Έντονο σκεπτικισμό προκαλεί στους μικρούς επιχειρηματίες και το νέο πρόγραμμα για την παροχή δανείων εγγύηση Δημοσίου, παρά το γεγονός ότι η κυβέρνηση επιδιώκει να διατεθούν τα περισσότερα νέα δάνεια σε μικρές επιχειρήσεις, καθώς και στο νέο πρόγραμμα διατηρούνται τα αυστηρά τραπεζικά κριτήρια, βάσει των οποίων αποκλείσθηκαν και από τον πρώτο κύκλο του προγράμματος οι περισσότερες μικρές επιχειρήσεις.
Σύμφωνα με τη σημερινή ανακοίνωση της Αναπτυξιακής Τράπεζας, για την εκκίνηση του νέου κύκλου του προγράμματος δανείων με εγγύηση κατά 80% στο κεφάλαιο από το κράτος, στόχος είναι το μεγαλύτερο μέρος των νέων δανείων, που υπολογίζεται ότι θα φθάσουν τα 2,5 δισ. ευρώ, να κατευθυνθεί σε μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις. Ειδικότερα, το 75% - 90% των δανείων σχεδιάζεται να πάνε στους «μικρούς», δηλαδή έως και 2,25 δισ. ευρώ από τα συνολικά 2,5 δισ. ευρώ.
«Σημαντικό σημείο διαφοροποίησης είναι ότι το 75% έως 90% των νέων δανείων του 2ου κύκλου του Ταμείου Εγγυοδοσίας CoViD-19, απευθύνεται κατ’ απόλυτη προτεραιότητα, σε μεσαίες, μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις της χώρας που έχουν πληγεί από τις οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας», τονίζεται στην ανακοίνωση.
Ωστόσο, στα «ψιλά γράμματα» της ίδιας ανακοίνωσης γίνεται σαφές ότι δεν υπάρχει σημαντική αλλαγή στο βασικό πρόβλημα που εμπόδισε ως τώρα τις περισσότερες μικρές επιχειρήσεις να... φθάσουν στη βρύση και να αντλήσουν ρευστότητα:
- Στον προηγούμενο κύκλο είχαν αποκλεισθεί οι επιχειρήσεις που χαρακτηρίζονταν ως «προβληματικές» σύμφωνα με τους κοινοτικούς κανονισμούς με βάση τα οικονομικά τους στοιχεία στο τέλος του 2019. Πολύ μεγάλος αριθμός ελληνικών μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων είχαν αυτό το χαρακτηρισμό, κυρίως λόγω μεγάλης μείωσης του κεφαλαίου τους.
- Στο νέο κύκλο, οι μικρές και πολύ μικρές «προβληματικές» επιχειρήσεις θεωρητικά μπορούν να λάβουν δάνεια, κατόπιν ειδικής συμφωνίας με την Κομισιόν, όμως οι όροι βάσει των οποίων θα αξιολογηθούν παραμένουν πολύ αυστηροί.
Όπως ανακοινώθηκε, ειδικά για τις Πολύ Μικρές και Μικρές Επιχειρήσεις –ανεξάρτητα αν ήταν προβληματικές την 31η Δεκεμβρίου 2019- οι προϋποθέσεις για τη συμμετοχή στον 2ο Κύκλο του Ταμείου Εγγυοδοσίας είναι:
- να μην έχουν υπαχθεί σε συλλογική διαδικασία αφερεγγυότητας βάσει του εθνικού δικαίου και να μην έχουν λάβει ενίσχυση διάσωσης ή ενίσχυση αναδιάρθρωσης.
- να έχουν συσταθεί έως και τον χρόνο υποβολής της αίτησης χρηματοδότησης στην τράπεζα
- να κρίνονται πιστοληπτικά αποδεκτές, σύμφωνα με την ισχύουσα πιστωτική πολιτική και τις εσωτερικές διαδικασίες των πιστωτικών ιδρυμάτων
- να είναι τραπεζικά ενήμερες κατά την ημερομηνία της αίτησης ή την 31η Δεκεμβρίου 2019
- να μην συντρέχουν λόγοι αποκλεισμού του άρθρου 40 του ν. 4488/17 (Α 137/139/17)
- να μην εκκρεμεί εντολή ανάκτησης προηγούμενης παράνομης και ασύμβατης κρατικής ενίσχυσης βάση απόφασης ΕΕ ή ΔΕΕ.
Από τα παραπάνω κριτήρια, όπως αναφέρουν λογιστές, αυτό που πιθανότατα θα αποδειχθεί αδύνατο να ξεπερασθεί από μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις είναι ότι θα πρέπει να κρίνονται πιστοληπτικά αποδεκτές, σύμφωνα με την ισχύουσα πιστωτική πολιτική και τις εσωτερικές διαδικασίες των πιστωτικών ιδρυμάτων και να είναι τραπεζικά ενήμερες. Τα κριτήρια που εφαρμόζουν οι τράπεζες είναι αρκετά αυστηρά, καθώς ανησυχούν για νέα «κόκκινα» δάνεια, και είναι εξαιρετικά δύσκολο για τις περισσότερες μικρές επιχειρήσεις να τα περάσουν. Είναι χαρακτηριστική η πρόσφατη δήλωση κορυφαίου τραπεζικού στελέχους, ο οποίος τόνιζε ότι δεν ξεπερνούν τις 20.000 οι ελληνικές επιχειρήσεων που αξίζει με βάση τα οικονομικά τους στοιχεία να δανειοδοτηθούν.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης είχε επεξεργασθεί σχέδια για αύξηση του ποσοστού εγγύησης των δανείων ειδικά για τις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις, ακόμη και στο 90%, ώστε οι τράπεζες να μπορέσουν να «χαλαρώσουν» τα δικά τους κριτήρια. Προς το παρόν, δεν έχει ανακοινωθεί κάποιο ειδικό πρόγραμμα εγγυημένων δανείων με αυτά τα χαρακτηριστικά και δεν είναι σαφές αν θα δοθεί σχετική έγκριση από την Κομισιόν.