Πολιτική

Ελονοσία: Πόλεμος εντυπώσεων ή υπαρκτός κίνδυνος;


Την ακριβή κατάσταση που επικρατεί με το θέμα της ελονοσίας ζητούν να μάθουν οι γιατροί της χώρας, ενώ την ίδια ώρα το ΚΕΕΛΠΝΟ διευκρινίζει ότι η χώρα μας είναι ασφαλής.

Ο πρόεδρος του ΙΣΑ Γ. Πατούλης καλεί την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υγείας να δώσει στη δημοσιότητα τα έκτακτα μέτρα που πήρε λόγω των μεταναστευτικών ροών για την πρόληψη της ελονοσίας.

 Παρά τις προσπάθειες της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Υγείας να αποποιηθεί τις ευθύνες της για το σοβαρό κίνδυνο που αντιμετωπίζει η χώρα από την ελονοσία, εμείς επισημαίνει ο κ. Πατούλης,  είμαστε υποχρεωμένοι να επανέλθουμε και να θέσουμε μια σειρά από κρίσιμα ζητήματα που εγείρονται από την επιστημονική κοινότητα της χώρας.

Όπως λέει, η διασπορά των εισαγόμενων κρουσμάτων σε όλη την ελληνική επικράτεια το τελευταίο χρονικό διάστημα ήταν καμπανάκι κινδύνου που θα έπρεπε να είχε κινητοποιήσει το υπουργείο Υγείας να λάβει έκτακτα μέτρα.

Ωστόσο το υπουργείο Υγείας άφησε τη Δημόσια υγεία στην καλή θέληση των αναδόχων εταιριών που ανέλαβαν τους ψεκασμούς!

Ο ΙΣΑ ζήτησε από τους υπουργούς Α. Ξανθό και Π. Πολάκη καθώς και από το γ. γραμματέα Δημόσιας υγείας Ι. Μπασκόζο να δώσουν στη δημοσιότητα τη χαρτογράφηση των ψεκασμών που έγιναν στη χώρα και να απαντήσουν στα εξής ερωτήματα:

Ποιες Περιφέρειες της χώρας έχουν ολοκληρώσει τους ψεκασμούς και πότε τους ξεκίνησαν. Σε ποιες περιοχές οι ψεκασμοί ξεκίνησαν εγκαίρως και έγιναν οι προνυμφοκτονίες και που υπήρξε καθυστέρηση με αποτέλεσμα να έχει μειωθεί σημαντικά η αποτελεσματικότητα τους

Έγινε έλεγχος στις ανάδοχες εταιρίες για να διαπιστωθεί εάν τηρούνται οι αναγκαίες προϋποθέσεις προκειμένου να είναι οι ψεκασμοί ασφαλείς και αποτελεσματικοί;

Πόσοι μετανάστες έχουν έλθει από χώρες που ενδημεί η ασθένεια, σε πόσους έγιναν εξετάσεις και σε πόσους δόθηκε η απαραίτητη αγωγή προκειμένου να αποτραπεί η μόλυνση των ανωφελών κωνώπων των περιοχών διαμονής τους;

Ποιες οδηγίες έχουν δοθεί σε όσους απασχολούν εργατικό δυναμικό από τις χώρες που ενδημεί η νόσος και τι πρόνοια έχει ληφθεί ώστε να είναι κάτοχοι Κάρτας Υγείας. Τι κυρώσεις προβλέπονται για εργοδότες που αφήνουν ακάλυπτους υγειονομικά τους μετανάστες

Ποιοι διεθνείς οργανισμοί υγείας έχουν ενημερωθεί για το πρόβλημα και έχουν κληθεί να διαπιστώσουν τα μέτρα που έλαβε η χώρα προκειμένου να εμπεδωθεί το αίσθημα ασφάλειας στο εξωτερικό»

