένωση Κεφαλαιαγορών στην Ευρώπη έως το 2019, πρέπει να προχωρήσουμε σε τρεις κατευθύνσεις: ευρωπαϊκά σήματα και «διαβατήρια» για χρηματοοικονομικά προϊόντα, εναρμονισμένοι και απλουστευμένοι κανόνες για την εμβάθυνση των κεφαλαιαγορών, καθώς και συνεπέστερη και αποτελεσματικότερη εποπτεία.»
Επεξήγηση των σημερινών προτάσεων
Ευρωπαϊκά καλυμμένα ομόλογα
Η Επιτροπή προτείνει σήμερα κοινούς κανόνες – μια οδηγία και έναν κανονισμό – για τα καλυμμένα ομόλογα. Με ανεξόφλητο υπόλοιπο που ανέρχεται συνολικά σε 2,1 τρισ. ευρώ, τα καλυμμένα ομόλογα αποτελούν επί του παρόντος μια από τις μεγαλύτερες αγορές τίτλων χρέους στην ΕΕ. Οι ευρωπαϊκές τράπεζες βρίσκονται στην παγκόσμια πρωτοπορία σε αυτή την αγορά που αποτελεί σημαντική πηγή μακροπρόθεσμης χρηματοδότησης σε πολλά κράτη μέλη της ΕΕ.
Τα καλυμμένα ομόλογα είναι χρηματοδοτικά μέσα που εξασφαλίζονται από διακριτή ομάδα δανείων. Θεωρείται ότι είναι επωφελή όχι μόνο διότι παρέχουν χρηματοδοτικούς πόρους στα πιστωτικά ιδρύματα για τη χορήγηση δανείων με ικανοποιητική σχέση κόστους-απόδοσης, αλλά και διότι είναι ιδιαίτερα ασφαλή. Ωστόσο, η αγορά της ΕΕ είναι επί του παρόντος κατακερματισμένη με βάση τα εθνικά σύνορα και υπάρχουν διαφορές μεταξύ των κρατών μελών.
Οι προτεινόμενοι κανόνες βασίζονται σε υψηλής ποιότητας πρότυπα και βέλτιστες πρακτικές. Στόχος τους είναι να αυξήσουν τη χρήση καλυμμένων ομολόγων ως σταθερής και φθηνής πηγής χρηματοδότησης για τα πιστωτικά ιδρύματα, ιδίως όταν οι αγορές είναι λιγότερο ανεπτυγμένες. Επίσης, θα παρέχουν στους επενδυτές ένα ευρύτερο και ασφαλέστερο φάσμα επενδυτικών ευκαιριών.
Ταυτόχρονα, η πρόταση έχει ως στόχο να μειώσει το κόστος δανεισμού για την ευρύτερη οικονομία. Η Επιτροπή εκτιμά ότι η δυνητική συνολική ετήσια εξοικονόμηση πόρων για τους δανειολήπτες της ΕΕ κυμαίνεται μεταξύ 1,5 και 1,9 δισ. ευρώ.
Διασυνοριακή διανομή επενδυτικών κεφαλαίων
Τα επενδυτικά κεφάλαια αποτελούν σημαντικό εργαλείο για τη διοχέτευση των ιδιωτικών αποταμιεύσεων στην οικονομία και την αύξηση των δυνατοτήτων χρηματοδότησης των επιχειρήσεων. Η αγορά επενδυτικών κεφαλαίων της ΕΕ ανέρχεται συνολικά σε 14,3 τρισ. ευρώ. Ωστόσο, η συγκεκριμένη αγορά δεν έχει ακόμη αναπτύξει πλήρως το δυναμικό της. Μόνο το 37% των οργανισμών συλλογικών επενδύσεων σε κινητές αξίες (ΟΣΕΚΑ) και περίπου το 3% των οργανισμών εναλλακτικών επενδύσεων (ΟΕΕ) έχουν λάβει άδεια διάθεσης επενδυτικών προϊόντων σε περισσότερα από τρία κράτη μέλη. Η κατάσταση αυτή οφείλεται επίσης σε ρυθμιστικά εμπόδια που δυσχεραίνουν σήμερα τη διασυνοριακή διανομή επενδυτικών κεφαλαίων.
Η σημερινή πρόταση αποσκοπεί στην άρση των εν λόγω εμποδίων για όλα τα είδη των επενδυτικών κεφαλαίων, καθιστώντας τη διασυνοριακή διανομή απλούστερη, ταχύτερη και λιγότερο δαπανηρή. Ο αυξημένος ανταγωνισμός θα παράσχει στους επενδυτές περισσότερες επιλογές και καλύτερες τιμές, διασφαλίζοντας παράλληλα υψηλό επίπεδο προστασίας των επενδυτών.
Εφαρμοστέο δίκαιο στις διασυνοριακές συναλλαγές στον τομέα των τίτλων και απαιτήσεων
Η εκχώρηση μιας απαίτησης αναφέρεται σε μια κατάσταση κατά την οποία ο πιστωτής μεταβιβάζει το δικαίωμα διεκδίκησης χρέους σε άλλο πρόσωπο έναντι πληρωμής. Οι επιχειρήσεις χρησιμοποιούν αυτό το σύστημα για να αποκτήσουν ρευστότητα και πρόσβαση σε πιστώσεις. Επί του παρόντος, δεν υπάρχει νομική βεβαιότητα ως προς το ποια εθνική νομοθεσία εφαρμόζεται για τον προσδιορισμό του κατόχου της απαίτησης μετά την εκχώρησή της στο πλαίσιο διασυνοριακής υπόθεσης. Η νέοι κανόνες που προτάθηκαν σήμερα διευκρινίζουν ποια νομοθεσία ισχύει για την επίλυση τέτοιων διαφορών – κατά γενικό κανόνα ισχύει η νομοθεσία της χώρας στην οποία οι πιστωτές έχουν τη συνήθη κατοικία τους – ανεξάρτητα από το τίνος κράτους μέλους τα δικαστήρια ή οι αρχές εξετάζουν την υπόθεση. Η παρούσα πρόταση θα προωθήσει τις διασυνοριακές επενδύσεις, την πρόσβαση σε φθηνότερες πιστώσεις και την πρόληψη των συστημικών κινδύνων.
Η Επιτροπή εξέδωσε επίσης ανακοίνωση για να διευκρινιστεί ποιας χώρας η νομοθεσία ισχύει για τον προσδιορισμό της κυριότητας κινητών αξιών στο πλαίσιο μιας διασυνοριακής συναλλαγής. Η μεγαλύτερη ασφάλεια δικαίου θα προωθήσει τις διασυνοριακές επενδύσεις, την πρόσβαση σε φθηνότερη πίστωση και την ολοκλήρωση της αγοράς.