Νέο ρεκόρ κατέγραψε τον Σεπτέμβριο η κυκλοφορία των μετρητών στην αγορά, γεγονός που προκαλεί ανησυχία για τις… παρενέργειες στη φοροδιαφυγή και στην κυκλοφορία «μαύρου» χρήματος.
Είναι εντυπωσιακό πλέον το ποσό των χρημάτων που μένει εκτός των τραπεζών και φυλάσσεται σε στρώματα και σε θυρίδες, παρά το γεγονός ότι δεν υφίσταται κίνδυνος για τις καταθέσεις. Ωστόσο, υπάρχει ο κίνδυνος της Εφορίας και της Αρχής για το ξέπλυμα χρήματος και είναι οι βασικοί λόγοι, που ένα τόσο μεγάλο ποσό μένει εκτός τραπεζών.
Αναλυτικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, το νόμισμα σε κυκλοφορία, τον περασμένο Σεπτέμβριο αυξήθηκε σε 33,31 δισ. ευρώ, από 33,15 δισ. ευρώ τον Αύγουστο, που αποτελεί και νέο ιστορικό ρεκόρ και έναντι 3,04 δισ. ευρώ, που ήταν τον Ιούλιο. Πρόκειται για τεράστιος ποσό που αναλογεί στο 20% του ΑΕΠ.
Σημειώνεται, πως από το ποσό που κυκλοφορεί με μετρητά, εκτιμάται από τραπεζικά στελέχη ότι από τα 33,31 δισ. ευρώ, σχεδόν τα μισά είναι σε θυρίδες και στα στρώματα και το υπόλοιπο ποσό κυκλοφορεί στην αγορά για πληρωμές αγαθών και υπηρεσιών.
Γιατί προτιμούν θυρίδες και στρώματα
Αναφορικά με τους λόγους που μεγάλο τμήμα του πληθυσμού προτιμά τις συναλλαγές με μετρητά και την αποφυγή της κατάθεσης των χρημάτων σε τραπεζικούς λογαριασμούς, οι βασικότεροι είναι οι ακόλουθοι:
- Ο κίνδυνος κατασχέσεων από την Εφορία και τον ΕΦΚΑ. Οι οφειλέτες με ληξιπρόθεσμα και αρρύθμιστα χρέη προς την εφορία ανέρχονται σε πάνω από 3.500.000 φορολογούμενους, ενώ σε 2.000.000 ανέρχονται οι οφειλέτες του ΕΦΚΑ.
- Ο κίνδυνος κατασχέσεων από τις τράπεζες για ληξιπρόθεσμες δόσεις δανείων και για κόκκινα δάνεια.
- Η απώλεια επιδομάτων και ενισχύσεων εάν οι τραπεζικές καταθέσεις υπερβούν ένα ορισμένο όριο. Ορισμένοι που ήδη λαμβάνουν επιδόματα, δεν τους συμφέρει να εμφανίσουν καταθέσεις στις τράπεζες, πάνω από ένα ορισμένο όριο.
- Τα σχεδόν μηδενικά επιτόκια με τα οποία τοκίζονται πλέον οι καταθέσεις, με συνέπεια να μην αποτελεί κίνητρο η αποταμίευση στην τράπεζα.
- Οι πληρωμές με μετρητά εξασφαλίζουν στον πελάτη καλύτερες τιμές, αν μάλιστα συνοδεύονται και χωρίς την έκδοση απόδειξης.
Στο πλαίσιο αυτό η ΑΑΔΕ ετοιμάζει νέο σχέδιο ελέγχων στην αγορά, αλλά και κίνητρα για τη λήψη αποδείξεων κατά τις αγορές αγαθών και υπηρεσιών, τα οποία θα νομοθετηθούν μέχρι τον Δεκέμβριο και θα εφαρμοστούν από τον Ιανουάριο του 2022.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, η αύξηση της νομισματικής κυκλοφορίας καταγράφεται σε μια περίοδο, που αυξάνονται παράλληλα και οι καταθέσεις. Σε σύγκριση με τον Φεβρουάριο του 2020, οι καταθέσεις στη διάρκεια της πανδημίας αυξήθηκαν εντυπωσιακά, κατά 31 δισ. ευρώ.