Επιστολές ΠΙΣ & ΟΕΝΓΕ για τα κρούσματα ελονοσίας

Ωστόσο, επιστολές για το θέμα των κρουσμάτων ελονοσίας, τη μία προς τον Πρόεδρο του ΚΕΕΛΠΝΟ και τη δεύτερη προς τους Προέδρους των Ιατρικών Συλλόγων της χώρας, έστειλαν και ο Πρόεδρος του Π.Ι.Σ. κ. Μιχαήλ Βλασταράκος και ο Γενικός Γραμματέας κ. Δημήτρης Βαρνάβας, ζητώντας να ενημερωθούν για τον ακριβή αριθμό των κρουσμάτων, καθώς και για τις περιοχές που αυτά έχουν παρουσιαστεί, προκειμένου να προβεί ο Π.Ι.Σ. στις ανάλογες ενέργειες ως έχει υποχρέωση από τη Νομοθεσία και του θεσμικού του ρόλου. 

Ασφαλής η Ελλάδα λέει το ΚΕΕΛΠΝΟ

Το ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ. τονίζει ότι η Ελλάδα αποτελεί τόπο ασφαλή, με αμελητέο κίνδυνο ελονοσίας, ενώ οι διεθνείς οργανισμοί δημόσιας υγείας εκτιμούν ότι δεν χρειάζεται κανένα ειδικό μέτρο προφύλαξης από όσους επισκέπτονται τη χώρα μας.

Το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ.) με αφορμή τα δημοσιεύματα και πλήθος ερωτήσεων που δέχεται, διευκρινίζει τα παρακάτω σχετικά με την ελονοσία στη χώρα μας: 

Η ελονοσία, όπως και άλλα νοσήματα που μεταδίδονται με «διαβιβαστές»  (π.χ. κουνούπια, που μεταδίδουν νοσήματα όπως λοίμωξη από ιό Δυτικού Νείλου, δάγγειος πυρετός, λοίμωξη από ιό Ζίκα κλπ.), αποτελούν νοσήματα προτεραιότητας για τις υπηρεσίες Δημόσιας Υγείας της χώρας μας, αλλά και ολόκληρης της Ευρώπης. Αυτό συμβαίνει γιατί αφ’ ενός η κλιματική αλλαγή αυξάνει τις περιοχές κυκλοφορίας των κουνουπιών και αφετέρου η αύξηση των ταξιδιών και της μετανάστευσης παγκοσμίως συνεπάγονται αυτονόητα αύξηση των εισαγόμενων κρουσμάτων, δηλαδή ασθενών που η νόσος τους διαγνώστηκε στη χώρα ενώ είχαν μολυνθεί πριν εισέλθουν σε αυτήν. 

Κρούσματα ελονοσίας με ενδείξεις εγχώριας μετάδοσης, δηλαδή ασθενείς που τεκμαίρεται ότι μολύνθηκαν εντός Ελλάδος, εμφανίζονται συστηματικά στη χώρα από το 2009. Έχουν καταγραφεί: 7 (2009), 4 (2010), 42 (2011), 20 (2012), 3 (2013), 0 (2014), 6 (2015) περιστατικά. Τα 4 σποραδικά κρούσματα εγχώριας μετάδοσης τη φετινή περίοδο έως τώρα δεν δικαιολογούν την εκτός μέτρου επικέντρωση στο θέμα. 

 Για την αντιμετώπιση της ελονοσίας έχει εκπονηθεί Σχέδιο Δράσης του Υπουργείου Υγείας με τη συμμετοχή πολλών φορέων, το οποίο εφαρμόζεται και κατά τη φετινή περίοδο μετάδοσης. Τα προγράμματα καταπολέμησης κουνουπιών, που αποτελούν σημαντικό αν και όχι απόλυτο  μέτρο προστασίας, είναι στην ευθύνη των Περιφερειακών και Δημοτικών αρχών και η συντριπτική πλειοψηφία τους έχει ξεκινήσει από την άνοιξη ή τις αρχές του καλοκαιριού.  

