Η προώθηση των τεχνολογικών και άλλων καινοτομιών στο πεδίο της βιομηχανίας και της μεταποίησης αποτελεί το στόχο μιας νέας πανευρωπαϊκής πρωτοβουλίας, της Κοινότητας Καινοτομίας (Innovation Community) «EIT Manufacturing» το οποίο χρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Καινοτομίας και Τεχνολογίας (European Institute of Innovation & Technology-EIT) και αποτελείται από 50 εταίρους από 17 χώρες της Ευρώπης, μεταξύ των οποίων η Ελλάδα.
Μάλιστα η προετοιμασία και ο συντονισμός του όλου διεθνούς εγχειρήματος έχει αναληφθεί από Έλληνες ερευνητές και πανεπιστημιακούς, συγκεκριμένα από το Εργαστήριο Συστημάτων Παραγωγής και Αυτοματισμού (LMS) του Τμήματος Μηχανολόγων & Αεροναυπηγών Μηχανικών της Πολυτεχνικής Σχολής του Πανεπιστημίου Πατρών. Συντονιστής είναι ο καθηγητής Γεώργιος Χρυσολούρης.
Όπως τονίσθηκε σε σημερινή εκδήλωση στην Αθήνα, όπου έγινε η παρουσίαση του EIT Manufacturing, αποτελεί ιδιαίτερη τιμή για το Πανεπιστήμιο Πατρών και γενικότερα για τη χώρα μας το γεγονός ότι ένα έργο τέτοιας εμβέλειας, το οποίο συνδυάζει την καινοτομία, την εκπαίδευση και την επιχειρηματικότητα, συντονίζεται από ένα ελληνικό πανεπιστημιακό εργαστήριο. Το 2019 είναι η χρονιά προετοιμασίας της Κοινότητας Καινοτομίας (start-up phase), η οποία θα ξεκινήσει την υλοποίηση των προγραμμάτων της την 1 Ιανουαρίου 2020. Θα έχει διάρκεια επτά ετών με δυνατότητα επέκτασης για άλλα επτά έτη. Η συνολική χρηματοδότηση από την ΕΕ θα φθάσει το τεράστιο ποσό των 450 εκατομμυρίων ευρώ και σε αυτό θα πρέπει να προστεθεί η συνεισφορά των επιχειρήσεων και άλλων φορέων που θα συμμετάσχουν.
Καινοτομίες σε ελληνικές και ξένες μεταποιητικές επιχειρήσεις
Ο δρ Δημήτρης Μαυρίκιος, ερευνητής του Εργαστηρίου LMS και προσωρινός επιχειρησιακός υπεύθυνος, ανέφερε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ πως η νέα κοινότητα καινοτομίας θα είναι ανοιχτή σε συμμετοχές από ελληνικής πλευράς. Ένα σημαντικό πλεονέκτημα είναι ότι Έλληνες φοιτητές θα έχουν τη δυνατότητα να εκπαιδευθούν και να εφαρμόσουν καινοτομίες σε ελληνικές και ξένες μεταποιητικές επιχειρήσεις.
Το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Καινοτομίας και Τεχνολογίας (ΕΙΤ) ιδρύθηκε το 2008 με βασικό στόχο την ενίσχυση της καινοτομίας και της επιχειρηματικότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών-μελών της. Αποτελεί την πρώτη ευρωπαϊκή πρωτοβουλία που διασυνδέει την ανώτατη εκπαίδευση, την έρευνα και την επιχειρηματικότητα μέσα από την ίδρυση Κοινοτήτων Καινοτομίας (KICs), με χρηματοδότηση από το Πρόγραμμα «Ορίζοντας 2020».
