Δραματική αύξηση παρουσιάζει το έλλειμμα του ισοζυγίου εξωτερικών συναλλαγών της χώρας, εξέλιξη που αντανακλά και την υποχώρηση της διεθνούς ανταγωνιστικότητας της χώρας.
Το ανησυχητικό στοιχείο είναι πως, εκτός από την επιβάρυνση των καυσίμων, το ισοζύγιο επιβαρύνεται και από τις αθρόες εισαγωγές εμπορευματικών αγαθών, οι οποίες είναι σχεδόν διπλάσιες των εξαγωγών.
Παράλληλα, ο τουρισμός καλύπτει μεν ένα μέρος του ελλείμματος των εμπορευματικών αγαθών, πλην όμως τα στοιχεία για την πορεία του 2022 δεν είναι ενθαρρυντικά, καθώς ήρθαν λιγότεροι τουρίστες, σε σχέση με το 2019 που ήταν η χρονιά ρεκόρ και στόχος ήταν η υπέρβαση του στόχου.
Επίσης, οι εισπράξεις από τον τουρισμό υπολείπονται οριακά της επίδοσης του 2019, αλλά αυτό οφείλεται στον υψηλό, πληθωρισμό, που αύξησε την τουριστική δαπάνη.
Ακόμη οι εξαγωγές, σε σταθερές τιμές χωρίς την επίδραση του πληθωρισμού, εμφανίζονται μειωμένες.
Η επιδείνωση του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών θα επηρεάσει αρνητικά και την εξέλιξη του ΑΕΠ κατά το δ΄ τρίμηνο του 2022, όπως και συνολικά την αναπτυξιακή επίδοση του προηγούμενου έτους.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, τον Νοέμβριο του 2022, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών αυξήθηκε κατά 1,2 δισεκ. ευρώ σε σχέση με το Νοέμβριο του 2021 και διαμορφώθηκε σε 3,9 δισ. ευρώ.
Αυξημένο και το εμπορικό έλλειμμα
Διευρύνθηκε επίσης το εμπορικό έλλειμμα, λόγω αύξησης των εισαγωγών, η οποία ήταν μεγαλύτερη από εκείνη των εξαγωγών. Οι εξαγωγές αυξήθηκαν κατά 16,7% σε τρέχουσες τιμές, αλλά σε σταθερές τιμές μειώθηκαν κατά 4,7%.
Αντίστοιχα οι εισαγωγές μειώθηκαν κατά 22,6% σε τρέχουσες τιμές και κατά 6,9% σε σταθερές τιμές.
Ειδικότερα, οι εξαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα αυξήθηκαν κατά 10,2% σε τρέχουσες τιμές και μειώθηκαν 3,2% σε σταθερές τιμές, ενώ οι εισαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα αυξήθηκαν κατά 8,5% σε τρέχουσες τιμές και κατά 2,3% σε σταθερές τιμές.
Η μείωση του πλεονάσματος του ισοζυγίου υπηρεσιών οφείλεται στην επιδείνωση των ισοζυγίων μεταφορών και λοιπών υπηρεσιών, ενώ το ταξιδιωτικό ισοζύγιο βελτιώθηκε.
Οι αφίξεις τουριστών αυξήθηκαν κατά 44,7% και οι σχετικές εισπράξεις κατά 15,9% σε σχέση με το Νοέμβριο του 2021. Σημειώνεται ότι, σε σύγκριση με το Νοέμβριο του 2019, οι αφίξεις ανήλθαν στο 87,4% του τότε επιπέδου και οι εισπράξεις έφθασαν οριακά (99,6%) το επίπεδο αυτό.
Το δύσκολο 11μηνο
Το εντεκάμηνο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2022, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών αυξήθηκε κατά 7,5 δισ. ευρώ σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2021 και διαμορφώθηκε σε 17,5 δισεκ. ευρώ.
Η αύξηση του ελλείμματος του ισοζυγίου αγαθών οφείλεται στη μεγαλύτερη αύξηση των εισαγωγών από εκείνη των εξαγωγών. Οι εξαγωγές σημείωσαν αύξηση κατά 37,0% σε τρέχουσες τιμές ή κατά 4,2% σε σταθερές τιμές και οι εισαγωγές κατά 43,6% σε τρέχουσες τιμές ή κατά 18,8% σε σταθερές τιμές.
Ειδικότερα, σε τρέχουσες τιμές οι εξαγωγές και οι εισαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα αυξήθηκαν κατά 23,8% και 25,9% αντίστοιχα (7,3% και 17,4% σε σταθερές τιμές).
Η αύξηση του πλεονάσματος του ισοζυγίου υπηρεσιών οφείλεται στη βελτίωση κυρίως του ισοζυγίου ταξιδιωτικών υπηρεσιών και δευτερευόντως των ισοζυγίων μεταφορών και λοιπών υπηρεσιών.
Οι αφίξεις μη κατοίκων ταξιδιωτών αυξήθηκαν κατά 90,3% και οι σχετικές εισπράξεις κατά 68,5% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2021.
Ωστόσο, αντιπροσωπεύουν το 88,9% των αφίξεων του 2019 και το 97,2% των εισπράξεων του 2019. Οι καθαρές εισπράξεις από μεταφορές παρουσίασαν αύξηση κατά 7,5%.
Το εξωτερικό έλλειμμα
Τον Νοέμβριο του 2022, το έλλειμμα του συνολικού ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαίων, το οποίο αντιστοιχεί στις ανάγκες της οικονομίας για χρηματοδότηση από το εξωτερικό, παρουσίασε αύξηση και διαμορφώθηκε σε 3,7 δισ. ευρώ.
Την περίοδο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2022, το έλλειμμα του συνολικού ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαίων αυξήθηκε κατά 8,2 δισ. ευρώ σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2021 και διαμορφώθηκε σε 14,6 δισ. ευρώ, ένα από τα υψηλότερα των τελευταίων 15 ετών.