Επειδή η ελονοσία είναι δυνατόν να μεταδοθεί μέσω μετάγγισης αίματος από ασθενή που φέρει στο αίμα το παράσιτο της ελονοσίας, εφαρμόζονται αυστηρά μέτρα αποτροπής ενός τέτοιου ενδεχομένου, όσο μικρό κι αν είναι. Ουσιαστικό στοιχείο των μέτρων αυτών – με την ακραία σχολαστικότητα των μέτρων ασφαλείας αίματος - είναι ο αποκλεισμός από αιμοδοσία των λεγόμενων «επηρεαζόμενων περιοχών», δηλαδή περιοχών όπου έχει ανιχνευθεί τουλάχιστον ένα κρούσμα ελονοσίας με ενδείξεις εγχώριας μετάδοσης. Ο χαρακτηρισμός αυτός και η λίστα των «επηρεαζόμενων περιοχών» χρησιμοποιείται από το Εθνικό Κέντρο Αιμοδοσίας (ΕΚΕΑ) για την έκδοση κατάλληλων οδηγιών προς τις υπηρεσίες Αιμοδοσίας της χώρας.

Το ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ. διευκρινίζει ότι ο ορισμός των επηρεαζόμενων από την ελονοσία περιοχών, γίνεται από διεπιστημονική Ομάδα Εργασίας μετά από την εξέταση επιδημιολογικών, εντομολογικών και γεωγραφικών δεδομένων για κάθε κρούσμα ελονοσίας με ενδείξεις εγχώριας μετάδοσης. Επιπλέον, για την ακόμα πιο σχολαστική  ασφάλεια του αίματος η διάρκεια του χαρακτηρισμού της κάθε «επηρεαζόμενης περιοχής» είναι πάνω από ένα έτος και ο «αποχαρακτηρισμός» γίνεται εφόσον δεν υπάρχουν περαιτέρω ενδείξεις εγχώριας μετάδοσης για δύο περιόδους κυκλοφορίας κουνουπιών. 

Στην πρόσφατη Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης  για την Ελονοσία (11/08/16), κατά την περσινή περίοδο 2015 καταγράφηκαν 6 κρούσματα ελονοσίας με ενδείξεις εγχώριας μετάδοσης, τα οποία οδήγησαν στο χαρακτηρισμό ως επηρεαζόμενων οικισμών από 8 διαφορετικούς Δήμους. Οι περιοχές αυτές θεωρούνται ακόμη «επηρεαζόμενες» παρότι τα περιστατικά που τις κατέταξαν στην κατηγορία αυτή εμφανίστηκαν την περσινή χρονιά, καθώς θα πρέπει να ολοκληρωθεί και η φετινή περίοδος κυκλοφορίας των κουνουπιών 2016 χωρίς καταγραφή εγχώριας μετάδοσης προκειμένου να «αποχαρακτηρισθούν». Αντίστοιχα, κατά την τρέχουσα  περίοδο μετάδοσης 2016 έχουν καταγραφεί 4 κρούσματα ελονοσίας με ενδείξεις εγχώριας μετάδοσης, σε περιοχές των Περιφερειακών Ενοτήτων (ΠΕ) Αχαΐας, Ηλείας και Θεσσαλονίκης, με αποτέλεσμα την προσθήκη οικισμών από 4 επιπλέον Δήμους, ενώ κανένα από τα περιστατικά ελονοσίας με ενδείξεις εγχώριας μετάδοσης που εμφανίστηκαν τόσο το 2015 όσο και το 2016 (έως σήμερα) δεν συνδέεται με Κέντρο Φιλοξενίας Προσφύγων/Μεταναστών.

Ο αριθμός των κρουσμάτων ελονοσίας με ενδείξεις εγχώριας μετάδοσης έχει μειωθεί σημαντικά σε σύγκριση με το 2011-2012, μετά την εφαρμογή συστηματικών μέτρων για την αντιμετώπιση του νοσήματος, ειδικά στις περιοχές που εμφανίστηκαν συρροές.