Μια πρωτοφανής ανισορροπία καταγράφεται στα δύο προγράμματα του ΤΕΠΙΧ ΙΙΙ για φθηνά δάνεια σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Το Ταμείο Δανείων του ΤΕΠΙΧ ΙΙΙ έχει... ξεπουλήσει, εξαντλώντας όλα τα περιθώρια που υπήρχαν για χρηματοδοτήσεις, ενώ στο Ταμείο Εγγυήσεων έχουν μείνει στα... αζήτητα δάνεια της τάξεως των 1,5 δισ. ευρώ.
Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, αυτή η ανισορροπία σχετίζεται με την πολιτική των τραπεζών, οι οποίες έστρεψαν τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις της πελατείας τους στο Ταμείο Δανείων, όπου οι χορηγήσεις έχουν μικρότερο κίνδυνο για τις ίδιες τις τράπεζες, ενώ απέφυγαν να προωθήσουν τα εγγυημένα δάνεια του ΤΕΠΙΧ ΙΙΙ, που έχουν πολύ μεγαλύτερη μόχλευση και κρύβουν μεγαλύτερο κίνδυνο για τις τράπεζες, ενώ από ύψος δανείου 50.000 ευρώ και άνω θα πρέπει να αναζητηθούν και εμπράγματες εξασφαλίσεις από τις επιχειρήσεις -οι επιχειρήσεις δυσκολεύονται να προσφέρουν τέτοιες εξασφαλίσεις, ενώ και οι τράπεζες θέλουν να αποφύγουν το σχετικό «μπλέξιμο».
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε σήμερα ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, Νίκος Παπαθανάσης, θεωρητικά τουλάχιστον υπάρχουν ακόμη μεγάλα περιθώρια για παροχή φθηνών δανείων από το ΤΕΠΙΧ ΙΙΙ σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις:
- Οι χρηματοδοτήσεις από το Ταμείο Δανείων του ΤΕΠΙΧ ΙΙΙ έγιναν ανάρπαστες και μάλιστα υπήρξε μικρή υπέρβαση του αρχικά προγραμματισμένου ποσού. Ενώ μπορούσαν να δοθούν δάνεια μέχρι 460 εκατ. ευρώ, τελικά εγκρίθηκαν δάνεια 466 εκατ. ευρώ. Συνολικά ο αριθμός των δανείων φθάνει τα 1.363 και κατά ποσοστό 70,6% δίνονται σε επιχειρήσεις της Περιφέρειας. Επιχειρήσεις με λιγότερους από 50 εργαζόμενους πήραν το 84% των δανείων, ενώ το 81% δόθηκαν σε επιχειρήσεις με τζίρο μικρότερο των 10 εκατ. ευρώ.
- Στο Ταμείο Εγγυήσεων, αντίθετα, υπήρξε πολύ μικρή ανταπόκριση από τις ΜμΕ. Ενώ θα μπορούσαν με τη μόχλευση του προγράμματος να δοθούν δάνεια 1,79 δισ. ευρώ, μέχρι στιγμής (το πρόγραμμα παραμένει ανοικτό) έχουν χορηγηθεί μόλις 259 εκατ. ευρώ, δηλαδή περίπου 1,5 δισ. έχουν μείνει στα... αζήτητα. Το ποσοστό των δανείων που έχουν δοθεί σε επιχειρήσεις της Περιφέρειας είναι περίπου 60%, ενώ πάνω από 90% των χρηματοδοτήσεων έχουν δοθεί σε επιχειρήσεις με λιγότερους από 50 εργαζόμενους και τζίρο κάτω από 10 εκατ. ευρώ.
Η ευκαιρία του Ταμείου Εγγυήσεων
Πάντως, τα δάνεια του Ταμείου Εγγυήσεων δεν παύουν να αποτελούν μια καλή ευκαιρία χρηματοδότησης για μικρομεσαίες επιχειρήσεις που αναζητούν φθηνό δανεισμό. Το εν λόγω χρηματοδοτικό εργαλείο προσφέρει επιδότηση επιτοκίου σε δάνεια επενδυτικού σκοπού και κεφαλαίου κίνησης, ενώ για πρώτη φορά χορηγείται και ανακυκλούμενη πίστωση.
Το Ταμείο προσφέρει επιδότηση επιτοκίου ύψους 2% για τις επιχειρήσεις των περιφερειών της Αττικής και του Νοτίου Αιγαίου και 3% για τις επιχειρήσεις των λοιπών περιφερειών της χώρας για τα πρώτα δύο έτη της χρηματοδότησης, ενώ τα δάνεια παρέχονται με μηδενική προμήθεια εγγύησης.
Όπως αναφέρει η ΕΑΤ, η μηδενική προμήθεια εγγύησης, η περίοδος χάριτος και η επιδότηση επιτοκίου καθιστά τις χρηματοδοτήσεις πιο προσιτές, ενώ η ανακυκλούμενη πίστωση παρέχει την ευελιξία που χρειάζονται οι ΜμΕ για να ανταποκριθούν στις συνεχώς μεταβαλλόμενες ανάγκες της αγοράς. Επιπλέον, τα δάνεια επενδυτικού σκοπού και κεφαλαίου κίνησης ειδικού σκοπού παρέχουν τη δυνατότητα στις ΜμΕ να υλοποιήσουν τις στρατηγικές τους επενδύσεις, να επεκταθούν και να ενισχύσουν την ανταγωνιστικότητά τους.
Το Ταμείο Εγγυοδοσίας διακρίνεται σε δύο Υποταμεία: Το Υποταμείο «Γενική Επιχειρηματικότητα» αφορά το σύνολο των ΜμΕ, ενώ τΤο Υποταμείο «Επιχειρηματικότητα Νεοσύστατων Επιχειρήσεων» αφορά πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις με έως 5 χρόνια λειτουργίας.
Κάθε πιστωτικό ίδρυμα που συμμετέχει στο Ταμείο υποχρεούται να μειώνει το επιτόκιο κάθε δανείου σημαντικά χαμηλότερα από το μεσοσταθμικό επιτόκιο της αγοράς. Το μέγιστο επιτόκιο που δύναται να χρεώνει ανά κατηγορία επένδυσης, βάσει της προσφοράς του κάθε πιστωτικό ίδρυμα αναγράφεται στον πίνακα επιτοκίων και εξασφαλίσεων, που είναι αναρτημένος στην ιστοσελίδα της HDB.
Το ανώτατο ύψος των εμπράγματων εξασφαλίσεων που μπορεί να ζητήσει το πιστωτικό ίδρυμα σε κάθε χρηματοδότηση δεν επιτρέπεται να υπερβεί το 30% του κεφαλαίου του δανείου. Για χρηματοδοτήσεις έως € 50.000, το πιστωτικό ίδρυμα δύναται να ζητήσει μόνο ενοχικές εξασφαλίσεις, ενώ προβλέπονται εμπράγματες εξασφαλίσεις για μεγαλύτερα ποσά.