Μέχρι σήμερα το ΕΙΤ έχει ιδρύσει έξι Κοινότητες Καινοτομίας που συγκροτούν ένα πανευρωπαϊκό δίκτυο άνω των 1.000 εταίρων, οι οποίοι έχουν δημιουργήσει πάνω από 6.000 θέσεις εργασίας και 640 νέα προϊόντα και υπηρεσίες. Τον Δεκέμβριο του 2018, το Διοικητικό Συμβούλιο του ΕΙΤ ανακοίνωσε τη δημιουργία δύο ακόμα Κοινοτήτων Καινοτομίας στους τομείς της Μεταποίησης (EIT Manufacturing) και των Αστικών Μεταφορών (EIT Urban Mobility).
Παράλληλα, αναφέρθηκε στην εκδήλωση ότι η μεταποιητική βιομηχανία αποτελεί το "κλειδί" για την οικονομική, κοινωνική και περιβαλλοντική βιωσιμότητα της Ευρώπης. Η νέα Κοινότητα Καινοτομίας EIT Manufacturing έχει ως στόχο να αντιμετωπίσει βασικές κοινωνικές και οικονομικές προκλήσεις της ευρωπαϊκής μεταποίησης μέσω της υλοποίησης σημαντικών προγραμμάτων που θα συμβάλλουν στην ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης, στη βιώσιμη οικονομική ανάπτυξή της και στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.
Το τρίγωνο της γνώσης
Η μοναδική προσέγγιση του EIT Manufacturing, σύμφωνα με τον κ. Χρυσολούρη, έγκειται στο ότι καλύπτει συμπληρωματικά και τις τρεις κορυφές του «τριγώνου της γνώσης», δηλαδή την καινοτομία, την εκπαίδευση και την επιχειρηματικότητα. Μεταξύ άλλων, θα εστιάσει στην ανάπτυξη καινοτόμων προϊόντων και υπηρεσιών, στην εκπαίδευση και επιμόρφωση μιας νέας γενιάς επαγγελματιών της μεταποίησης, καθώς και στη δημιουργία νέων επιχειρήσεων στον τομέα των σύγχρονων τεχνολογιών για τη μεταποίηση. Στόχος είναι η ανάπτυξη ευρύτερων "οικοσυστημάτων" για την προώθηση της καινοτομίας, της εκπαίδευσης και της επιχειρηματικότητας σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο.
Οι σχεδιαζόμενες ενέργειες του EIT Manufacturing, όπως τονίστηκε, ανταποκρίνονται στις ιδιαίτερες ανάγκες του τομέα της μεταποίησης σε χώρες όπως η Ελλάδα και αναμένεται να έχουν σημαντικό κοινωνικό και οικονομικό αντίκτυπο σε εγχώριες επιχειρήσεις, πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα.
Μεταξύ άλλων, το EIT Manufacturing θα προωθήσει την υλοποίηση της ιδέας του Teaching Factory (του «εργοστασίου που διδάσκει»). Πρόκειται για το μοντέλο πρακτικής εξάσκησης των εκπαιδευόμενων γιατρών σε μια πανεπιστημιακή κλινική, το οποίο θα επιδιωχθεί να εφαρμοσθεί στο χώρο της μεταποίησης, φέρνοντας το «πραγματικό» εργοστάσιο μέσα στην αίθουσα διδασκαλίας. Έτσι, για παράδειγμα, ομάδες Ελλήνων φοιτητών θα μπορούν να επικοινωνούν και να αλληλοεπιδρούν με ομάδες μηχανικών από εργοστάσια επιχειρήσεων που συμμετέχουν στο EIT Manufacturing (Volvo, VW, Whirlpool, Magna, Festo κ.α), στο πλαίσιο εκπαιδευτικών έργων που θα έχουν ως σκοπό την εξεύρεση λύσης σε πραγματικά προβλήματα. Τα εκπαιδευτικά αυτά προγράμματα θα παρέχουν στους Έλληνες φοιτητές μοναδικές «βιομηχανικές» εμπειρίες από πραγματικές εργοστασιακές συνθήκες και προβλήματα.