Σε σύμπλευση με το Ισραήλ, η Αθήνα επιχειρεί να ανατρέψει βασικά στοιχεία υπεροχής της Τουρκίας στο Αιγαίο, προχωρώντας στην προμήθεια αντιαεροπορικού θόλου για την αντιμετώπιση των τουρκικών πυραύλων μέσου βεληνεκούς και των drones, αλλά και στη μεγαλύτερη στην Ευρώπη, μέχρι στιγμής, προμήθεια των ισραηλινών συστημάτων πυροβολικού PULS, κύριο χαρακτηριστικό των οποίων είναι η μεγάλη εμβέλειά τους, που φθάνει τα 300 χιλιόμετρα.
Σε ένα άκρως ευνοϊκό πολιτικό περιβάλλον για την Ελλάδα, καθώς Ισραήλ και Τουρκία βρίσκονται σε περίοδο οξύτατης αντιπαράθεσης σε όλα μέτωπα της Μέσης Ανατολής, με κυριότερο αυτό της Γάζας, οι δύο κυβερνήσεις προχωρούν σε βήματα συνεργασίας στους εξοπλισμούς, που θα μπορούσαν να αλλάξουν εντελώς τις ισορροπίας στο Αιγαίο.
Σύμφωνα με «διαρροή» από κυβερνητικές πηγές στο πρακτορείο Reuters, αμέσως μετά τη συνεδρίαση του ΚΥΣΕΑ, την Παρασκευή, όπου αποφασίσθηκε η προμήθεια των αμερικανικών καμικάζι drones Switchblade, η κυβέρνηση βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις με το Ισραήλ για την απόκτηση του θεωρούμενου ως πλέον εξελιγμένου αυτή τη στιγμή διεθνώς, συστήματος πυροβολικού PULS.
Μάλιστα, σύμφωνα με το ίδιο δημοσίευμα, η κυβέρνηση διαπραγματεύεται μια πολύ μεγάλη συμφωνία με την ισραηλινή Elbit Systems, ύψους 600 - 700 εκατ. ευρώ, για συνολικά 36 συστήματα PULS. Αν αυτό επιβεβαιωθεί, θα πρόκειται για τη μεγαλύτερη συμφωνία που έχει κλείσει έως στην Ευρώπη για το συγκεκριμένο σύστημα πυροβολικού, το οποίο προορίζεται να αντικαταστήσει όλα τα υφιστάμενα αμερικανικά MLRS των ενόπλων δυνάμεων, αλλά και να προσθέσει τέτοια συστήματα σε ευαίσθητες περιοχές της επικράτειας, όπως ο Έβρος και τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου.
Η ιδιαιτερότητα που δίνει σημαντικά πλεονεκτήματα στα PULS είναι το σύστημα μπορεί να εκτοξεύει με μεγάλη ακρίβεια (με δορυφορική καθοδήγηση) πυρομαχικά διαφορετικών διαμετρημάτων ταυτόχρονα και με διαφορετικές εμβέλειες: από πυρομαχικά 122 mm με εμβέλεια 35 χιλιομέτρων, ως τους εξελιγμένους πυραύλους Predator Hawk, που έχουν εμβέλεια 300 mm.
Η κυβέρνηση κρατά χαμηλά τους τόνους για τη σκοπιμότητα απόκτησης αυτών των συστημάτων, είναι όμως προφανές ότι θα έδιναν στις ένοπλες δυνάμεις τεράστια πλεονεκτήματα, τόσο απέναντι στις τουρκικές δυνάμεις στον Έβρο, όσο και στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, που βρίσκονται σε πολύ κοντινή απόσταση από τα τουρκικά παράλια και αντιμετωπίζουν τη μόνιμη απειλή από τις τουρκικές αποβατικές δυνάμεις.
Το σχέδιο για την απόκτηση των PULS αναμένεται να προκαλέσει έντονη δυσφορία στην Άγκυρα, που έχει από καιρό θέσει το αίτημα για αποστρατιωτικοποίηση των νησιών του Αιγαίου στο επίκεντρο των προκλητικών της αξιώσεων έναντι της Ελλάδας. Από τον Σεπτέμβριο του 2022, τον τόνο έχει δώσει ο Ερντογάν, δηλώνοντας: «Καλούμε την Ελλάδα να σταματήσει να εξοπλίζει τα νησιά που έχουν μη στρατιωτικό καθεστώς και να ενεργήσει σύμφωνα με τις διεθνείς συμφωνίες. Δεν αστειεύομαι, μιλάω σοβαρά. Αυτό το έθνος είναι αποφασισμένο. Προειδοποιούμε την Ελλάδα να μείνει μακριά από όνειρα και πράξεις για τις οποίες θα μετανιώσει και να έρθει στα συγκαλά της».
