Η διπλωματία των σεισμών που αναπτύσσεται και πάλι ανάμεσα σε Ελλάδα και Τουρκία, δεν είναι απλώς ένα ρομαντικό γεωπολιτικό αφήγημα, το οποίο έχει επανέλθει ξανά στο δημόσιο λόγο, με αφορμή τη βιβλική καταστροφή στη γειτονική χώρα.
Έχει ισχυρά ψήγματα πολιτικού ρεαλισμού και αυτό αποδεικνύεται από το γεγονός ότι ο δίαυλος επικοινωνίας Αθήνας-Άγκυρας που παρέμενε ερμητικά κλειστός για μεγάλο διάστημα, άνοιξε και πάλι. Εξέλιξη που έχει θετικό πρόσημο και τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα δύναται να επιφέρει ανακωχή και προφανώς ουσιαστικότερη επικοινωνία μεταξύ των δύο χωρών…
Το ερώτημα, ωστόσο, που ευλόγως τίθεται είναι αν η διπλωματία των σεισμών έχει τη δυναμική για να μεταβάλλει από τη ρίζα του και να βελτιώσει θεμελιωδώς την ταραχώδη σχέση Ελλάδας-Τουρκίας. Κυρίως το ερώτημα έχει ως αποδέκτη την Άγκυρα και τον Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίο ενορχήστρωσε μεθοδικά το προηγούμενο διάστημα μια «ανθελληνική» εκστρατεία, με «φόντο» τις επερχόμενες εκλογές. Η τουρκική γεωστρατηγική πολιτική που αναπτύχθηκε τα τελευταία χρόνια, με αιχμή του δόρατος το νέο οθωμανικό δόγμα, τη «γαλάζια πατρίδα» και την ευθεία αμφισβήτηση της ελληνικής κυριαρχίας στο Αιγαίο, δύσκολα θα ανατραπεί.
Όσο μεγάλη κι αν είναι η φυσική καταστροφή, είναι μάλλον απίθανο να μπορεί να αλλάξει τη δομική προσέγγιση της εξωτερικής πολιτικής μιας χώρας. Η Ερντογανική Τουρκία έχει συγκεκριμένη μακροπρόθεσμη στόχευση και στρατηγική για τα ελληνοτουρκικά, που δεν αποσκοπεί μόνο στην αλλαγή του status quo στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο. Ενσωματώνει και τον «πόθο» του ισλαμιστή Ερντογάν, να αμφισβητήσει τον Κεμάλ και βασικές επιλογές-αποφάσεις που έλαβε, βάσει των οποίων υπεγράφησαν οι διεθνείς συνθήκες που έδωσαν το πάνω χέρι στην Ελλάδα στο Αιγαίο.
Ο Ερντογάν έχει «πουλήσει» επικοινωνιακά στο εσωτερικό του την παραπάνω συλλογιστική, θέλοντας να τοποθετήσει τον εαυτό του στον θώκο του «πατέρα των Τούρκων». Είναι στριμωγμένος, δέχεται «ραπίσματα» και σκληρή κριτική από την αντιπολίτευση για την τεράστια καταστροφή και την κακή λειτουργία του κρατικού μηχανισμού. Εχει να αντιμετωπίσει την μεγάλη οικονομική «πληγή» που αφήνουν οι σεισμοί στη χώρα και την ανάγκη για άμεση αρωγή προς αυτήν. Η παντοδύναμη Τουρκία που ευαγγελιζόταν ο Ερντογάν, μοιάζει με «γίγαντας» με πήλινα πόδια. Θα αναγκαστεί ο «Σουλτάνος» να απευθυνθεί για βοήθεια προς την… επάρατη Δύση, την οποία κατασυκοφάντησε και τάχθηκε ευθέως απέναντί της όλα αυτά τα χρόνια;
Οι επιθέσεις φιλίας και η μετάθεση των εκλογών
Προς το παρόν ο Ερντογάν και οι στενοί του συνεργάτες όπως ο Τσαβούσογλου, συνεχίζουν την επίθεση «φιλίας» προς την Ελλάδα, μιλούν με κολακευτικά λόγια για τις δυτικές χώρες και το χέρι βοηθείας που έδωσαν, ενώ σχεδιάζουν την επόμενη ημέρα που μεταξύ άλλων προβλέπει χρονική μετάθεση διεξαγωγής των εκλογών.
Η διπλωματία των σεισμών κινεί τα νήματα, όμως ποιος πραγματικά μπορεί να ποντάρει ότι θα έχει και συνέχεια, όταν η κατάσταση στο εσωτερικό της Τουρκίας τείνει προς εξομάλυνση;
Νώντας Βλάχος
