Τη νομιμοποίηση πάνω από 25.000 καταπατημένων εκτάσεων του Δημοσίου έναντι ανταλλάγματος ξαναζεσταίνει το υπουργείο Οικονομικών, όπως προκύπτει από τον Κρατικό Προϋπολογισμό του 2023.
Συγχρόνως, ο προϋπολογισμός αποκαλύπτει πως, το δημόσιο προετοιμάζει τη διαδικασία να αποκτήσει τα κτήματα τα οποία έμειναν εκτός Κτηματολογίου και θα περιέλθουν στο δημόσιο.
Αναλυτικότερα, μέσα από τη διαδικασία της νομιμοποίησης των καταπατημένων το δημόσιο μπορεί να αντλήσει μέχρι και 1 δισ. ευρώ, από την εξαγορά των κτημάτων στην οποία θα υποχρεωθούν οι φερόμενοι ως καταπατητές.
Σύμφωνα με την τελευταία καταμέτρηση του ΥΠΟΙΚ, πρόκειται για 25.482 ακίνητα, τα οποία εμφανίζονται να ανήκουν στο Δημόσιο, αλλά ταυτόχρονα είναι και καταπατημένα από ιδιώτες, επί δεκαετίες, ή και για πάνω από έναν αιώνα.
Χιλιάδες είναι επίσης οι υποθέσεις που εκκρεμούν στα δικαστήρια με αντιδικίες ιδιωτών και δημοσίων υπηρεσιών.
Αξίζει να σημειωθεί, ότι οι θιγόμενοι ιδιώτες από τη νομιμοποίηση των καταπατημένων είναι πολλαπλάσιοι σε αριθμό και ίσως ξεπερνούν και τις 100.000, λόγω του κερματισμού των αρχικών ιδιοκτησιών.
Συγκεκριμένα, στην Εισηγητική Έκθεση του προϋπολογισμού 2023, αναγράφεται πως η τακτοποίηση των κατεχομένων Δημόσιων και Ανταλλαξίμων Κτημάτων αναμένεται να εξασφαλίσει σημαντικά έσοδα για τον κρατικό προϋπολογισμό και αποτελεί λύση αξιοποίησης της Δημόσιας Περιουσίας με πολλαπλή στόχευση:
- την εξάλειψη κοινωνικών αδικιών ιστορικά τεκμηριωμένων, συγκρούσεων και διεκδικήσεων κάθε μορφής, που εκδηλώνονται κάθε φορά που η Πολιτεία προσπαθεί να προστατεύσει με συγκεκριμένα μέτρα, αλλά με χρονική υστέρηση, την περιουσία της,
- την εισροή σημαντικών εσόδων στον κρατικό προϋπολογισμό και την αποτελεσματική προστασία της κοινόχρηστης περιουσίας του Δημοσίου, καθώς και της περιουσίας που θα αποκαλυφθεί με την ολοκλήρωση του Εθνικού Κτηματολογίου και
- την απελευθέρωση των αρμόδιων διοικητικών υπηρεσιών και των δικαστηρίων από σημαντικό αριθμό δικών, εξόδων και γραφειοκρατικών διαδικασιών.
Καταπατημένο το 80% στην Αττική
Αξιοσημείωτο είναι ότι σύμφωνα με τα στοιχεία των κτηματικών υπηρεσιών του υπουργείου Οικονομικών, το 80% των δημοσίων ακινήτων Αττική είναι καταπατημένο!
Η ακίνητη περιουσία του Δημοσίου διακρίνεται σε ιδιωτικού δικαίου και σε αυτήν περιλαμβάνονται, αγροί, οικόπεδα, λατομεία, αλυκές, και δημοσίου δικαίου αιγιαλός-παραλίες, όχθες πλεύσιμων ποταμών κ.λπ., η οποία γενικώς αποκαλείται κοινόχρηστη.
Βασικό τίτλο ιδιοκτησίας για το Δημόσιο αποτελεί η διαδοχή από το Τουρκικό Δημόσιο, σύμφωνα με τη συνθήκη του Λονδίνου (6 Ιουλίου 1827). Το συγκεκριμένο τμήμα της περιουσίας του Δημοσίου αποτέλεσε τις «εθνικές γαίες».
Όμως το Δημόσιο, απέκτησε και αποκτά περιουσία και με τους εξής τρόπους:
- Αναγκαστικές απαλλοτριώσεις.
- Με συμβόλαια αγοράς.
- Με δωρεές.
- Ως κληρονόμος ακλήρων (σχολάζουζες κληρονομιές).
- Ως κύριος εγκαταλειμμένων και αδέσποτων ακινήτων.
Από την περιουσία αυτή, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Οικονομικών, ποσοστό ίσως και μεγαλύτερο από το 50%, για διάφορες αιτίες (αδυναμία ή αδράνεια των αρμοδίων υπηρεσιών) είναι άγνωστη για το Δημόσιο και δεν καταγράφηκε, ενώ ένα τμήμα της έχει καταπατηθεί.
Σημειώνεται όμως ότι τα δικαιώματα του Δημοσίου στην ακίνητη περιουσία του είναι απαράγραπτα (ν.1539/38), ενώ κυριότητα με χρησικτησία αποκτάται μόνο αν η κατοχή ανατρέχει πριν το έτος 1885. Αυτό σημαίνει ότι οι νεότερες καταπατήσεις δημοσίων εκτάσεων θεωρούνται άκυρες.
Τα… αζήτητα του Κτηματολογίου
Ακόμη, η Γενική Γραμματεία Φορολογικής Πολιτικής και Δημόσιας Περιουσίας, προετοιμάζει το πλαίσιο για τον εντοπισμό και τον ακριβή προσδιορισμό της ακίνητης περιουσίας που θα περιέλθει στο Υπουργείο Οικονομικών, από το Εθνικό Κτηματολόγιο.
Όπως αναφέρει στην εισηγητική έκθεση, στο πλαίσιο της αποτύπωσης της δημόσιας περιουσίας που θα περιέλθει στο Υπουργείο Οικονομικών, μετά την ολοκλήρωση των διαδικασιών του Εθνικού Κτηματολογίου, η ΓΓΦΠ&ΔΠ σχεδιάζει να προχωρήσει με τη σύμπραξη εξειδικευμένων τμημάτων Ελληνικών Πανεπιστημίων, ή άλλων δημοσίων ή ιδιωτικών φορέων, Οργανισμών, Ινστιτούτων κλπ, για τον ακριβή γεωχωρικό προσδιορισμό των ορίων των νέων δημόσιων ακινήτων που θα προκύψουν.
Ο ακριβής γεωχωρικός προσδιορισμός των ανωτέρω ακινήτων αναμένεται να επιφέρει σημαντικά οφέλη για το Δημόσιο.