Θόλος με δύο «στρώματα»
Το δεύτερο οπλικό σύστημα από το Ισραήλ που προορίζεται να αλλάξει τις ισορροπίες στο Αιγαίο, αντιμετωπίζοντας και τα νέα όπλα που έχει αναπτύξει η τουρκική αμυντική βιομηχανία (drones, πύραυλος μέσου βεληνεκούς) είναι ο αντιαεροπορικός θόλος. Σύμφωνα με πληροφορίες, επρόκειτο να γίνει συζήτηση για αυτήν την προμήθεια στο ΚΥΣΕΑ την Παρασκευή, αλλά το θέμα βγήκε τελικά από την ατζέντα.
Μιλώντας στη Βουλή χθες, ο υπουργός Άμυνας, Νίκος Δένδιας ξεκαθάρισε για ποια ακριβώς συστήματα γίνονται συζητήσεις με το Ισραήλ και έκανε διάκριση ανάμεσα στον αντιαεροπορικό θόλο και στο άλλο σύστημα που θα αναπτυχθεί για προστασία από βολές του τουρκικού στόλου:
- «Δημιουργούμε θόλο αντιαεροπορικής και anti – drone προστασίας πάνω από την πατρίδα. Και ελευθερώνουμε την Πολεμική Αεροπορία μας από την υποχρέωση της αντιαεροπορικής άμυνας, ώστε να λειτουργήσει ως πολλαπλασιαστής ισχύος και όχι ως αμυντικό μόνο εργαλείο.
- Και δημιουργούμε τείχος πυραυλικό στο Αιγαίο, για να μην είναι ανάγκη τα μεγάλα μας πλοία, οι μεγάλες μας πλατφόρμες, οι Belharra του 1 δισεκατομμυρίου ευρώ να επιχειρούν στα στενά των νησιών του Αιγαίου. Να μην πάθουμε μόνοι μας αυτό που έκανε ο Θεμιστοκλής στους Πέρσες, όταν έβαλαν τα βαπόρια τους στη Σαλαμίνα. Και επίσης με αυτή την αντίληψη σώζουμε δισεκατομμύρια».
Περαιτέρω, απαντώντας σε ερώτηση βουλευτή, ο κ. Δένδιας ανέφερε: «Υπάρχει σύγχυση δύο διαφορετικών πραγμάτων που είπα. Υπάρχει ο ένας θόλος, ο οποίος είναι και αντιπυραυλικός και anti-drone και αντιλαμβάνεται κανείς ότι η πραγματικότητα για την Ελλάδα – δεν μπορώ βεβαίως να επεκταθώ σε επίπεδο δημόσιας τοποθέτησης για αυτό – δεν είναι ίδια με του Ισραήλ. Το Ισραήλ αντιμετωπίζει κίνδυνο από ρουκέτες και πυραυλικές επιθέσεις. Για εμάς το ζήτημα είναι πολύ περισσότερο ζήτημα drones. Άρα, το πού κατευθύνουμε τον σχεδιασμό είναι κάτι το τελείως διαφορετικό.
Και επίσης δεν πρέπει και αυτό να συγχέεται με το πυραυλικό τείχος το οποίο είναι εναντίον πλοίων. Είναι τρία πράγματα. Τα δύο είναι ενιαία, ένας ενιαίος θόλος που απευθύνεται στον αέρα και ένα άλλο τείχος, και όχι θόλος, που απευθύνεται στη θάλασσα».
Σύμφωνα με τις παραπάνω τοποθετήσεις του υπουργού, πρώτη προτεραιότητα είναι να αντιμετωπισθούν τα τουρκικά drones, για τα οποία σήμερα οι Ένοπλες Δυνάμεις δεν έχουν αποτελεσματική απάντηση και έχει παρατηρηθεί το φαινόμενο να υποχρεώνεται η Ελλάδα να προχωρά σε αναχαιτίσεις drones με πολεμικά αεροσκάφη, που έχουν πολύ υψηλό κόστος πτήσης και πάντως δεν ενδείκνυνται για την πιο αποτελεσματική αντιμετώπιση αυτής της απειλής.
Το μεγάλο ζητούμενο από τις διαπραγματεύσεις με τους Ισραηλινούς είναι να βρεθεί η χρυσή τομή για το κόστος και τις δυνατότητες των συστημάτων του θόλου. Για την ελληνική κυβέρνηση το ιδανικό budget θα ήταν στο 1 δισ. ευρώ, όμως ανάλογα με τις διαμορφώσεις του αντιαεροπορικού συστήματος το κόστος θα μπορούσε να φθάσει και τα 4 δισ. ευρώ.