Πολιτική

Ένα ευαίσθητο πρόβλημα για τον κ. Ερντογάν


Ο κ. Ερντογάν, έχει να αντιμετωπίσει ένα δύσκολο πρόβλημα: να χειριστεί τις ένοπλες δυνάμεις της Τουρκίας . Η δύσκολία του εγχειρήματος προκύπτει από το γεγονός ότι ο Τούρκος πρόεδρος θα πρέπει  να εξισορροπήσει δύο συγκρουόμενους στόχους. Από την μια πλευρά, ο πρόεδρος πρέπει να ανοικοδομήσει έναν διαλυμένο στρατό σε έναν ισχυρό και ιδιαιτέρως σεβαστό θεσμό που να μπορεί να προβάλει ισχύ και να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις ασφαλείας που κυμαίνονται από τις κουρδικές  τάσεις μέχρι την τρομοκρατία του ISIS . Από την άλλη, πρέπει να εξασφαλίσει ότι ο στρατός θα υποκύψει στην δική του εξουσία. Στην εξισορρόπηση αυτών των απαιτήσεων, θα εξαρτηθεί από μια βραχυπρόθεσμη συμμαχία μεταξύ της δικής του ισλαμιστικής κυβέρνησης και των κοσμικών υπερεθνικιστών στοιχείων στον στρατό και την κοινωνία της Τουρκίας: Ένας γάμος ευκολίας που τελικά όπως όλα δείχνουν θα επηρεάσει τις προοπτικές για ειρήνευση μεταξύ Άγκυρας και Κουρδικού Εργατικού Κόμματος ( ΡΚΚ) και θα μπορούσε να ενθαρρύνει την Τουρκία να στραφεί προς την Κίνα, το Ιράν και την Ρωσία.

Οι μέχρι στιγμής επιλογές του είναι ενδεικτικές. Στις εβδομάδες που ακολούθησαν την απόπειρα πραξικοπήματος, η κυβέρνηση τοποθέτησε το Λιμενικό Σώμα και την χωροφυλακή, υπό τον έλεγχο του Υπουργείου Εσωτερικών, και υπήγαγε τον στρατό, την αεροπορία και το ναυτικό στο Υπουργείο Εθνικής Άμυνας. Η Άγκυρα έκλεισε τις στρατιωτικές σχολές της Τουρκίας και πέρασε μεταρρυθμίσεις που θα επιτρέψουν στους πτυχιούχους των σχολείων ιμάμ-χατίπ, τα οποία εκπαιδεύουν ιεροκήρυκες δημόσιους υπαλλήλους, να εισάγονται στις ένοπλες δυνάμεις. Ο Ερντογάν θέλει να βάλει τον αρχηγό του Γενικού Επιτελείου υπό τον άμεσο έλεγχο του γραφείου του προέδρου και να δημιουργήσει ένα σύστημα στο οποίο η Προεδρία θα αποφασίζει για τις υψηλού επιπέδου στρατιωτικές προαγωγές και τους διορισμούς. Το σύστημα Νόμων Έκτακτης Ανάγκης, που εισήχθη μετά την απόπειρα πραξικοπήματος και επεκτάθηκε τον Οκτώβριο, επιτρέπει στο κυβερνών κόμμα –που ουσιαστικά ελέγχεται από τον Ερντογάν- να προωθήσει τέτοιες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, χωρίς πραγματική δικαστική ή νομοθετική εποπτεία.

Αυτά τα βήματα θα φέρουν την Τουρκία πιο κοντά στην καθιέρωση του πλήρους πολιτικού ελέγχου επί του στρατού. Ωστόσο, επίσης θα υπονομεύσουν τις ένοπλες δυνάμεις. Οι εκκαθαρίσεις του Ερντογάν , οι οποίες έχουν βάλει στο στόχαστρο χιλιάδες στρατιωτικούς και σχεδόν τους μισούς από τους στρατηγούς της Τουρκίας, έχουν αφήσει τον στρατό αδύναμο. Σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα, το σχέδιο του Ερντογάν απειλεί  να φέρει τον ισλαμισμό στον στρατό καθώς θα τον στελεχώσει  με νομιμόφρονα προς την κυβέρνηση στελέχη.  Αυτή την στιγμή, ο στρατός είναι πολύ αδύναμος για να αντισταθεί σε αυτές τις αλλαγές ή να διατηρήσει με κάποιον άλλο τρόπο την ανεξαρτησία του. Το γεγονός αυτό έχει καταστεί σαφές από την στρατιωτική εισβολή της Τουρκίας στην Συρία, η οποία ξεκίνησε τον Αύγουστο. Αφότου αντιστέκονταν στις εκκλήσεις του Ερντογάν για παρέμβαση σε αυτή την χώρα επί χρόνια, οι ανώτατοι αξιωματικοί συναίνεσαν με τις απαιτήσεις του, εν μέρει για να αποδείξουν την νομιμοφροσύνη τους.

Πηγή: premium.paratiritis.gr